به گزارش خبرنگار مهر، ترمیم اندام‌های قطع شده در پستانداران اتفاق نمی‌افتد، اما در مهره‌داران مانند سمندرها و مارمولک‌ها دیده می‌شود. علت این توانایی بازسازی اندام‌ها، وجود سلول‌هایی به نام بلاستما (Blastema) است.
این سلول‌ها با بیان ژن‌هایی که در بازسازی بافتی موثر هستند (مانند Msx) باعث ترمیم آسیب‌های ایجاد شده می‌شوند. اگر بتوان این سلول‌های بلاستما را با دستکاری‌های ژنتیکی در محل آسیب دیده اندام پستانداران ایجاد کرد، آیا ترمیم ضایعات امکان پذیر خواهد بود؟
در همین راستا محققان پژوهشگاه رویان آزمایشی را طراحی کردند که طی آن، سلول‌های بنیادی مزانشیمی از مغز استخوان موش برداشته و از سوی دیگر با پیوند این سلول‌ها به موش مدل قطع بند اول انگشتان دست، میزان کارایی عملی این سلول‌ها در ترمیم آسیب‌های ایجاد شده در اندام بررسی شد.
نتایج این پژوهش که در محله بین‌المللی Journal of Biological Chemistry به چاپ رسیده است، نشان داد، القای بیان Msx در سلول‌های مزانشیمی باعث بیان نشانگرهای سلول‌های بلاستما در مزانشیم‌های القا شده؛ همچنین باعث افزایش میزان تقسیم و توان استخوان‌سازی این سلول‌ها می شود.
بررسی‌های بافت‌شناسی نشان داد، در سلول‌هایی که بیان ژن‌های بلاستمایی در آنان القا شده بود، روند بازسازی بند اول انگشت و ایجاد درون غضروفی استخوان حدود شش هفته طول می‌کشد، اما بازسازی کامل بند قطع شده انگشت تنها در گروهی اتفاق می‌افتد که بیان ژن Msx۱/۲ در آن القا شده است.
این یافته نشان می‌دهد، در صورت تولید سلول مناسب، امکان ترمیم ضایعات اندام در پستانداران وجود دارد. این پژوهش توسط دکتر اسلامی‌نژاد، دکتر اقدمی، دکتر تقی‌یار و همکارانشان در پژوهشگاه رویان انجام گرفت.
نظر شما