اخبار فرهنگ و هنر کمترین سهم را در اخبار تلویزیون دارند

به گزارش خبرنگار مهر، بدون تردید یکی از مهمترین کارکردهای رسانه توجه به وجه اطلاع رسانی و آگاهی سازی است. در این میان اخبار تلویزیون از سال های گذشته همواره به عنوان منبع خبر اقشار مختلف مردم مورد توجه قرار می گیرد. این مساله به اندازه ای حایز اهمیت است که گاه اقشار مختلف مردم از صدا و سیما به عنوان مهمترین منبع خبری خود یاد می کنند. در این میان، خبرهای سیاسی و اجتماعی بیشترین موضوع هایی است که از سوی دستاندرکاران تهیه و پخش خبر تلویزیون مورد توجه قرار می گیرد و خبرهای فرهنگی و هنری کمترین سهم را در این زمینه دارند.

نگاهی به زمان پخش و میزان خبرهایی که از تلویزیون پخش می شود مهجور بودن خبرهای فرهنگی و هنری را اثبات می کند. از میان شبکه های 1، 2، 3 و 5 فقط شبکه دو سیما یک بخش خبری مجزا و به عبارتی تخصصی دارد که خبرهای علمی، فرهنگی و هنری را پوشش می دهد. این بخش هم سابقه زیادی در تلویزیون دارد و ساعت 30/19 از شبکه دو پخش می شود. جالب اینکه، بیشترین سهم خبری را بر اساس عنوان این بخش مطالب مربوط به فعالیت های عرصه علم و فرهنگ دربر می گیرد و هنر سهم اندکی از این بخش خبری دارد که در مدت زمانی حدود 15 دقیقه پخش می شود.

نکته مهم اینکه، تلویزیون به این خاطر که رسانه ای تصویری است باید به سمت پخش خبرهایی تمایل داشته باشد که به نوعی از تصویر استفاده می کند. در این میان، گزارش تصویری از یک رویداد اهمیت بسیار زیادی دارد. اما جالب اینکه بیشتر خبرهای علمی، فرهنگی و هنری از سوی گوینده خبر خوانده می شود و با پخش تصویر ثابت یا متحرک مرتبط با خبر یا گزارش های بسیار کوتاه مطالب این بخش ارایه می گردد. این مساله در شرایطی اتفاق می افتد که این بخش خبری از سابقه بسیار طولانی برخوردار است و این انتظار وجود دارد که پس از چندین سال فعالیت مخاطبان زیادی هم داشته باشد. اما به دلیل زمان نه چندان مناسب پخش حتی بینندگان متخصص و بالقوه خود را نیز از دست می دهد.

شبکه خبر سیما که از سال 78 فعالیت خود را آغاز کرده در حال حاضر طی هر شبانه روز حدود 20 ساعت خبر و برنامه های خبری پخش می کند که از ساعت حدود شش صبح آغاز می شود و تا ساعت دو بامداد روز بعد تداوم می یابد، اما نکته جالب توجه اینکه در این مدت تنها یک بخش خبری علمی و فرهنگی دارد که ساعت 30/18 از این شبکه پخش می شود. البته در طول فعالیت روزانه شبکه گاه گزارش های هنری در خصوص رشته های مختلف در باکس های بین 10 تا 15 دقیقه ای از شبکه خبر پخش می شود، ولی بیشتر مربوط به صبح یا قبل از ساعت 4 بعد از ظهر است که کمتر می تواند مورد استفاده بینندگان خاص و علاقمندان به این مقوله ها قرار بگیرد.

در این میان شبکه چهار سیما بیشترین توجه را به مقوله فرهنگ دارد. از این جهت که برنامه های مختلفی را در مورد مسایل فرهنگی و هنری پخش می کند، اما حتی این شبکه نیز به طور اختصاصی به پخش اخبار عرصه علم و فرهنگ و هنر نمی پردازد.

مساله اصلی اینجاست که رسانه ملی خود را علاقمند به مسایل فرهنگی در جامعه نشان داده ولی در عمل نسبت به پدیده ها، مراسم و اتفاقات عرصه فرهنگ و هنر در جامعه بی توجه است و کمکی به رشد این مقوله ها یا افزایش تعداد مخاطبان آن نمی کند. زمانی که بحث از کتاب یا اهمیت بازدید از موزه ها یا استفاده از فیلم های فرهنگی یا دیگر آثار عرصه تئاتر و موسیقی به میان می آید، شبکه های تلویزیونی به ارایه مطالب معمولی و مستقیم اکتفا می کنند. در طول سال بینندگان تلویزیون از طریق اخبار این رسانه نمی توانند از آخرین تئاترهای روی صحنه، فیلم های در حال اکران یا موسیقی های در حال اجرا خبر داشته باشند و اطلاعات مربوط به این امور آنها به تماشای اثر ترغیب کند.

طی سال های اخیر بحثهای زیادی در خصوص سینما، تئاتر یا موسیقی ملی مطرح شده و کارشناسان و صاحبنظران نکات گسترده ای راجع به اهمیت توجه به کتاب بیان کرده اند، اما تاکنون در تلویزیون به طور مستمر اخبار یا حتی دیگر گونه های برنامه به این سمت سوق نیافته اند که نمونه های مشخص و در حال ارایه را بیان کنند و مورد بررسی قرار دهند. البته تلویزیون هر زمان که خود فیلمی را تهیه کند که در سینماها اکران شود، دست به تبلیغات گسترده می زند، اما دیگر آثار این بخش چنین مجال و فرصتی را به دست نمی آورند.

این نکته باید مورد توجه رسانه ملی قرار بگیرد که اگر به راستی در اندیشه رشد فرهنگ و هنر جامعه است و قصد کمک به رواج استفاده از مراکز فرهنگی همانند کتابخانه ها، سینماها، سالن های نمایش و موسیقی یا حتی برنامه فرهنگسراها در بین اعضا خانواده ها را دارد، باید توجهی ویژه به پخش اخبار رویدادهای مربوط به این مراکز را به صورت تخصصی یا حتی در بخش های خبری فراگیر خود در شبکه های سراسری یا حداقل شبکه های استانی به صورت عملی نشان بدهد.