خبرگزاری مهر، گروه استانها-هاشم اللهیاری: فداکاری و ایثار جلوه‌های متعددی دارد، نبرد برای دفاع از مرز و بوم، تلاش برای پیشرفت علمی و اقتصادی کشور و بخشش اموال در راه خدا همگی اشکال شناخته شده‌ای از ایثار هستند که از این میان ایرانیان از صمیم جان به سبب تجربۀ هشت ساله دفاع مقدس با مفاهیمی چون شهادت و از خودگذشتگی در راه پاسداری از میهن آشنا هستند همانگونه که کم و بیش با تلاش دانشمندان و خیرین کشور برای حل مشکلات مردم نیز آشنایی دارند اما در کنار مفاهیمی چون «جهاد» و «شهادت» شکل دیگری از «ایثار» و «بخشش» وجود دارد که آشنایی فراگیر همه ایرانیان با آن ضروری است.
«فرهنگ اهدای عضو» شیوه‌ای از اهدای زندگی به دیگران و به تبع آن نجات جان یک تا چندین انسان است که می‌توان از شهیدان به عنوان بهترین ایثارگران یاد کرد که با رفتن خود جان چندین انسان را نجات دادند و نام خود را بر دفتر احسان کنندگان ثبت کردند.
۷۵۰۰ مرگ مغزی / ۱۸۰۰ اهدای عضو
با وجود آنکه طی سالیان اخیر تلاش فراوانی پیرامون چند و چون فرهنگ اهدای عضو انجام گرفته اما این فرهنگ کماکان در میان مردم ناشناخته مانده و بعضاً با باورهای غلطی همراه بوده است. به عنوان مثال طی سالیان ۹۶ و ۹۷ بیش از ۷ هزار و پانصد مورد حادثه تأسف بار مرگ مغزی در کشور به وقوع پیوسته است در حالی که از این آمار تنها شرایط برای اهدای عضو یک هزار و ۸۰۰ نفر از فوت کنندگان فراهم بوده از سویی نیز بنا به گزارش اداره پیوند وزارت بهداشت در حال حاضر تنها در بخش کلیه بیش از ۸ هزار نفر در کشور در انتظار دریافت پیوند هستند در حالی که در سایر بخش‌ها نیز ۲۵ هزار نفر دیگر در انتظار دریافت سایر اعضای حیاتی بدن به سر می‌برند.
آمارها حکایت از آن دارد که مردم هنوز نسبت به این فرهنگ خداپسندانه و انسان دوستانه آگاهی لازم را ندارند و از سویی زیرساخت‌های مناسب برای اهدای سریع عضو در کشور از جمله استان قزوین هنوز فراهم نشده است.
اهدای عضو، مرهمی بر غم از دست دادن عزیزان
علی محمدی خان دره پدر علیرضا محمدی خان دره از افرادی است که فرزندش در سال ۹۱ در سانحه رانندگی دچار مرگ مغزی شد و با رضایت اولیا، اعضای وی به سه نفر از بیماران نیازمند پیوند عضو، اهدا شد.
وی در رابطه با تجربۀ اهدای عضو به خبرنگار مهر می‌گوید: از دست دادن فرزند سنگین‌ترین ضربه‌ای است که متوجه والدین می‌شود و انسان در هنگام مواجهه با چنین لحظه‌ای برای مدت‌ها از تمام مظاهر زندگی ناامید می‌شود و چیزی قادر نیست این غم بزرگ را تسکین دهد اما فرهنگ اهدای عضو تا حدودی می‌تواند مرهمی بر زخم از دست دادن عزیزی باشد.
محمدی ادامه می‌دهد: در همان زمان بسیاری از نزدیکان و آشنایان با این اقدام ما مخالفت کردند و حتی برخی این اقدام را با این توجیه که فرزندم زودتر باید دفن شود، سرزنش می‌کردند اما من معتقد بودم که حتماً روح پسرم از این اقدام خداپسندانه شاد خواهد شد بنابراین قاطعانه بر تصمیم خودم تاکید داشتم و اعضای بدن فرزندم شامل کلیه، کبد و قرنیه وی را به سه بیمار نیازمند بخشیدیم.
وی با اشاره به تأثیر روحی و روانی این تصمیم می‌گوید: زمانی که تصمیم گرفتم اعضای بدن فرزندم را به بیماران نیازمند اهدا کنم حس روزهای پایان جنگ را داشتم زمانی که خودم در لشگر علی ابن ابیطالب (ع) رزمنده بودم و پس از دو سال جهاد در راه خدا جنگ تمام شده بود و ما اگرچه مجروح و شهید داده بودیم اما سرافرازانه به خانه بازمی گشتیم از سویی نیز دیدن سلامتی سه بیمار نیازمند همیشه حس زنده بودن فرزندم را در من بر می‌انگیزد.
باورهای غلط پیرامون اهدای عضو
محمدی خان دره با اشاره به باورهای غلطی که پیرامون اهدای عضو در جامعه وجود دارد بیان می‌کند: برخی از اولیای افرادی که دچار مرگ مغزی شده‌اند تصور می‌کنند برای اهدای اعضای فرد متوفی، بدن وی از این دست به آن دست خواهد چرخید در حالی که به هیچ وجه این تصور درست نیست و عمل برداشت عضو از بدن متوفی به سرعت در اولین مرکز بیمارستانی مجاز انجام می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: همچنین از منظر شرعی نیز طبق فتوای غالب مراجع عظام شیعه تهدای عضو مجاز و عملی خداپسندانه توصیف شده است بنابراین در این زمینه جای نگرانی وجود ندارد.
محمدی با گلایه از اینکه مسئولان آرامستان ها در هر شهری می‌بایست قطعه‌ای را به اهداکنندگان عضو اختصاص دهند می‌گوید: این افراد برای جامعه ما پس از شهدا و ایثارگران بالاترین ارزش را دارند و چه خوب بود اگر در همه شهرها از جمله در قزوین سازمان آرامستان ها قطعه‌ای را برای بزرگداشت اهداکنندگان عضو به آنها اختصاص می‌داد.
قزوین نیازمند بخش تخصصی پیوند عضو است
مدیرعامل انجمن خیریۀ حمایت از بیماران کلیوی استان قزوین در رابطه با حمایت از فرهنگ اهدای عضو در بخش سخت افزاری به ضرورت ساخت بخش تخصصی در مرکز استان به منظور انجام عمل پیوند اعضا افرادی که دچار مرگ مغزی شده‌اند، اشاره می‌کند.
فاطمه اشدری به خبرنگار مهر گفت: از آنجا که استان قزوین نزدیک تهران است برخی با این تصور که می‌توان بسیاری از امور درمانی استان را در پایتخت انجام داد مسائل را به پایتخت ارجاع می‌دهند در حالی که این پیش فرض اشتباه است و برخورداری مردم قزوین از مراکز درمانی مجهز و سطح یک و به ویژه بهره مندی از بخش جراحی پیوند اعضا حق مسلم و طبیعی مردم محسوب می‌شود.
وی با اشاره به حساسیت‌های عمل پیوند عضو می‌افزاید: با توجه به اینکه قلب، کلیه، چشم‌ها و کبد، شریان‌های حساسی دارند می‌بایست در شرایط تخصصی و مجهزی پیوند شوند در حالی که ما در استان این شرایط را نداریم.
اشدری در مورد پیامدهای تمرکز بیش از حد امکانات پیوند عضو در تهران و کم برخورداری قزوین در این زمینه می‌گوید: موارد متعددی در استان اتفاق افتاده که فردی دچار مرگ مغزی شده و کارت اهدا عضو نیز در کنارش بوده و یا رضایت خانواده‌اش نیز کسب شده ولی چون شرایط انتقال این افراد به تهران وجود نداشته و از سویی در استان از وجود مرکز پیوند اعضا بهره‌مند نبودیم موجب شده وصیت انسانی فرد دچار مرگ مغزی شده تحقق پیدا نکند و به افرادی که نیازمند پیوند کلیه، قلب، چشم بودند خدمات‌رسانی نشود.
خیرین قزوین در حمایت از فرهنگ اهدای عضو مشارکت کنند
مدیرعامل انجمن خیریه بیماران کلیوی استان با اشاره به ظرفیت چند وجهی خیرین قزوین در زمینه سلامت بیان می‌کند: اگر دلیل ساخته نشدن مراکز درمانی یاد شده کمبود منابع مالی است بهره‌مندی از پتانسیل مردمی و بویژه خیرین در زمینه حمایت از فرهنگ اهدای عضو بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
اشدری همچنین با تاکید بر درآمدزایی و ثروت بالقوه ای که در استان قزوین وجود دارد می‌گوید: بی شک قزوین، استان فقیری نیست و می‌تواند گذشته از قابلیت‌های خیرین که در هر استانی وجود دارند از توان و قابلیت‌های شهرک‌های مختلف صنعتی نیز برای ساخت بخش تخصصی پیوند عضو و حمایت از فرهنگ اهدای عضو استفاده کند.
وی در رابطه با چشم انداز ترویج فرهنگ اهدای عضو در جامعه اظهار می‌دارد: از نظر علمی و فنی پیشرفت‌های بسیار خوبی به دست آورده‌ایم همانگونه که در بخش فرهنگی نیز مردم امروز در مقایسه با گذشته آشنایی بیشتری با فرهنگ خداپسندانه اهدای عضو پیدا می‌کنند اما هنوز به تلاش بیش از پیش رسانه‌ها و مسئولین در زمینه آشنا کردن مردم با این فرهنگ نیاز داریم.
شکاف بزرگ میان اهداکنندگان و نیازمندان عضو
مسئول واحد پیوند عضو معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین می‌گوید: از سال ۸۶ فرآیند اهدای عضو در دانشگاه علوم پزشکی قزوین آغازشده و از آن زمان تاکنون ۶۸ مورد مرگ مغزی منجر به اهدای عضو در استان انجام شده است.
دکتر علی چگینی، با اشاره به اینکه ۵۱ تن از اهداکنندگان را مردان و۱۷ تن را بانوان شامل می‌شدند بیان کرد: در بیمارستان‌های تابعه، تمام هزینه‌های بستری و درمانی این متوفیان به‌صورت رایگان است و علاوه بر این، خانواده اهداکنندگان از سوی دانشگاه علوم پزشکی قزوین موردتکریم و تقدیر قرار می‌گیرند و مکاتباتی با ارگان‌های مرتبط برای کاهش هزینه‌های موردنیاز تدفین این عزیزان انجام می‌شود.
چگینی با بیان اینکه از سال ۱۳۸۶ تاکنون واحد پیوند اعضای دانشگاه بیش از ۲۰ هزار کارت اهدای عضو برای متقاضیان این امر خداپسندانه صادر کرده است، افزود: هرچند گرفتن رضایت برای اهدای عضو، بیشتر شده و تعداد اهداکنندگان هم رو به افزایش است، اما همچنان، شکافی بزرگ بین تعداد اهداکنندگان و کسانی که در انتظار دریافت اعضای بدن هستند، وجود دارد.
اشاعۀ فرهنگ اهدای عضو فراتر از آگهی تلویزیونی
این روزها به لطف یکی از آگهی‌های پرتکرار تلویزیونی، افراد زیادی با ساز و کارهای اهدای عضو آشنا شدند. اما حقیقت امر این است که شکاف میان اهداکنندگان و دریافت کنندگان عضو هنوز به حدی عمیق است که برای پر کردن این شکاف به چیزی فراتر از یک آگهی ۹۰ ثانیه‌ای نیاز داریم، در واقع هر ایرانی می‌تواند با افزایشِ آگاهیِ خود و دیگران، بالا بردن سطح اطلاعات جامعه در زمینۀ مرگ مغزی و اهدای عضو و گرفتن کارت اهدا به ترویجِ فراگیر و ریشه‌ای فرهنگِ اهدای عضو یاری رسانده و از سویی در انتقال این فرهنگ به نسل‌های بعدی نیز گام‌های مؤثری بردارد.
نظر شما