به کارگیری ضایعات سرامیکی در صنایع ریخته گری و سرامیک

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر سید محسن امامی مجری طرح «بازیابی رولرهای سرامیکی ضایعاتی جهت سنتز مولایت و مولایت-زیرکن مورد استفاده در صنایع دیرگداز، ریخته گری و سرامیک» گفت: هدف از اجرای این طرح بررسی امکان تبدیل ضایعات رولرهای سرامیکی به مولایت مصنوعی در صنایع دیرگداز، ریخته گری و سرامیک است.

وی افزود: این پروژه دیرگدازی است که هم می تواند در مواردی به عنوان محصول نهایی کاربرد داشته باشد؛ ماسۀ ریخته گری، محصولات دیرگداز مانند پودر در صنایع الکتروسرامیک از جمله کاربردهای این پروژه محسوب می شود.

 امامی با اشاره به اینکه ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در دنیاست، اظهار داشت: بیشتر تولیدات این صنعت در کوره های تونلی از نوع رولری انجام می شود و رولرهای کف کوره ها بر اثر تماس مستقیم با کاشی ها و لعاب گرفتگی یا بر اثر شوک های حرارتی بعد از مدتی کارکرد خود را از دست داده و به ضایعات تبدیل می شوند و به دلیل ناخالصی های آهنی و قلیایی، بایستی آهن زدایی و اسید شویی شوند. رولرهای مختلف ترکیبات مختلفی دارند که اکثرا مولایت کوراندومی و بخشی نیز SiC هستند.

وی ادامه داد: رولرهای مصرفی در صنعت کاشی و سرامیک ایران عمدتاً رولرهای مولایت کوراندومی وارداتی از ایتالیا یا چین هستند.

امامی خاطر نشان کرد: رولرهای ضایعاتی دارای ترکیب آلومینوسیلیکاتی مشابه با مولایت هستند و درصد آلومینای آنها معمولاً بین ۶۹ الی ۷۸ درصد متغیر بوده و معمولاً مقدار اندکی هم ZrO۲ )بین نیم تا ۶ درصد) در ترکیب خود دارند.

وی ادامه داد: ترکیبات فوق برای کارکرد در کوره های رولری بایستی دارای خواص منحصر به فردی مانند مقاومت به شوک حرارتی و دیرگدازی تحت بار بالایی باشند. لذا این ترکیبات را طوری در کوره های اولیه پخت می دهند که حداقل فاز مذاب ممکن در آنها ایجاد گردد. طبیعی است در چنین شرایطی همه ترکیب فوق به مولایت تبدیل نشده و مقدار زیادی کوراندوم و مقدار اندکی هم سیلیس واکنش نکرده و بادلیت (مربوط به زیرکن) در ترکیب باقی بماند.

به گفته این محقق، در نهایت می توان با فرآوری، پودر کردن و مخلوط کردن این رولرها با مواد اولیۀ مختلف، دیرگدازهای متنوعی را تولید کرد که در این طرح دیرگدازهای مولایتی و مولایت – زیرکنی مدنظر ما در این پروژه بود.

به گزارش مهر، این طرح به عنوان اولین طرح پسا دکترای(Post Doc) پژوهشگاه مواد و انرژی توسط دکتر سید محسن امامی دانشجوی این پژوهشگاه و با مسئولیت دکتر محمدرضا رحیمی پور استاد پژوهشکده سرامیک پژوهشگاه انجام شد. 

همچنین این پروژه با حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور انجام گرفت.