ایران و بازخورد جنگ انرژی در قفقاز

به گزارش خبرگزاری مهر، شرکت نفت دولتی " سوکار" جمهوری آذربایجان انتقال نفت خود به روسیه را از طریق خط لوله باکو - نووروسیک در سال میلادی جدید در واکنش به کاهش صادرات گاز تحویلی گازپروم قطع کرد .

باکو سالانه 4.5 میلیارد متر مکعب گاز از روسیه دریافت می کند که به دلیل خواست شرکت روسی در افزایش قیمت و ممانعت باکو در پذیرش آن به 1.5 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است .

با توجه به بازار انحصاری گاز روسیه در اروپای غربی و بلوک سوسیالیستی سابق به ویژه جمهوری های تابعه مسکو می‌توان گفت که این بازار در انحصار روسیه قرار دارد.

با ملی شدن شرکت گاز پروم ، این شرکت به یک انحصارگر بزرگ در بازار انرژی تبدیل شده و روسیه از این طریق اراده سیاسی خود را بر منطقه تحمیل می کند، همان طور که در زمستان 2005 و آغاز سال 2006 در مورد اوکراین و گرجستان و در اواخر سال 2006 در برابر بلاروس انجام داد .

با این همه ، اقدام روسیه در بین مشتریانش بی واکنش نبوده و تحرکاتی را برانگیخته است . پیدا کردن جایگزین در صورت امکان، اصولی ترین واکنش این کشورها می باشد . در این بین جمهوری آذربایجان و گرجستان ازبخت بیشتری برای مقابله با تهدیدات عرصه انرژی روسیه برخوردارند .

در زمینة ذخایر گاز طبیعی بر اساس منابع آماری، روسیه با دارا بودن 4/1694 میلیارد فوت مکعب ذخایر گازی، به تنهایی 7/26% از کل ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد. پس از آن ایران با 8/970 میلیارد فوت مکعب 3/15% کل ذخایر جهان و قطر با 910 میلیارد فوت مکعب 4/14% از کل ذخایر جهان را به خود اختصاص داده‌اند.  

ایران با داشتن منبع کلان سوختی به دلیل نزدیکی با آذربایجان و داشتن خط لوله انتقالی، میدانی مناسب برای جبران گاز تحویلی مسکو به باکو می باشد .

اگر چه قیمت پیشنهادی جمهوری آذربایجان در حد 110 دلار در هر هزار مترمکعب است یعنی همان مبلغی که به روسیه پرداخت می کند،ولی ابعاد ترسیمی قیمت عادلانه و بینابین دور از نظر نیست .

هر چند عملکرد اقتصاد گازی ایران رو به سمت توسعه و در مسیر بازاریابی قرار دارد، اما برای پاسخگویی به خواسته ها از زیرساخت های قوی برخوردار نیست . منازعه انرژیک در قفقاز و بالارفتن قیمتها بی شک محرکی برای ایران خواهد بود تا در آینده از منابع هیدرو کربنی خود فرصتهای سود آور ممتازی را بسازد و از فرصت اقتصادی به وجود آمده سدی برای مقابله با تهدیدات سیاسی قدرتهای بزرگ در هنگام تحریم اقتصادی استفاده نماید .