خبرگزاری مهر، گروه استانها - سمانه سادات فقیه سبزواری: سریال آنام مدتی است که طی روزهای اخیر از شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران با مضمون اجتماعی و مسائل روز جامعه پخش می‌شود و توانسته مخاطبان بسیاری را جلب کند و در این راستا نکته جالب و قابل توجه این است که کارگردان و دو تن از بازیگران سریال آنام را هنرمندان قمی تشکیل می‌دهند.
یکی از این بازیگران که نقش منفی و خاصی دارد «علی بیطرفان» هنرمند پیشکسوت قمی است که برای آشنایی بیشتر و آسیب شناسی مشکلات هنرمندان قم خبرنگار مهر در این راستا با وی گفت‌وگویی را انجام داده است.
فعالیت هنری خود را از چه سالی آغاز کردید؟
سال ۱۳۶۰ بود و من در مقطع دوم راهنمایی مشغول تحصیل بودم و دوران نوجوانی خود را می‌گذراندم و به دلیل علاقه‌ای که به تئاتر داشتم هر از گاهی با کودکان محل به صورت غیر رسمی نمایش بازی می‌کردم تا اینکه به گروه تئاتر تربیتی آموزش و پرورش جذب شدم و از همان‌جا به صورت رسمی وارد حرفه تئاتر شدم و در شهر به صورت عمومی به اجرای تئاتر پرداختم.
نخستین نمایشی که اجرا کردید را به یاد دارید؟ و با چه کسانی در آن زمان به کار نمایش مشغول بودید؟
یادم هست نخستین نمایشی که بازی کردم نمایشی به نام طلای قدیم بود و پس از آن نیز در یک نمایش تاریخی ایفای نقش کردم و با هنرمندانی که امروز از به نام‌ترین هنرمندان کشورمان هستند مانند آقایان پارسا، عنایتی، آزاد و فدایی حسین همدوره بودیم و نمایش اجرا می‌کردیم.
چند سال کار نمایش انجام دادید؟ نمایش‌هایتان را در جشنواره‌ها هم شرکت دادید؟
در طول ۱۳ سال کار نمایش که یا به عنوان بازیگر و یا کارگردان حضور داشتم ۲۲ نمایش اجرا کردم و سال ۶۳ به عنوان بهترین بازیگر نوجوان جشنواره تئاتر فجر و در سال ۷۳ نیز به عنوان بهترین بازیگر جشنواره تئاتر فجر با اجرای نمایش حاشیه نشین برگزیده شدم.
یکی از بهترین توفیقاتی که در آن سال‌ها نصیبم شد آشنایی با گروه تئاتر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم بود که با اساتید بزرگی مانند استاد علی تفضلیان، استاد محمد احمدی، استاد محمد خبری آشنا شدم و چندین سال با آنان همکاری داشتم و شرکت در هشت دوره جشنواره تئاتر فجر حاصل همکاری با این اساتید بود.
چه زمانی به سینما علاقمند شدید و در این راستا چه اقداماتی انجام دادید؟
از همان سال‌های نوجوانی که کار تئاتر انجام می‌دادم به سینما علاقمند شدم و پس از بازی در یک فیلم کوتاه به کارگردانی روی آوردم و به خاطر دارم که با فیلم‌های «۸ میلی متری»، «سوپر هشت» و «نگاتیو» کار می‌کردیم و فیلم می‌ساختیم.
متأسفانه اگر یک هنرمند بخواهد کار ارزشی انجام دهد مجبور به سرمایه‌گذاری شخصی است
سال ۷۳ در رشته کارگردانی سینما در دانشگاه مشغول تحصیل شدم و پس از آن به صورت رسمی با بخش تولید صدا و سیما مشغول همکاری شدم و فیلم‌های بلند و داستانی مانند «مشق شبانه»، «زائر»، «پدر»، «ویلچر» را تولید کردم پس از آن نیز برای شبکه الکوثر نیز چند سریال ساختم که آخرین سریالی که در لبنان کارگردانی کردم «عشق و خاک» نام داشت.
چند سالی نیز به عنوان مدیر انجمن سینمای جوانان قم فعالیت کردم و از سال ۹۰ فعالیت فیلم سازی نداشتم تا اینکه امسال یک اتفاق جدید افتاد و شرایطی به وجود آمد و برای بازی در سریال آنام دعوت شدم.
کارهایی که تولید کرده‌اید با چه مضامینی بودند؟ برای تولید فیلم‌هایتان با مشکلی هم روبرو بوده‌اید؟
حدود ۳۵ سال است که در زمینه تولید و اجرای نمایش و فیلم فعالیت دارم که بیشتر کارهایی که انجام دادم ژانر مذهبی، انقلابی، دفاع مقدس و ارزشی بوده است و از اینکه با چنین مضامینی کارکردم پشیمان نیستم و به اندازه‌ای اصرار داشتم و دارم تا در این زمینه کار تولید کنم که در برخی کارها مانند تله فیلم «آواز خورشید» سرمایه‌گذاری شخصی کردم.
این جای تأسف دارد که یک هنرمند برای اینکه بخواهد کار ارزشی انجام دهد مجبور به سرمایه‌گذاری شخصی شود و پس از گذشت هفت سال تنها بتواند یک سوم هزینه‌ای که برای تولید اثرش صرف کرده به دست بیاورد.
به نظر من این مسئله یک کج سلیقگی است که هنرمندان مورد بی‌مهری مسئولان فرهنگی قرار بگیرند و مجبور شوند برای تولید یک کار ارزشی از هزینه‌های شخصی استفاده کنند در حالی که در شهری زندگی می‌کنیم که بودجه فرهنگی خوبی وجود دارد.
در سخنانتان به بی‌مهری مسئولان نسبت به هنرمندان اشاره کردید؛ آیا علت قم گریزی هنرمندان صاحب نام قمی هم بی‌مهری مسئولان است؟
تئاتر قم بسیار غنی و پربار است که بازیگران و کارگردانان خوبی هم در این زمینه دارد و بخش فیلم سازی نیز هنرمندان قمی با تلاش‌های بسیار توانسته‌اند جوایز ملی و بین‌المللی کسب کنند و جالب است بدانید که استان قم در تولید فیلم کوتاه کشور حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد ولی خیلی از آنان پس از کسب تجربه لازم و زمانی که می‌توانند به عنوان افتخار آفرینان قمی مطرح باشند به پایتخت رفته و جذب گروه‌های تئاتری و سینمایی می‌شوند و متأسفانه قم از وجود فرزندان هنرمندی که چندین سال آنان را در دامن خود پرورش داده محروم می‌شود.
مهمترین دلیلی که هنرمندان قمی به پایتخت می‌روند عدم توجه مدیران و مسئولان و کمبود امکاناتی است که برای آنان وجود دارد.
چه علتی موجب می‌شود که نتوانیم از وجود هنرمندان قمی در همین شهر بهره ببریم؟
۴۰ سال است که پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد و این شهر برخلاف تصور غلطی که در برخی اذهان وجود دارد شهری هنرپرور است و توانسته هنرمندان بزرگی تربیت کند ولی این هنرمندان که سبد تجربه خود را در قم پر کردند و گام‌های نخستین و لرزان خود را در این شهر برداشتند و اکنون در عرصه سینما و تئاتر حرفی برای گفتن دارند نمی‌توانند در این شهر فعالیت چندانی داشته باشند و به تهران می‌روند.
یکی از مهمترین دلایل این رخداد نگران کننده، هزینه نشدن بودجه‌های فرهنگی در بخش سینما و تئاتر است و در حالی که شهر قم بودجه خوبی در زمینه فرهنگی دارد ولی این بودجه‌ها به صورت غیر کارشناسی هزینه می‌شود و هنرمندان قمی از این بودجه‌ها محروم هستند.
علاقه به سینما و حضور در یک فیلم آرزوی بسیاری از جوانان و نوجوانان است به عنوان یک پیشکسوت در این زمینه چه توصیه‌ای دارید؟
وسوسه بازیگری سینما در همه نسل‌ها بوده و هست که این مسئله تنها به زمان کنونی مربوط نمی‌شود ولی اکنون این وسوسه شدت بیشتری یافته ولی علاقمندان به این کار باید بدانند که بازیگری کار آسانی نیست و میانبر هم ندارد.
این‌گونه نیست که کسی در یک شب وارد کار شود و به سینما برود و معروف شود و در چشم بر هم زدنی پولدار شود. هرکاری راهی دارد و برای ورود به این عرصه علاقمندان باید از کار در تئاتر شروع کنند و خاک صحنه بخورند و سال‌ها تجربه کسب کنند و پس از آن کم کم وارد سینما شوند و اگر این مسیر را به درستی بگذرانند حتماً در این راه موفق خواهند شد.
علاقمندان به سینما اگر در سخن سینماگران بزرگ کشورمان تأمل کنند به نتیجه می‌رسند که آنان نیز از تئاتر کار خود را آغاز کردند.
چرا همواره همه هنرمندان بهترین روش برای بازی در سینما را شروع کار در تئاتر را توصیه می‌کنند؟
مسلم است کسانی که به یکباره وارد سینما می‌شوند بازی آنان برای مردم جذابیتی ندارد و از تجربه‌های خاص کسانی که در تئاتر کار کردند محروم هستند و آن دسته از بازیگرانی که از تئاتر کار خود را آغاز کردند کارگردان به راحتی می‌تواند با آنان ارتباط برقرار کند و نقش را به ایشان بسپارد و نیاز کمتری به راهنمایی کارگردان دارند و فقط کدهایی که کارگردان می‌دهد را دریافت کرده و به خوبی نقش ایفا می‌کنند.
توصیه جدی به کسانی که می‌خواهند وارد عرصه بازیگری شوند جذب گروه‌های تئاتری قم شده و در هنرستان هنرهای زیبا ادامه تحصیل دهند و وارد دانشگاه شوند.
با توجه به اینکه قم مهد فرهنگ و هنر دینی است سینمای قم برای صادرات این فرهنگ چه اقدامی انجام داده است و چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟
انجمن سینمای جوانان قم برای صیانت از این فرهنگ و صادرات چنین فرهنگی چندی است که به برگزاری جشنواره‌ای ملی با عنوان «نماز و نیایش» اقدام می‌کند و فرصتی استثنائی برای ارتباط تنگاتنگ حوزه علمیه و سینما به وجود می‌آید.
به‌گونه‌ای که هر دو سال یک‌بار هنرمندان فراوانی از سراسر کشور برای حضور در این جشنواره به قم می‌آیند که هریک از آنان تلاش بسیاری برای تولید یک کار دینی انجام داده است که این می‌تواند سرمایه خوبی برای صاحبان اصلی فرهنگ در قم باشد که با جذب این هنرمندان و حمایت از آنان از چنین سرمایه‌ای در سطح ملی بهره مناسبی ببرند و با تخصیص بودجه‌ای مناسب برای بین‌المللی شدن این جشنواره تلاش کنیم.
برای سال ۹۷ چه برنامه‌ای دارید؟
فیلم نامه جدیدی را در دست نوشتن دارم که صحبت‌های مقدماتی آن صورت گرفته تا برای سال ۹۷ تولید و پیش تولید آن آغاز شود.
با سریال آنام چگونه آشنا شدید؟ پذیرفتن این نقش برایتان دشوار نبود؟
با پیشنهاد آقای افشار که از دوستان دوران نوجوانی‌ام است برای ایفای نقش در این سریال دعوت شدم و با توجه به اینکه حدود ۲۰ سال کار بازیگری نکرده بودم برایم مقداری سخت بود و با توجه به اینکه نقش پیشنهاد شده نقشی چالشی و منفی بود و با وضعیت بیرونی‌ام مغایرت داشت کار را کمی دشوارتر می‌کرد ولی با یاری آقای افشار سعی کردم با نقشی که به من محول شده کنار بیایم.
با توجه به نقش منفی و چالشی که در این سریال دارید دوستان و آشنایان چه برخوردی با شما دارند؟
دوستان و آشنایان پس از اینکه نخستین بار در این سریال متوجه نقش من شدند، پیامک‌های بسیاری برایم آمد که چنین کاری را برایم کسرشان می‌دانستند ولی باید بگویم که این یک نقش است و من هم بازیگر و در پاسخ کسانی که چنین کاری را بعید می‌دانستند نیز بگویم که بازی در چنین نقشی نیز دشوار است و من که بیش از ۳۰ سال در این زمینه کار کردم حضور در چنین کاری چندان بعید هم نبود.
نظر شما