به گزارش خبرنگار مهر، مهدی سنایی استاد دانشگاه که بعد از ظهر امروز در همایش بررسی تاثیرات منطقه ای و بین المللی انقلاب اسلامی ایران در موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران سخن می گفت، در مقاله ای تحت عنوان تاثیر انقلاب اسلامی بر آسیایی مرکزی، اظهار داشت: انقلاب اسلامی در ایران به عنوان پدیده ای که در بنیاد، روش، ظهور و تداوم کاملا امری فرهنگی بوده، طبعا برای حوزه های فرهنگی تحت تاثیر ایران جذابیت خاص خود را داشته و خواهد داشت.
"در میان این حوزه ها، منطقه آسیای مرکزی و بطور کلی مسلمانان اتحاد شوروی که حدود 70 میلیون نفر بودند و کانال ارتباطی و مبداء آشنایی آنها با اسلام، ایران بوده، نمی توانست نسبت به این پدیده بی تفاوت باشد."
وی افزود: مسلمانان که در طی سال های حاکمیت کمونیسم، تحقیر شده و هویت دینی آنها انکار شده بود به یکباره با پدیده انقلابی، فراملی، عدالتخواهی واستقلال جویی روبرو شدند که در همین نزدیکی ها، حرکت و خودباوری آفریده بود؛ در حالی که تمامی ادعای کمونیسم این بود که مذهب عامل تخدیر و بی جنبشی است.
سنایی خاطر نشان کرد: بسیاری از تحلیل گران مسائل شوروی، در آن دوره خبر از احیای دینی و توجه به دین در میان مسلمانان منطقه می دادند و عامل فهم این احیا را نیز تاثیر انقلاب اسلامی معرفی می کردند.
این استاد دانشگاه افزود: در دوره پس از فروپاشی شوروی، دو مرحله را می توان از هم متمایر ساخت. در مرحله نخست، توجه به ایران و انقلاب اسلامی ایران به طور جدی تری مطرح شد و به موازات آن نوعی ترس در میان حکومت های منطقه و حتی روسیه ایجاد شد و غربی ها نیز با اشاره به این موضوع کوشیدند که توجه مسلمانان به جهان خارج عمدتا به سوی ترکیه سکولار جلب شود. در کنار این، فعالیت های گسترده ای نیز از سوی کشورهای عربستان و پاکستان و جریانات اسلامی رادیکال اهل سنت و مبارزان دوره اشغال افغانستان صورت گرفت.
وی با بیان مرحله دوم گفت: با توجه به فضای ایجاد شده و نیز برخی مصالح ملی، جمهوری اسلامی ایران کوشید ظرافت های کار را در فضای جدید دنبال کند و طبعا این اگرچه در کوتاه مدت شاید چندان مطلوب نبود، اما در میان مدت و بلند مدت آثار مهمی را بدنبال داشت. علاوه بر اینکه وجود یک نظام دینی با ایده های فرهنگی و کارآمدی ملی خود به خود برای مسلمانان مطلوب بود اما با محدود شدن گروه های هم پیوند با جریان سپتامبر، فضا برای این جریانات معتدل تر باز شد.
این کارشناس مسائل سیاسی در خاتمه اظهار داشت: انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده فرهنگی و یک موجودیت دینی، ضمن ایجاد اعتماد به نفس برای مسلمانان منطقه به آنان راهی را برای آینده نشان داده است.
نظر شما