به گزارش خبرگزاری مهر، تحولات سال گذشته را به سبب اینکه برخی ازکشورهای منطقه آسیای میانه به نوعی در دوران گذار به سر می برند ؛ می توان رویدادهایی نامید که تاثیر بسیار عمیقی به مسائل مهم رو در روی جامعه جهانی گذاشته است.
تروریسم، مبارزه با مواد مخدر، جنایات سازمان یافته از جمله فعالیت هایی هستند که معمولاً در جوامع نوپا و بعضاً در گیر در تحولات انقلابی رشد می کنند واین مواردهمیشه روابط این کشورها را با دیگربازیگران قدرتمند که نیاز به همکاری با بازیگران منطقه دارند؛ دچار معضلاتی می کند و آسیای میانه نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
مهمترین تحولات این منطقه در سال گذشته میلادی که علاوه بر تاثیرات منطقه ای دارای پیامدهای جهانی نیز بوده است؛ به این شرح است :
1- توقف صادرات سوخت از سوی روسیه به کشورهای مشترک المنافع -که سالها در جریان بوده - و مناقشه بر سر قیمت گاز یکی از مسائلی بود که در سال گذشته این منطقه را دچار بحران کرد.
روسیه براین باوربود که دیگر زمان آن رسیده تا جمهوری های همسود ( اوکراین، گرجستان، آذربایجان، ارمنستان و مولداوی ) طرف های قرار داد سوختی، قیمت گاز دریافتی را بدون تخفیف و به قیمت متعارف پرداخت کنند.
2- بروز اختلاف در گروه "ویکتور یوشچنکو" رئیس جمهور اوکراین؛ گروهی که پس از انقلاب نارنجی در این کشور به قدرت رسیده بودند؛ ازجمله دیگر تحولات مهم بود که برخی از ناظران بازگشت طیف های طرفدار روسیه را در نتیجه عملکرد ضعیف این گروهها عنوان کردند.
پاییزسال 2005 نزدیکترین همپیمانان یوشچنکو اتهاماتی متقابل را مطرح نمودند. در دولت بحران ایجاد شد که در نتیجه آن کابینه وزیران به ریاست "یولیا تیموشنکو" ملکه انقلاب نارنجی از کار برکنار شدند.
3- در قرقیزستان در نتیجه سومین انقلاب رنگین در کشورهای مشترک المنافع،"عسکر آقایف" رئیس جمهور این کشور از پست خود برکنار و وادار به ترک کشور شد. رهبران انقلاب "قورمان بیک باقیف" و "فلیکس کولف"، توافقنامه مشارکت در جهت حفظ تفاهم بین ملیتی و تمامیت قرقیزستان منعقد نمودند. اولین آنها رئیس جمهور و دومین نخست وزیر شد.
4- درانتخابات ریاست جمهوری قزاقستان، بیش از 91درصد از مردم به "نورسلطان نظربایف" رای دادند که 14سال پیاپی پست ریاست جمهوری کشور را بر عهده دارد.
5- درآذربایجان انتخابات مجلس برگزارشد که اجازه بروز"انقلاب رنگین" دیگری را درکشورهای مشترک المنافع، نداد. پیروزی قاطعانه با حزب "الهام علی یف" رئیس جمهور این کشور بود که بیشترین کرسی را در مجلس کسب نمود.
همچنین دستگیری مخالفین عمده در این کشور و سردرگمی آمریکا در رابطه با حمایت از دو طرف از دیگر رویدادهای مهم در این منطقه بود.
6- در اندیجان،کشور ازبکستان نیروهای دولتی به گروههای اسلامی حمله کرده و به بهانه توطئه این گروههاعلیه دولت مرکزی تعدادی از آنها را به قتل رساندند.
در پی این اقدامات تاشکند با انتقاد غرب رو به رو شد و فصل جدیدی در تیرگی روابط بین این کشور با آمریکا شروع شد به طوری که در پی درخواست این کشور، آمریکا مجبور شد پایگاه هوایی خود را درازبکستان برچیند.
7- در ماه می وزیران امور خارجه روسیه و گرجستان توافقنامه ای مبنی بر خروج پایگاه های نظامی روسیه از باتومی و آهالکالاکی را تا سال 2008 میلادی امضا کردند و بلافاصله پس از امضای سند مربوطه خروج نیروهای روس آغاز شد.
8- محدوده پیمان سازمان همکاری شانگهای تا بخش قابل توجهی از اوراسیا گسترش یافت. در این سازمان که اعضای اصلی آن عبارتند از روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان، کشورهای ایران، هند و پاکستان به عنوان ناظر وارد شدند. پیش از این نیز مغولستان به عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت.
9- الحاق سازمان همکاری های آسیای میانه و مجمع اقتصادی اوراسیا به یکدیگر به عنوان دو سازمان هم عرض و در پی این روند جریان پیوستن ازبکستان به مجمع اقتصادی اوراسیا آغاز شد.
10-خروج مرزبانان روسی از تاجیکستان که از سال گذشته آغاز شده بود، پایان یافت. سازمان فدرال کنترل مواد مخدر روسیه اعلام داشت که پس ازتحویل حفاظت از مرز بین تاجیکستان و افغانستان به مرزبانان تاجیک، حجم انتقال مواد مخدر از افغانستان افزایش یافته است.
11- سردی شدید در روابط روسیه و گرجستان در پی دستگیری چند مامور امنیتی روسیه در این کشور به اتهام جاسوسی.
12- درخواست برخی کشورها برای عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و تلاش این پیمان برای گسترش به شرق با استفاده از مسیر آسیای میانه.
13- ناآرامیهای دوباره در قرقیزستان و بازبینی قانون اساسی این کشور پس از روی کار آمدن دولت جدید به پایبند نبودن دولت به وعده های داده شده.
14 - اوج گیری اختلاف آذربایجان و ارمنستان بر سر مناقشه منطقه ناگورنو قره باغ و فعالیت بازیگران منطقه ای فرامنطقه ای به ویژه اروپایی برای نزدیک کردن مواضع دو طرف درگیر.
14- انحلال پارلمان قرقیزستان و درخواست برای انتخابات مجدد.
15- مرگ صفر مراد نیازوف رئیس جمهور ترکمنستان و تحولات این کشور در پی این رویداد از جمله بحران جانشینی.
نظر شما