قاب سیل بر دیوار خانه های تخریب شده/ زیرآب زیر «آب»

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: سیل ۱۲ فروردین سوادکوه سه ساختمان و یک دستگاه پل را با خود برد و به ۳۲ دستگاه ساختمان دیگر و زیرساخت‌های شهری آسیب زد.

ساعت حدود هشت شب ۱۲ فروردین، برق قطع و شهر در تاریکی فرو رفته است. رودخانه وحشی، پرخروش و گل‌آلود به کناره‌ها می‌کوبد و پیش می‌رود؛ مردم گروه گروه روی پل اصلی شهر، پارک کنار رودخانه و هر کجا که بشود این سیلاب خروشان را مشاهده کرد، ایستاده‌اند.

جمعیت زیادی روبروی کوچه آئینه یکی از مناطق بحرانی شهر جمع شده‌اند، حال پریشان برخی بیانگر آن است که خانه‌هایشان همانجا است و با ضربه هر موج به زیربنای خانه‌، دل‌شان هری می‌ریزد. بیل مکانیکی در رودخانه درگیر پلی است که عبور آب را سد کرده و زیر جاده ساحلی خالی شده است، در همین گیرودار، اولین و دومین درخت کناره رودخانه در داخل آب خروشان سرنگون شدند و همه با این احتمال که اکنون جاده فرو می‌افتد، به سوی مکان امن‌تر، آن سوی نوار خطر، می‌دویم و نزد مردم باز می‌گردیم؛ جمعیتی که دلواپس و خشمگین هستند و حتی طاقت دوربینی که عکس بگیرد را هم ندارند و مردی پیش می‌آید و می‌گوید: " توصیه می‌کنم، دوربینت را بگذاری داخل کیفت تا کسی آن را نشکسته".

ساعتی می‌گذرد و یک سمت پل فرو می‌ریزد، بازار شایعه هم میان جمعیت داغ شده و در این شایعات پل اصلی شهر هم ترک خورده و یکی از تحلیل‌های مهم و ترسناک این است که اگر آب به لوله گاز برسد، کل شهر منفجر می‌شود. خیابان هفده شهریور، دیگر منطقه بحرانی شهر است. اینجا خانه‌های مردم با رودخانه فاصله دارد و ترس تخریب خانه‌های مسکونی کمتر است اما آب به قدری بالا آمده که تقریباً همسطح خیابان شده است.

سومین منطقه بحرانی شهر، خیابان خدمات است. در خیابان تاریک پیش می‌رویم، همین که به نزدیکی ایستگاه آتش‌نشانی شهر می‌رسیم، به ناگاه همهمه‌ای می‌شود؛ صدای آژیر، بوق ماشین‌ها، فریادی که می‌گوید فرار کنید. کسی نمی‌داند چه شده اما همه دستپاچه فقط به سمت دیگر خیابان می‌دوند. صدای فریادی شنیده می‌شود که آب رودخانه وارد جاده شده است. همه فقط می‌خواهند بگریزند. راننده ۲۰۶ آنقدر دستپاچه شده که برای دور زدن به پراید پارک شده کنار خیابان دو بار می‌کوبد. تا میدان شهر می‌دویم. دور میدان شلوغ‌تر شده از یک سو، ماشین‌هایی که به سمت دیگر شهر می‌شتابند، قطعی برق و نور چراغ‌های گردان قرمز و آبی ماشین‌های امداد و پلیس، صدای آژیر، فریاد خروشان رودخانه خشمگین و از دیگر سوی، مردمی که هم می‌دوند و هم می‌خواهند بایستند تا ببینند چه شده است.

کم‌کم انگار طغیان رودخانه کمتر شده و ما هم جرأت پیدا می‌کنیم تا دوباره به همان سمت برویم تا مسئولان را بیابیم. به نزدیکی شهرداری می‌رسیم، رئیس شورای شهر زیرآب و معاون فنی فرمانداری سوادکوه را می‌بینیم و بعد احمدی، مدیر کل ستاد بحران استان که می‌گوید: خانه‌های در خطر تخلیه شدند و در حال حاضر همه هدف ما این است که آب وارد شهر نشود و سیل دیگری در راه است.

ساعات اضطراب

سیل دوم از راه رسیده و ساعت حدود یک شب است، باران می‌بارد و برق خیابان همچنان قطع است و همه از یک طرف پل نیمه ویران به سمت دیگر رودخانه می‌نگرند، جایی که دو ساختمان لحظات احتضار را سپری می‌کنند و سرانجام، خانه‌هایی که یکی بعد از دیگری فرو می‌افتند و صدای فریاد و اشک و آه. جمعیت بیشتری برای دیدن هجوم می‌آورند و مردمی که تا صبح بیدارند و دلشان در پی خانه و کاشانه‌ای است که می‌ترسند با طلوع سپیده دیگر نباشد.

ساعت از دو شب گذشته، مدیرکل بحران، معاون فنی استاندار، همراه شهردار و اعضای شورای شهر زیرآب و معاون فنی فرماندار برای بازدید از انتهای خیابان خدمات جایی که خانه‌ای فرو ریخته و جاده‌ای که روزگاری وجود داشته تا انتهای خیابان ۱۷ شهریور جایی که جاده‌ها فرو ریخته و تیر برق سرنگون شده و دامداری که آب آن را برده آمدند و وضعیت ریزش‌ها و امکان اصلاح مسیر را بررسی می‌کنند.

مهدی رازجویان معاون استاندار مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر حجم خسارت وارده به شهر زیراب را زیاد عنوان می‌کند و می‌گوید: دیواره حاشیه رودخانه نیز تخریب شد و به شبکه سراسری برق نیز خسارات زیادی وارد شده است و برای کنترل امور تا عادی شدن شرایط گاز و برق این مناطق قطع خواهد بود.

فرداهای ماتم‌زده سیل

اکنون ساعت ۹ صبح ۱۳ فروردین است و جمعیت همچنان از این سوی رودخانه به خانه‌های زیر هجوم وحشی آب چشم دوخته‌اند. زنی در گوشه‌ای فریاد استغاثه‌اش به آسمان بلند شده و بسیاری دیگر با اضطراب و یا حسین‌گویان به خانه‌های خود که در اطراف خانه‌های ویران و در معرض آب قرار دارد نگاه می‌کنند و برخی خشمگین و از سر استیصال به این سوی و آن سو می‌روند و هر مسئولی که می‌آید را دوره می‌کنند و می‌گویند: "چرا کاری نمی‌کنید؟ "

همه چیز در غم پیچیده شده است. در انتهای خیابان، خانه خانواده تحت پوشش بهزیستی هم ویران شده و از خانه تنها دیواری مانده و لوح تقدیری قاب شده هنوز به دیوار است و دیگر هر چه بود و نبود، بر آب شد. خانه کنار آن هم در حال تخریب و پایه‌هایش در آب است؛ زنی از دیدن خراب شدن خانه‌اش، توان از پاهایش رفته و در خیابان نشسته و چشم به خانه دوخته و گریه می‌کند، آشنایان وارد خانه شده‌اند تا وسایل خانه را به سرعت بیرون ببرند. رئیس اداره بهزیستی نیز همراه برخی افراد دیگر، وسایل خانه در حال تخریب را به گوشه‌ای امن می‌برند، اما بیشتر مردم تنها برای نظاره آمده‌اند و به این تقلا برای نجات باقی‌مانده وسایل کمکی نمی‌کنند.

بعدازظهر با وجود کمتر شدن سطح آب، اما هنوز جریان آب شدید است. از دور، ساکنان خانه‌های ویران روی بقایای خانه‌شان به دنبال وسایلی هستند که شاید هنوز بتوان استفاده کرد و تکه‌های کچ و آجر و سیمان را کنار می‌زنند و لوازم زندگی خود را از زیر آوار بیرون می‌کشند و تا روز سوم هم هنوز به جستجو مشغول‌اند.

آب شهر قطع است و شهرداری و سپاه با تانکر آب‌رسانی می‌کنند. مردم حاشیه رودخانه، در این دو شب، به دلیل قطعی برق، شب‌ها در گوشه خیابان آتش روشن می‌کنند و هنوز هم با اضطراب به رودخانه خروشان نگاه می‌کنند و نمی‌دانند چه آینده‌ای با شروع بارش‌ها و طغیان هر ساله رودخانه در انتظارشان است.

سیلی که آمد و نرفت

محمدرضا مهدوی، با بیان اینکه سیل از ساعت ۱۷ و ۳۰ عصر شروع شد، افزود: ما در ساعت پنج به شهروندان اطلاع‌رسانی کردیم و بلافاصله مدیرکل بحران در محل حضور یافت و هدف ما در تمام این مدت این بوده که آب را به سمتی هدایت کنیم که خسارت کمتری به شهروندان و شهر وارد شود.

شهردار شهر با تشکر از کمک سپاه و دستگاه‌های ذیربط، گفت: در این سیل خسارت جانی نداشته‌ایم اما خسارت مالی فراوان بود و ۳ دستگاه ساختمان و یک پل تخریب و در کل ۳۲ دستگاه ساختمان از ۱۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت دیدند و از ساختمان‌های آسیب‌دیده تاکنون کسی اعلام نکرد که ساختمانش بیمه بوده است و خانه‌های خسارت دیده پروانه ساختمان خود را به ما تحویل نداده‌اند.

وی با بیان اینکه بیشترین خسارت را ساختمان‌هایی دیدند که در بستر و حریم رودخانه قرار داشتند، افزود: محل احداث دیواره با آب منطقه‌ای است و این اداره نقشه رعایت حریم رودخانه شهر را تهیه کرده است و پس از نهایی شدن آن به ساماندهی حریم رودخانه مشغول می‌شویم.

وی با اشاره به سخن استاندار مبنی بر شروع ساماندهی و دیواره‌سازی رودخانه، بر ساخت دیواره محافظتی تأکید کرد و گفت: تا زمانی که دیواره‌سازی شروع نشود هر ساله شاهد خسارت خواهیم بود داشت.

شهردار زیرآب با اعلام اینکه در این سیل حدود ۳۵۰ متر از دیواره حفاظتی خسارت دید، افزود: برخی از دیواره‌هایی که قبلاً احداث شده و در آن اصول فنی رعایت نشده بود، سیل آنها را تخریب کرد اما در مواردی که دیواره اصولی وجود داشت خسارت کمتری وارد شد و یا اصلاً خسارتی وارد نشد.

هنوز اینجا بقایای خانه‌های ویران شده از سیل سال ۹۴ برجا بود که سیل دیگری آمد و خانه‌ها را ویران کرد و این بازخوانی سیلی بود که آمد و نرفت؛ سیلابی که سیلی شد و بر صورت شهر و شهروندان برجای ماند و اما امروز، علاوه بر امداد به سیل‌زدگان، باید راهی جست تا راه تکرار بر خطر را بست.