خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا از برجام و مشروط کردن حضور دوباره خود به تلاش اروپایی‌ها برای راضی کردن ایران به مذاکره در راستای اعمال تغییرات مورد نظر واشنگتن، موجی از آشفتگی دیپلماتیک به وجود آورده به‌ویژه آنکه با بازگشت دوبار تحریمها، ۳ اقتصاد بزرگ اروپا شامل آلمان، انگلیس و فرانسه رویای دست‌یابی به بازارهای ایران را از دست می‌دهند.
به همین دلیل ترزا می، آنگلا مرکل و امانوئل ماکرون که به‌ترتیب نخست‌وزیر انگلیس، صدراعظم آلمان و رئیس جمهوری فرانسه هستند، ضمن ابراز تاسف و نگرانی از تصمیم ترامپ، از پایبندی خود به برجام سخن گفتند. کمیسیون اروپا نیز در بیانیه ای اعلام کرد: در حال برداشتن گام هایی برای حفظ منافع شرکت های اروپایی در ایران هستیم. اروپا به تداوم کامل و مؤثر اجرای برجام متعهد است.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داده که در ادامه می آید.
پیلار از اساتید دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئولیت های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می توان به ریاست واحد تحلیل عملیات های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی آن نیز دارد.
*آمریکا برجام را نقض کرد و از این پیمان خارج شد. دلایل این امر چه بود؟
دلیل دولت ترامپ و بسیاری از جمهوریخواهان در کنگره جهت خروج امریکا از برجام از بین بردن هر آنچه دولت باراک اوباما انجام داده بود، است. علاوه بر این بسیاری از افرادی که مخالف برجام بوده و علیه آن سخنرانی می کردند دلایل متعددی را بیان کرده اند.
در واقع این افراد از همان ابتدا خواهان انزوای ایران برای همیشه بوده و می خواهند ایران را به عنوان یک بازیگر منفور تنبیه کنند. رقبای منطقه ای ایران - عربستان و اسرائیل- دیدگاه دوم را ترجیح می دهند.
کسانی که علیه برجام مبارزه نموده و با آن مخالفت کرده اند می گویند شرایط قرارداد را نمی پذیرند اما این شرایط هرگز دلیل اصلی مخالفت آنها نبوده است.
*با توجه به نقض برجام از سوی آمریکا وظایف سایر متعاهدان به توافق هسته ای چیست؟
در حال حاضر یکی از طرفین برجام به طور صریح و کامل تعهدات خود نسبت به قرارداد را انکار نمود. شش طرف دیگر نیز می توانند قرارداد را ترک کنند هر زمانی که بخواهند. با این وجود آنها می گویند خواهان ادامه برجام حتی بدون حضور ایالات متحده امریکا هستند.
ادامه تعهدات و مسئولیت های شش طرف دیگر دقیقا همان تعهداتی است که در برجام قید شده، هر چند تعهدات هر طرف نسبت به پنج طرف دیگر است نه مثل سابق که تعهد هر طرف نسبت به شش طرف دیگر بود.
*ایران در واکنشی هوشمندانه به نقض برجام از سوی آمریکا، اعلام کرده در صورتی به ادامه برجام پایبند خواهد ماند که اروپا تضمینهای عینی به ایران بدهد. با توجه به اینکه اروپا هم خیلی قدرت زیادی برای مقابله با امریکا ندارد در صورت بازگشت تحریمها آیا اساسا تضمینهای اروپا جایگاهی دارد؟
ایران روی هیچ چیزی حساب نخواهد کرد در عوض منتظر خواهد بود تا ببیند که آیا منافع اقتصادی آن با برجام برآورده می شود یا خیر. اینکه آیا برجام منافع ایران را تامین می کند تا بتواند به آن ادامه دهد یا خیر هنوز مشخص نیست و باید منتظر ماند و دید.
این امر به الگوهای اقتصادی که ایجاد می شوند بستگی خواهد داشت و برای هر کسی از جمله ایرانی ها پیش بینی آن مشکل است.
*ایا در فضایی که آمریکا تحریمهای هسته ای را باز می گرداند و شرکتهایی که در زمینه های منع شده با جریمه مواجه می شوند جرات سرمایه گذاری و تعامل اقتصادی با ایران را خواهند داشت؟
به نظر می رسد حکومت های اروپایی در مقابل تصمیم ترامپ مقاومت کنند اما آنها تاحدودی می توانند از بخش خصوصی خود در مقابل اعمال تحریم های ثانویه امریکا حمایت کنند. شرکت هایی از بخش خصوصی اروپا اخیرا تحت فشار ایالات متحده امریکا قرار گرفته اند.
بسیاری از شرکت های بزرگ اروپا که در امریکا تجارت می کنند به علت تجارت با ایران هزینه های بسیار سنگینی باید پرداخت کنند از جمله جریمه و حتی خروج از قلمرو ایالات متحده امریکا.
*بازگشت کدام نوع تحریم ها خط قرمز ایران بوده و منافع ملی آن را به خطر می اندازد؟
ایران شاهد تاثیر کلی تحریم ها بر کل اقتصاد خود خواهد بود و هیچ بخش یا شرکتی از این روند مصون نخواهد بود. بدیهی است صنعت نفت و گاز آن به طور خاص بیشتر از تحریمها متأثر خواهد شد.
نظر شما