تولید دانش فنی ماده دارویی «گلوکوم» در علوم پزشکی اصفهان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، فاطمه کریمی از رساله دکتری عمومی خود تحت عنوان «تولید دانش فنی سنتز ماده داروی دورزولامید هیدروکلرید» که با راهنمایی دکتر محبوبه رستمی، دکتر فرشید حسن زاده و قدمعلی خدارحمی انجام شده، با موفقیت دفاع کرد.

گلوکوم یا آب سیاه چشم بیماری است که سبب تخریب عصب بینایی می شود. این بیماری در آغاز هیچ علامتی ندارد، ولی می تواند در طول زمان به کاهش بینایی و در نهایت، به نابینایی منجر شود.

این بیماری به دو نوع زاویه باز و بسته تقسیم بندی می شود که شیوع نوع گلوکوم زاویه باز بیشتر است، نوع گلوکوم زاویه بسته در کشورهای آسیایی از شیوع بالتری برخوردار است و حدود ۸۰ درصد این بیماران در آسیا هستند.

راه های درمان گلوکوما عبارتند از دارو درمانی، لیزر درمانی، عمل لیزیک و در موارد حاد عمل جراحی است و داروی «دورزولامید» پر مصرف ترین دارو به منظور درمان و پیشگیری از عود مجدد این بیماری است.

«دورزولامید» به تنهایی یا به همراه داروهای بلوکه کننده گیرنده بتا آدرنرژیک برای کاهش فشار داخل چشم، گلوکوم با زاویه باز، گلوکوم پسودواکسفولیاتیو و افزایش فشار داخل چشمی در موارد افزایش فشار خون داخل چشمی، در بیمارانی که مصرف داروهای بلوکه کننده گیرنده بتا ادرنرژیک در آنها ممنوع است یا به آنها پاسخ نمی دهند، به کار می رود.

بر اساس اطلاعات بدست آمده، تولید و عرضه این دارو در سطح بازار بین المللی در اختیار شرکت هایی از کشورهای هند، سوئیس، لوکزامبورگ، آرژانتین، کانادا و ایالات متحده آمریکا است که با توجه به مسایل سیاسی و اقتصادی موجود، بازار دارویی کشور را تحت تاثیر قرار داده اند.

لذا با توجه به میزان واردات ۱۲۱ کیلوگرمی این دارو در سال گذشته توسط شرکت های دارویی ایرانی که ارزش دلاری معادل با ۱ میلیون و ۳۳ هزار و ۵۶ دلار را در بر می گیرد و با توجه به میزان مصرف بالای این دارو در کشور و بومی نبودن دانش فنی تولید این دارو در کشور، تولید این پیش ماده دارویی با ارزش از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.

تاکنون در پتنت های سال های متفاوت به تهیه دورزولامید هیدروکلراید اشاره شده است که البته در سالهای اخیر تغییراتی در تهیه آن با هدف دستیابی انانتیومتر خالص تر با بازده بیشتر انجام شده است.

نتایج این مطالعه حاکی از دستیابی به دانش فنی بومی اصلاح شده و تولید نیمه صنعتی داروی «دورزولامید هیدروکلراید» در دانشکده داروسازی و علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است.

سنتز دورزولامید هیدروکلراید بر اساس پتنت شماره ۸۲۶۳۷۸۷ USP ، Rajendra Narayanrao Kankan در سال ۲۰۱۲ انجام شده است.