سخنران مذهبی باید نیازهای مخاطب امروز را بشناسد

به گزارش خبرنگار مهر، بی تردید سخنرانیهای دینی ضمن برخورداری از صحت و دقت، می بایست از غنای لازم برخوردار بوده و البته در رفع شبهاتی که ایجاد شده نیز تأثیرگذار باشند .

چنین سخنرانی نیاز به یک سخنران زبده، آگاه و مطلع دارد تا به واسطه غنای فکری و معرفتی خود، مطالب را در قالب جملاتی سلیس و روان برای مخاطبان مطرح کرده، ضمن مؤثر بودن در جلب و جلب اقشار مختلف مردم به منظور بهره گیری از سخنرانی خود، در فکر و اندیشه حاضران نیز به نحو مطلوب و مثبت، تأثیرگذار باشد .

بی تردید یک سخنران شایسته می بایست به تمام مسائل روز جامعه خود و عرصه بین الملل اشراف داشته باشد تا به خوبی بتواند مطالبی متناسب با شرایط روز را برای سخنرانی خود انتخاب و با توجه به نیازها و پرسشهایی که در ذهن مخاطبان پیش بینی می کند، به ایراد سخن پرداخته، نیازهای فکری و فرهنگی مستمعین را برطرف کند .

در همین راستا مسئولان و کارشناسان دینی و مذهبی در گفتگوهایی نقطه نظرات خود را در مورد ضرورتهای سخنرانیهای مذهبی تأثیرگذار عنوان کرده اند:

سخنرانی مذهبی باید با محتوا وقالب مناسب و بر اساس نیاز نسل امروز ارائه شود

حجت الاسلام عباس اسکندری معاون فرهنگی و تبلیغ سازمان تبلیغات اسلامی در این مورد گفت:  یک مبلغ دینی در درجه اول باید دین شناس باشد و با شناخت عمیق ، وسیع و همه جانبه خود از دین با مردم و مخاطبان خود رو به رو شود. چرا که اگر گوینده دینی در انتقال مفاهیم با تردید سخن بگوید تبلیغ او مفید فایده نخواهد بود، بلکه باید سخن و مفاهیمی که می خواهد منتقل کند از استحکامی وسیع برخوردار باشند و به صورت محکم سخن بگوید تا این که در دل و فکر و اندیشه مخاطب جای گیرد.

وی افزود: گوینده دینی می بایست براساس نیازهای مخاطبان خود صحبت کند نه آنچه را که خود در مطالعات خود می پسندد. یکی از مشکلات ما این است که نوع گویندگان ما در سیر مطالتی خود مباحث مورد علاقه خود را گلچین کرده، فهرست بندی کرده و چون برای خود جالب و قابل قبول بوده همان را به مخاطب ارائه می کنند در حالی که باید نیاز مخاطب مورد توجه و گفتگو قرار گیرد.

حجت الاسلام اسکندری ضمن تأکید بر این نکته که سخنران و مبلغ دینی باید از قالبهای خوب برای محتوای خوب استفاده کند گیرد گفت: با توجه به اینکه امروزه سطح فکر مخاطب افزایش یافته و مخاطب سخنرانهای دینی امروز باهوش، با استعداد و فرهیخته هستند گوینده باید محتوای خوب معرفتی خود را در قالبهای قابل قبول و قابل پسند مخاطبان مخصوصا نسل جوان ارائه دهد.

سخنران مذهبی باید نیازهای مخاطب امروز را بشناسد

بهروز حدادی عضو هیئت علمی مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب قم نیز گفت: بهره گیری از مطالب نادرست هر چند با انگیزه های مثبت مانند ریختن سمی مهلک و شیرین در غذاست و این در حالی است که عده ای تصور می کنند اضافه کردن مطالب نادرست در حد افزودن نمک و افزودنی های مجاز یا نسبتا مجاز است!

سردبیر بخش ادیان ابراهیمی مجله هفت آسمان ( مجله تخصصی ادیان و مذاهب) تصریح کرد: شرط دوم سخنران مذهبی رعایت مقتضیات شنونده است، برخی علاقه دارند مانند کارخانه ای باشند که تولید می کند اما نگاه نمی کنند که بازار و مشتریان چه می خواهند و چه زمانی می خواهند و رسالت خود را فقط در تولید می دانند. توجه به خواسته های خوانندگان و مستمعان امری است بس ضروری و آن که به این امر بی توجهی می کند در واقع خود را از تأثیرگذاری بازداشته است.

حدادی  تأکید کرد: در این میان ابداع گری و استفاده از قالبهای متنوع هنری نیز می تواند برای سخنران مذهبی سودمند تلقی شود، چرا که  دنیای پرتنوع و پر زرق و برق امروز دیگر جایی و مجالی برای مطالب تکراری، کهنه و بیات باقی نمی گذارد.

سخنران مذهبی باید به درستی پاسخگوی شبهات باشد

حجت الاسلام عباسعلی اختری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره ویژگیهای یک سخنران مذهبی، گفت: سخنرانهایی می توانند اثر بخش تلقی شده و تحول در اقشار جامعه را به عنوان مخاطب خود ایجاد کنند که 3 بخش مطالعاتی را درنظر گیرند.

نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: گوینده مذهبی باید دارای عظمت علمی باشد به طوری که سرمایه علمی و آگاهی لازم داشته باشد تا در هر عرصه ای که وارد شد مطالب به مثابه چشمه ای از وی تراوش کند . این ویژگی باعث می شود تا هر سخنران مذهبی درباره موضوع مورد بحث اهل فن تلقی شود.

وی افزود: اگر جرأت و اعتماد به نفس گوینده مذهبی به نحو قابل لمسی محرز باشد یک امتیاز مثبت برای وی محسوب می شود. اظهارات وی باید به قدری محکم و مستند ایراد شود که اگر هزار نفر از هر رشته ای در جمع مخاطبان وی حاضر باشند نتوانند در اظهارات وی تردید کنند.

تمرکز روی موضوع و مشخص بودن محور خطابه از ابتدا تا انتهای سخن یکی دیگر از ویژگهایی است که حجت الاسلام اختری آن را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: جدا از فراوانی مطلب، سخنران باید چون طبیب خیرخواه باشد و به تبلیغ، پاسخ گویی به شبهات، نشر افکار و عقاید اسلامی، اشتیاق و علاقه داشته، انگیزه، شوق و علاقه وی خیرخواهی مردم، جامعه و امت مسلمان باشد.

گفتار سخنران مذهبی باید در اعمال وی منعکس باشد

حجت الاسلام کاظم صدیقی پژوهشگر دینی در رابطه با ویژگیهای یک سخنران مذهبی با اشاره به آیه 70 سوره احزاب که می فرماید" یا ایها الذین آمنوا اتقواالله و قولوا قولاًسدیداً"، گفت: بر اساس این آیه الهی " اى کسانى که ایمان آورده‏اید! تقواى الهى پیشه کنید و سخن حق بگوئید" ، خداوند متعال برای مؤمنان دستور تقوا را مورد تأکید قرار داده است.

وی افزود: انسانی که در حرکات، خواستن و نخواستن خود رها نشده، باید با محافظه زندگی کند، به دنبال دستور تقوای الهی به سخنان حق و صحیح دعوت شده است. بنابراین اولین شرط برای سخنران رعایت تقوا به ویژه رعایت تقوای زبانی است، به طوری که هنگام سخنرانی اظهارت وی دارای آهنگ تقوا بوده و از محتوای مناسب سود ببرد. حرفهای بی سند، مضر، حساب نشده نباید بر زبان یک سخنران که برای مردم به عنوان راهنما تلقی می شود جاری شود.

این پژوهشگر دینی در ادامه ویژگیهایی که برای سخنران مذهبی برشمرد به آیه 33 از سوره فصلت اشاره کرد که می فرماید "من احسن قولا ممن دعا الى الله و عمل صالحا و قال اننی من المسلمین" - "چه کسی نیکو گفتار تر از آن است که به خداوند دعوت می کند."

وی یادآور شد: نیکو گفتاری سخنران در این آیه شریفه با عمل صالح وی همراه شده است به طوری که عمل یک سخنران مذهبی باید تأکیدی بر گفتار وی باشد از سوی دیگر وی نباید دعوت به نفس، حزب و گروه خاص را مورد توجه قرار دهد. این آیه شریفه در سه مرحله دعوت به خدا، عمل صالح و اظهار مسلمان بودن ما به معنای تسلیم محض در برابر خداوند به خوبی ویژگی های یک سخنران را تببین کرده است.

سخنران باید به موضوع مورد بحث احاطه کامل داشته باشد

قدرت الله علیزاده معاون دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اظهار داشت: علم به موضوع نخستین ویژگی حائز اهمیت سخنران محسوب می شود.

وی تصریح کرد: سخنران مذهبی باید به منابع و مستنداتی که می خواهد از آن استفاده کند احاطه کافی داشته باشد تا بتواند به موقع و مناسب از آنها بهره برداری کند.

معاون پشتیبانی و امور مجلس شورای اسلامی در مجمع تقریب مذاهب اسلامی یادآور شد: با توجه به مسائل اختلافی دنیای امروز، سخنران باید از مسائل حاشیه ای و اختلاف برانگیز بین مذاهب و پیروان ادیان مختلف دوری کند و بیش از هر عامل دیگری به مشترکات میان ادیان و مذاهب توجه کند، تبیین مشترکات می تواند به همزیستی و ایجاد رابطه نزدیک میان ادیان منتهی شود.

وی تصریح کرد: اگر سخنران مذهبی به نحوی با تعلیمات دینی آشنا شده باشد که این تعالیم و آموزه ها ملکه ذهنی و روحی فرد تلقی شود، می توان انتظار داشت که همه این آموزه ها در منش و کردار وی جلوه و نمود مناسبی داشته باشد.

علیزاده گفت: سخنران مذهبی باید مجسمه بیانات خود باشد به طوری که وقتی در مورد رفتارها و سیرت و سلوک ائمه سخنرانی می کند رفتار خود را باید برحسب آن تنظیم کرده و در مقیاس کوچک تر باید منعکس کننده اموری باشد که سایرین را به آن دعوت می کند.