به گزارش خبرنگار مهر، قسمت پنجم برنامه اندیشه محور چهارسو با حضور حجت الاسلام محمد تقی اکبر نژاد منتشر شد. حجت الاسلام و المسلمین محمد تقی اکبر نژاد از اساتید سطوح عالیه حوزه و رئیس موسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی است. چهارسو در این قسمت از برنامه خود با حجت الاسلام اکبرنژاد در موضوعات مختلف مربوط به تمدن نوین اسلامی، مرجعیت، روحانیت و تحول در حوزه های علمیه گفت و کرده است.
فیلم این گفتگو را می توانید از اینجا ببینید.
مطلب زیر گزارشی از برخی موارد مهم این گفت و گو است:
حجت الاسلام اکبر نژاد در تحلیل معنای انقلابی گری در حوزه ها گفت: انقلابی گری حوزه به این معنا نیست که شعار انقلابی بدهیم، آن شعار را بقال سرکوچه هم اگر انقلابی و بسیجی باشد می دهد، انقلابی گری یعنی چه قدر حوزه به عنوان عقبه تئوریک انقلاب و نظام اسلامی موفق عمل کرده است.
رئیس موسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی در باره نوع نگرش به مدرنیته گفت: من مثل بعضی از عزیزان نیستم که مدرنیته را کلا نفی کنم اما به مدرنیته بدگمان هستم چرا که این تکنولوژی و مدرنیته بر اساس نیازهای یک انسان الهی شکل نگرفته است.
این استاد سطوح عالی حوزه ادامه داد: اینکه من در جایی گفته ام ما بیش از ۳۰درصد نمی توانیم حکومت اسلامی را محقق کنیم ۳۰درصد من با ۳۰ درصد جناب نصیری متفاوت است. ۳۰ درصد من در مقایسه با نظرات جناب نصیری ۶۰ درصد است و عدد بالایی است چرا که من در مقایسه با حکومت امام زمان (عج) می گویم ۳۰ درصد.
اکبر نژاد درباره گستره فقه در زمان غیبت گفت: ما در استنباط علوم دینی و فقه گرچه بسیار با زمان ظهور فاصله داریم و موانع بسیاری وجود دارد اما می توانیم تا حدود قابل توجهی که اتفاقا پاسخگوی نیاز های جامعه باشد استخراج کنیم و به همین علت است که بحث تحول در حوزه پیش می آید.
اکبر نژاد گفت: شاید بپرسید این همه موسساتی که در قم هست پس چیست؟ عرض می کنم که همه اینها در حاشیه است. موسساتی که شما می بینید دقیقا هر کدامشان اعتراض به سیستم حوزه است یعنی حوزه این ها را به رسمیت نشناخته است و این ها مجبور شده اند برای خودشان موسسه احداث بکنند. طلبه داد می زند که من برای این رشته ای که شما به طور انحصاری فقط آن را ارائه می دهید نیستم، استعداد من مثلا در علم کلام است.
حجت الاسلام اکبر نژاد در ادامه آسیب شناسی حوزه علمیه بیان کرد: با کدام منطق همه طلبه ها باید بتوانند در همه مقاطع تحصیلی شرکت کنند. طلبه ها هم مانند دیگران استعداد هایشان متفاوت است. طلبه ای که ادبیات عرب را به زور قبول شده است در کنار طلبه نخبه پای درس مراجع می نشیند. خود آن بزرگواری که بالای منبر درس می دهد می گفت که از هزاران نفر حاضر در مسجد اعظم تنها به دو نفر درس می دهم. در کل دنیا هر چه سطح علمی بالاتر می رود تعداد نفرات کم می شود اما در حوزه برعکس است.
رئیس موسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی ادامه داد: ما ناخواسته طلبه ها را در قم احتکار کرده ایم. اکثر امکانات در قم متمرکز شده است. قطب های کوچک علمی در شهرستان ها درست کنید و خواص را به قم بفرستید اتفاقا اینجاست که قم مرجعیت پیدا می کند و دیده می شود. الان کاری کرده ایم که طلبه لب مرز با طلبه قم فرق آنچنانی ندارد. باید نگاه کنیم که آیا پاسخ نیاز های شهرستان ها و مساجد و غیره را داده ایم یا با احتکار طلاب در قم برعکس عمل کرده ایم.
محمد تقی اکبرنژاد ادامه داد: جامعه تا حد زیادی از دست ما در رفته است یعنی مردم با من طلبه و مرجع تقلیدش ارتباط نمی گیرد، حتی متدینین هم دچار این مسئله شده اند.
استاد حوزه علمیه در ادامه آسیب شناسی حوزه علمیه گفت: ما هم می گوییم اصالت ها باید حفظ بشود و دغدغه ما هم در حفظ اصالت حوزه و اهمیت فقه بیشتر از آقایان است اما بحث در روش هاست. شما اگر بهترین غذا را با زور به دهان کسی بگذارید متنفر خواهد شد لذا امروز شما یک فقه گریزی در حوزه می بینید. باید متناسب با نیازها و استعداد ها رشته بندی کنند و به طلبه حق انتخاب بدهند.
حجت الاسلام اکبر نژاد با اشاره به برخی از ویژگی های جریان سنتی حوزه گفت: بعضی بزرگان هستند که با افتخار می گویند من نه روزنامه می خوانم، نه تلویزیون می بینم، نه اخبار را پیگیری می کنم. شما با چنین طیف هایی طرف هستید و وقتی نام تحول را می آورید که مثلا شرح لمعه باید عوض شود می گویند شهید ثانی بسیار انسان متعالی و بزرگی بوده است.
استاد حوزه علمیه در آسیب شناسی منابع درسی حوزه گفت: ما کتابی به نام «زوائد الاصول» نوشته ایم. از قبل هم عده ای معتقد بوده اند که علم اصول اضافاتی دارد. مرحوم آیت الله بروجردی(ره) معتقد بودند که اصول تورم کرده است.
یک موقع است که شما با حوزه ای طرف هستید که آزاد اندیشی دارد و راجع به نظریات می گوید بیائید تا بحث و بررسی کنیم اما یک وقت می بینید در کلام می گویند آزاد اندیشی اما در عمل ممنوع است، گوش نمی کنند، متهم می کنند، شما در چنین فضایی دو راه بیشتر ندارید یا نباید تحول در حوزه را پیگیری کنید یا هم باید مقاومت کنید و حرفتان را به بدنه حوزه برسانید.
رهبری فرمودند تحول خواهی باید از بدنه حوزه شروع شود این یعنی من هم از راس حوزه نا امید هستم. راس حوزه منظور کسانی هستند که افکار غالب را در قم در دست دارند اما متاسفانه گاهی مدیران حوزه هم از همان طیف هستند.
استاد سطوح بالای حوزه علمیه در تبیین حد و حدود جواز نقد به علما از دیدگاه خود گفت: ما خط حفظ احترام را خط قرمز می دانیم و توهین کردن را قبول نداریم اما عده ای می گویند اشکال کردن به طور کلی خط قرمز است. برای من اشکال کردن خط قرمز نیست ، حفظ احترام خط قرمز است. من معتقدم فقط معصومین مقدس اند، علمای ما محترم اند نه مقدس؛ انتقاد محترمانه از یک عالم اشکال ندارد همانطور که علما همدیگر را نقد علمی می کنند.
رئیس موسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی در انتقاد از برخی مدیران حوزه علمیه گفت: کسی که ۱۴ سال مدیر حوزه بوده است و در خطبه های نماز جمعه به نهاد های مختلف انتقاد می کند اما حرفی از حوزه نمی آورد من حرفم این است که آقای فلانی شما خودتان متهم ردیف اول هستید. کسی نباید شما را بازخواست کند که شما ۱۴ سال مدیر حوزه بوده اید چه کار کرده اید و چرا وضع فرهنگی کشور این طور شده است؟
وضعیت طلاب وضعیت خوبی نیست، در حرج هستند. اعتراض می کنند شنیده نمی شود، من این را جزء حقوق اولیه هر انسانی می دانم که وقتی با شرایطی روبرو می شود که حرفش شنیده نمی شود و با عمر و جوانی اش معامله می شود اعتراض کند.
یکی از خارجی ها گفته بود که انقلاب اسلامی، انقلاب حجت الاسلام ها بود نه آیت الله ها. این حرف تا حدودی صحیح است البته ما بزرگانی داشته ایم که همراه امام بوده اند اما بیشتر جوان ها بودند که انقلاب و امام را همراهی می کردند.
اکبر نژاد در اعتراض به نشست دوره ای اساتید و تقویت روحانیونی که با انقلاب ارتباط خاصی برقرار نکرده اند گفت: این یک واقعیتی است که جریان سنتی حوزه نتوانسته ارتباط کافی و لازم را با انقلاب برقرار کند و نشست های دوره ای اساتید امروز این جریان را ابقاء و احیاء می کند. مشکل ما با آن ها این است که در حال بازسازی جریان سنتی هستند که نتوانسته با انقلاب ارتباطی برقرار کند و از غفلت اساتید انقلابی ما هم در جهت تقویت آن جریان استفاده می شود.
حجت الاسلام و المسلمین اکبر نژاد در تشریح نامه ای که در حمایت از آیت الله یزدی نوشته بود، گفت: ماجرای دیدار آیت الله شبیری و نامه آیت الله یزدی خیلی سخت بود چرا که هر دو طرف محترم و خودی بودند. من آن نامه را نوشتم چرا که بعضی مسائل آن قدر قبیح و زشت اند که اگر از بزرگان سر بزند نه تنها از قبحش کم نمی شود بلکه به قباحتش افزوده می شود و شما می ترسید این باب شود و مجبور می شوید به نوعی هزینه را بالا ببرید تا باقی هم متوجه شوند. شما می توانستید در این موضوع انقلابیگیری حوزه را محک بزنید که بسیاری از جریان های انقلابی سکوت کردند. معتقدم آن ماجرا برای حوزه یک پیچ بود.
نظر شما