کناره گیری داوری اردکانی از شورای سیاستگذاری جایزه مصطفی (ص)

به گزارش خبرگزاری مهر، رضا داوری اردکانی، رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی با انتقاد از نحوه پاسخگویی به نامه وی خطاب به سورنا ستاری، رئیس شورای سیاستگذاری جایزه مصطفی (ص) که طی آن با برشمردن برخی اشکالات آیین نامه اعطای جایزه، خواستار تجدید نظر در آن شده بود اعلام کرد:« دیگر کاری به کار جایزه ای که نام شریفی دارد اما ضوابط گزینش برندگان و ترتیب اعطای آن با این نام شریف تناسب و مناسبت ندارد، ندارم.»

دکتر داوری اردکانی در یادداشتی در حاشیه پاسخ مهدی صفاری نیا، دبیر شورای سیاست گذاری جایزه مصطفی(ص) و رییس پارک فناوری پردیس که دو ماه و نیم پس از نامه استاد خطاب به دکتر ستاری نوشته شده آورده است: «از ابتدا که قرار شد جایزه ای به نام مبارک حضرت مصطفی(ص) به دانشمندان ممتاز جهان اسلام اعطا شود، پرسش هایی در مورد معنی تعلق به جهان اسلام و اینکه جایزه را به کدام گروه از دانشمندان و دانشمندان کدام رشته ها باید داد و چرا جایزه به چهار رشته فرعی مهندسی اختصاص یافته است، مطرح بود ولی به هر حال آئین نامه ای که تدوین شده بود، می بایست اجرا شود.

امسال که جلسه شورای سیاستگذاری تشکیل شد، می خواستم نظرم را درباره نقائص آئین نامه بگویم اما چون اکثریت اعضا و مؤثرترینشان غایب بودند و جلسه اکثریت نداشت، طرح آن را مناسب ندانستم. چند روز بعد نامه ای به معاونت علمی ریاست جمهوری نوشتم و درخواست کردم که به پرسش هایم پاسخ روشن بدهند و اگر نظر مرا موجه می دانند در آئین نامه تجدید نظر شود. دبیرخانه جایزه بعد از دو ماه و نیم پاسخی صرفاً اداری داد. این پاسخ هر چند غیرمنتظره نبود، مرا بر آن داشت که قضیه را دنبال نکنم و دیگر کاری به کار جایزه ای که نام شریفی دارد اما ضوابط گزینش برندگان و ترتیب اعطای آن با این نام شریف تناسب و مناسبت ندارد، نداشته باشم».

نامه استاد داوری اردکانی، رییس فرهنگستان علوم خطاب به معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری و رییس شورای سیاستگذاری جایزه بدین شرح است:

«باسمه تعالی

جناب آقای دکتر ستاری

معاون محترم علمی و فناوری ریاست جمهوری

با عرض سلام و ادای احترام، نکاتی در مورد جایزه حضرت مصطفی(ص) به نظرم رسیده است که می خواستم در جلسه شورای سیاستگذاری بگویم اما چون مجال طرح آنها نبود، در این نامه با جنابعالی در میان می گذارم.

از ابتدای تأسیس این جایزه بزرگ تا کنون همواره سعی کرده ام دریابم که چرا جایزه مصطفی(ص) را باید به سه یا چهار تکنولوژی خاص و جزئی اختصاص داد. دو سال پیش نامه مفصلی به جنابعالی و اعضای محترم شورا نوشتم اما صلاح ندانستم که آن را تقدیم کنم. البته خلاصه آن را در نامه کوتاهی به آقای مهندس صفاری نیا نوشتم.

جایزه ای که جهان اسلام می دهد باید بیشتر ناظر به تمامیّت علم و بنیانگذاری آن و استحکام ریشه هایش باشد. بد نیست یادآوری کنم که در طرح اولیه، حتی پزشکی هم جایی نداشت و من متعجب از اینکه علوم پایه و شعب گوناگون مهندسی و کشاورزی و طب و علوم انسانی در آن جایی ندارند، پیشنهاد کردم لااقل پزشکی را از نظر نیندازند.

از شورای محترم متشکرم که این پیشنهاد مرا پذیرفت اما همچنان این پرسش برایم مطرح است که چرا باید جایزه حضرت مصطفی(ص) را به پژوهندگان تکنولوژی های خاص اعطا کرد.

پرسش دوم اینست که وقتی سه جایزه به دانشمندانی اعطا می شود که باید تعلق به جهان اسلام داشته باشند، لابد روشن است که ملاک این تعلق چیست. اگر شناسنامه است به صراحت عرض می کنم که نه فقط این ملاک درست و بجا نیست بلکه برای ما ایرانیان نتایج ناگوار دارد و یکی از آنها اینکه داوران دقیق ما فارغ از ملاحظات سیاسی و اخلاقی به آسانی و راحتی می توانند از میان دانشمندان کشورهای مصر و اردن و عراق و اندونزی و سوریه و … کسانی را صرفنظر از صلاحیت های اخلاقیشان برگزینند اما وقتی به هموطنان خود یعنی ایرانیان می رسند صرف داشتن شناسنامه ایرانی برای اثبات تعلقشان به جهان اسلام کافی نیست بلکه باید واجد شرایط دیگری هم باشند.

این تبعیض را چگونه می توان چاره کرد؟

استدعای من این است که اگر پاسخ پرسش های من روشن است اعلام فرمایند و اگر نیست پیشنهاد می کنم در آیین نامه اعطای جایزه تجدید نظر شود.

رضا داوری اردکانی.»

پاسخ دبیر شورای سیاستگذاری جایزه و رییس پارک فناوری پردیس به نامه استاد داوری اردکانی بدین شرح است:

«جناب آقای دکتر داوری اردکانی

رییس محترم فرهنگستان علوم ج. ا. ایران و عضو شورای سیاستگذاری جایزه مصطفی(ص)

با سلام و احترام؛

بازگشت به نامه شماره۲۲۶۴-۱ مورخ ۲۳/۰۵/۱۳۹۶، ضمن قدردانی از جناب عالی موارد زیر را به استحضار می رساند:

۱- شورای سیاست گذاری در دومین جلسه به تاریخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۲، برای دوره اول جایزه بر اساس تبصره ماده ۳-۵ اساسنامه جایزه، حوزه های علمی و فناوری را به عنوان حوزه های دارای اولویت جایزه منصوب نمود و در ششمین جلسه آن شورا مورخ ۰۵/۱۰/۱۳۹۴ با افزایش جایزه چهارم به دو جایزه، مقرر گردید که دو جایزه فوق ضمن پوشش حوزه های علوم شناختی و اقتصاد و بانکداری اسلامی، سایر حوزه های علوم از جمله علوم پایه را نیز شامل گردد. بر این اساس در صورت ارسال اثر در حوزه های علمی و علم پایه محدودیتی برای ارزیابی و داوری آن در گروه های علمی وجود ندارد. این در حالی است که در دو دوره ارزیابی و داوری آثار جایزه، اثری در علوم پایه دریافت نشده است.

۲- در خصوص لزوم تعلق دانشمندان به جهان اسلام، می توان به تاکیدهای مندرج در بند اساسنامه جایزه مصطفی(ص) به کلید واژه های «مسلمانان»، «کشورهای اسلامی» و «جهان اسلام» بدون پرداختن به موضوع «تابعیت» و یا «اقامت» اشاره نمود که زمینه بررسی و شفاف سازی این مهم، در دستور دومین جلسه شورای سیاست گذاری مورخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۲ فراهم شد و نتیجه اینگونه تفسیر و تصویب گردید: «دارا بودن تابعیت یکی از کشورهای اسلامی یا جوامع اسلامی برای متقاضیان دریافت جایزه در حوزه های یک تا سه الزامی است و صرف التزام به دین مبین اسلام برای دریافت جایزه در حوزه چهارم کفایت می کند» لیکن با توجه به اهمیت توسعه علم و فناوری در کشورهای اسلامی به عنوان یکی از اهداف این حرکت علمی، لزوم رسوب دانش و بهره مندی کشورهای اسلامی از فعالیت های علمی دانشمندان جهان مورد تاکید و توجه مدیران، صاحب نظران و اعضای علمی کارگروه بوده که منجر به بررسی و تصویب شاخص های«ارتباط مؤثر دانشمندان جهان اسلام با کشورهای اسلامی» در پانزدهمین جلسه شورای علمی جایزه مورخ ۰۸/۱۰/۱۳۹۳ گردید. پیروی و تعهد حرفه ای داوران جایزه در سطح ملی و بین المللی بر شاخص های مصوب، منجر به معرفی سه نامزد به عنوان نامزدهای دوره نخست و دو دانشمند به عنوان نامزدهای دوره دوم به شورای سیاست گذاری جایزه شد؛ که با بررسی دقیق رزومه، اثر علمی و سابقه ارتباط و فعالیت های ایشان با کشورهای اسلامی؛ برگزیدگان نهایی توسط شورای سیاست گذاری مورد تایید قرار گرفتند. از این بین دو برگزیده در دو دوره، دانشمندانی شهیر با تابعیت ج . ا. ایران و مقیم خارج از کشور انتخاب شده که برگزیده دوره نخست به دلیل بیماری، امکان عزیمت بر ایشان میسر نشد؛ بنابراین طبق ضوابط جایزه، از دریافت این نشان بین المللی محروم ماندند. بدون شک این دبیرخانه خود را ملزم به رعایت مصوبات اسناد بالادستی و همچنین شورای سیاست گذاری دانسته و تلاش دارد در کمال حفظ امانت مسیر مشخص شده را انشالله، تا تحقق اهداف عالی این حرکت علمی فرهنگی با همراهی جوامع علمی در سطح ملی و بین المللی به پیماید.

مهدی صفاری نیا

دبیر شورای سیاست گذاری جایزه مصطفی(ص) و رییس پارک فناوری پردیس».