مجله مهر: در روزهای اخیر و در آستانه یک سالگی برجام، آمریکا رسماً اعلام کرد که می‌خواهد برای به صفر رساندن فروش نفت ایران تلاش کند و در همین راستا اعلام کرد که معافیت کشورهای واردکننده نفت ایران از تحریم یک جانبه را تمدید نخواهد کرد. به دنبال این تصمیم آمریکا، کشورهای عربستان سعودی و امارات متحده عربی مدعی شدند که می‌توانند در صورت نبود نفت ایران در بازار جهانی، این کمبود را جبران و جایگزین ایران شوند.
چرا این فرضیه از اساس اشتباه بوده و نمی‌توان بر آن تکیه کرد؟
قبل از هر چیز بد نیست بدانید که پس از اعلام این تصمیم آمریکا، کشورهایی که مشتری نفت ایران هستند از وضعیت موجود شکایت کرده و موضع منفی خود را به طور رسمی و غیر رسمی اعلام کردند که این خود نیز سبب نوسان قیمت نفت در بازار جهانی شد. به طوری که قیمت نفت برنت به ۷۴ و قیمت نفت وست تگزاس به ۶۵ دلار برای هر بشکه رسید و قیمت نفت بالاترین قیمت خود را در سال ۲۰۱۹ تجربه کرد.
دلایلی مختلفی وجود دارد که اثبات می‌کند آمریکا نمی‌تواند فروش نفت ایران را به صفر برساند که در ادامه به سه مورد از آشکارترین آنها اشاره می‌کنیم:
با این فرض که آمریکا، روسیه و چین عمده‌ترین تولید کنندگان نفت هستند و با افزایش تولید امارت متحده عربی و عربستان شاید بتوان ادعا کرد با تلاش فراوان این کشورها می‌توان، نبود نفت ایران را بازار جهانی جبران کرد. اما نکته‌ای که در این میان مغفول مانده، زمان بر بودن این اقدام است. زمان عنصر مهمی در شکل دهی به وضعیت بازار است و تجربه ثابت کرده در طولانی مدت شکل بازی قدرت‌ها تغییر می‌کند.
عربستان در تولید ۱۱ میلیون بشکه نفت در روز ناتوان است
یکی دیگر از دلایل مهم عدم توان عربستان در جبران نفت ایران است. تولید میدان غوار عربستان به شدت افت کرده و این کشور تاکنون تولید مداوم بالای ۱۱ میلیون بشکه در روز را به‌طور پایدار نداشته است. علاوه بر این چاه‌های نفت عربستان بر اثر ازدیاد برداشت بیش از حد معقول، شروع به ریزش می‌کنند و بعضاً بازسازی و راه اندازی مجدد آنها سال‌ها زمان می‌برد. نکته دیگری که باید بدان اشاره کرد گرم بودن صحراهای عربستان است. عربستان در فصول گرم سال بر روی چاه‌ها و مخازن خود خنک کننده‌هایی را فعال می‌کند که این خنک کننده‌ها روزانه بیش از ۵۰۰ هزار بشکه نفت را مصرف می‌کنند!
یادتان نرود که روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت معادل تمام تولید مازاد امارات متحده عربی است. یعنی امارات متحده که اعلام کرده می‌تواند جایگزین نفت ایران شود، در بهترین حالت می‌تواند ۵۰۰ هزار بشکه نفت مازاد در روز تولید کند!
کشورهای مشتری نفت ایران هم مخالفند
کشورهایی که سالهاست مشتری نفت ایران هستند با حذف ایران از بازار جهانی نفت مخالفند. دلیل این موضوع پالایشگاه‌های این کشورها هستند. اگر مدتی طولانی خوراک پالایشگاه‌ها نفت سبک ایران باشد نمی‌شود به یکباره خوراک آنها را به نفت کشور دیگری تغییر داد و این موضوع هم زمان بر است و هم هزینه‌زا، در یک کلام این تغییر خوراک برای کشورهای مصرف کننده بسیار گران تمام می‌شود.
بازارهای غیررسمی همچنان فعال می‌مانند
بازارهای غیر رسمی فروش نفت خام در دنیا سررشته ای دراز دارد. فروش نفت به طور غیررسمی در دنیا همواره وجود داشته و دارد. فروشی که هیچگاه در آمارهای فروش رسمی محاسبه نمی‌شوند. در این خصوص فقط می‌توان به فروش نفت توسط کردستان عراق اشاره کرد. این اقلیم به طور غیررسمی و خودمختار همواره اقدام به فروش نفت کرده است تا جایی که حتی شنیده شده بسیاری از درآمدهای حاصل از آن برای بقای گروه‌های تروریستی منطقه هزینه می‌شود. پس بدیهی است ایران نیز برای فروش غیررسمی نفت خام خود نیازی به اعلام رسمی آن ندارد.
نظر شما