خبرگزاری مهر- گروه استانها، محمدرضا جباری: این روزها نمایش طنز شوهرخاله با هنرنمایی جمعی از هنرمندان و بازیگران تئاتر قزوین در سالن کوثر به روی صحنه رفته است که در مدت ۷۰ روز توانسته رکورد یک نمایش را در این مدت بشکند.
نمایشی با حدود ۲.۵ ساعت اجرای زنده که توانمندی هنرمندان قزوین را بار دیگر به رخ مسئولان و مردم کشیده است.
در آشفته بازار سیاسیت بازی، گرانی ها، افسردگی، نا امیدی و دهها مشکلی که ذهن شهروندان ما را درگیر کرده یکی از کارهایی که می تواند ما را از مشغله های گرانی و سیاست دور کند حتما نمایش و فیلم است و چه بهتر بیننده کمدی و طنز باشید تا برای ساعاتی هم شده لبخندی بر لبان خسته از مشکلات خود بنشانیم و دو ساعت فکر کنیم آسوده ایم و غم نداریم.
اگر فرصت کردید حتما سری به سالن کوثر بزنید تا مظلومیت تئاتر قزوین را ببینید که چگونه هنرمندانی که هیچ چیزی کمتر از هنرمندان تهرانی ندارند با کمترین امکانات اما با روحیه ای مثال زدنی و البته ابتکار و خلاقیت صحنه ای حرفه ای خلق می کنند تا خانواده ها دقایقی را فارغ از مشکلات و غم اندوه بخندانند.
خلوت بودن سالنهای سینما و تئاتر یک دغدغه و چالش است و مهمتر از همه این که هنرمندان ما به عشق آمدن تماشاچی این همه سختی و مشقت و گاهی فشارهای جانبی که مانع اجرا هستند را تحمل می کنند تا مردم هنر آنها را ببیند و تشویق کنند تا این بازیگران انگیزه ای برای ادامه مسیر پر فرازنشیب خود داشته باشند.
نداشتن یک سالن آبرومند برای هنرنمایی بازیگران استان و نبود امکانات صوتی و تصویری و نور و نبود سن متحرک در اجرای کمدی های طنزی چون «شوهرخاله» که بازیگران متعددی دارد از زیبایی کار می کاهد اما همین صحنه ساده و قدیمی نشان می دهد که توانمندی هنرمندان ما بسیار فراتر از آنچیزی است که شما تصور می کنید و اگر مسئولان کشوری و دست اندرکاران تئاتر این هنرنمایی را ببینند بدون شک این ظرفیت و استعداد را تایید و حمایت خواهند کرد.
تماشای کمدی طنز را توصیه می کنیم
نمایش شوهر خاله که در آیتم های مختلف توانسته روایت گر چند داستان مدرن و سنتی باشد براحتی با مخاطب خود در گروههای سنی مختلف ارتباط برقرار کرده و علیرغم آن که کمی طولانی است و در دو بخش ۶۰ دقیقه ای تنظیم شده اما تماشاگر خردسال و سالمند را هم خسته نمی کند.
با توجه به این که نمایش زنده بسیار سخت و گفتن دیالوگ ها انرژی زیادی از بازیگران می گیرد بدیهی است هر میزان صندلی های سالن نمایش پر باشد انرژی و انگیزه هنرمند بیشتر شده و روحیه مضاعفی برای هر اجرا پیدا می کند لذا بد نیست ترتیبی اتخاذ شود تا بتوان گروههای جوان را دعوت کرد تا از این هنرنمایی بهره ببرند
هر چند پیشنهاد می شود برای گروههای نوجوان برخی دیالوگ ها اصلاح یا حذف شود اما در مجموع دیدن نمایش «شوهرخاله» می تواند موجب انبساط خاطر شهروندان در این روزهای گرم تابستان شود هر چند امشب آخرین اجرای آن است.
به بهانه پایان نمایش طنز شوهر خاله با حمیدرضا میرآخور کارگران این مجوعه گفتگوییکردیم تا دغدغه های این هنرمند شاخص استان در عرصه طنز را به اطلاع مخاطبان برسانیم.
میرآخور به خبرنگار مهر گفت: سعید شیخی از کارگردانهای تئاتر معتقد است: زبان طنز، زبان آشتی با تئاتر است و همواره از سوی مردم از این گونه نمایش استقبال گسترده ای می شود به همین دلیل باید به نمایش های طنز اجتماعی توجه جدی تری شود.
وی افزود: شاید بتوان اولین و مهم ترین ویژگی و مشخصه طنز را شکل ظاهری آن، یعنی استفاده از شوخی و بذله‌گویی دانست و همین ویژگی، حملۀ انتقادی را زیرکانه تر و جذاب تر می‌کند، انتقادهایش را سرگرم کننده کرده و افراد بیشتری را مشتاق شنیدن و دیدن انتقادها می کند هر چند، انسان در برابر بی رسمی ها و نا مردمی های زمانه خود معمولا اعتراض را بر نمی تابد اما طنز را برمی گزیند.
این کارگردان تئاتر یادآورشد: در سالهای اولیه پس از میلاد مسیح، کمدی اساطیر و شوخی با اسطورهایی که تا آن زمان به عنوان نمایشهای بزرگ تراژدی به اجرا در می آمد و از تقدس ویژه ای در میان مردم برخوردار بود به شدت مورد انتقاد حاکمان وقت قرار می گرفت، به شکلی که بازیگران و تهیه کنندگان اساطیر بازداشت و یا تبعید و اعدام می شدند.
وی افزود: «اساطیر: در گوشه و کنار به صورت پنهان به اجرا در می آمدند و مورد استقبال شدید مردم نیز قرار می گرفتند، کمدی از دیر باز بخاطر زبان تلخ و گزنده خود همیشه با افتراها و دشمنی ها و تهمت های دلواپسان و منفعت طلبان روبرو بوده به طوری که در همین مرز بوم و در دوره قاجار نیز با همین وضعیت با عکس العمل حاکمان وقت روبرو بوده است.
این بازیگر طنز بیان کرد: نمایش های به اصطلاح تخته حوضی و یا رو حوضی که به دستور حاکمان بخاطر زبان گزنده و تلخی که دروغها و زشتی ها و معضلات را در قالب طنز بیان می کرد ممنوع اعلام می شد و این رسم روزگار است که هر چیز که ممنوع شود بیشتر مورد استقبال قرار گرفته و محبوب تر می شود و این کابوس دلواپسان آن زمان بوده است.
میرآخور گفت: ارسطو می نویسد: کمدی تقلید و محاکاتی است از اطوار زشت، نه اینکه توصیف تقلید بدترین صفات انسان باشد، بلکه فقط تقلید و توصیف اعمال و اطوار شرم آوری است که موجب ریشخند و استهزا می شود البته آنچه مورد ریشخند و استهزا میشود امری است که در آن عیب و زشتی هست، اما آزار و گزندی از آن (عیب و زشتی) به کسی نمی رسد.
کارگران کمدی «شوهرخاله» اظهارداشت: به ظاهر هدف کمدی خنده و تفریح است، اما در حقیقت مسایل جدی در پرده شوخی نمایان می شود، در کمدی شخصیت قهرمان و شکست آنها بیشتر جنبه شادی آور و عمدتا سرگرمی دارد و معمولا بیننده به آن توجه جدی نمی کند.
وی اضافه کرد: در کمدی مخاطب شخصیتهای داستان را از بالا می نگرد و خود را بسیار فهیم تر و عاقل تر از ایشان می بیند و همین امر باعث خنده می شود که این در تراژدی برعکس است و مخاطب آرزوی دستیابی به قهرمانان داستان را دارد.
میرآخور گفت: با تو جه به دید باز تر پس از انقلاب و بخصوص رواج روشنفکری در ایران بعد از دهه اول و دوم انقلاب اسلامی ابتدا در پایتخت نمایشهایی با نام کمدی آزاد که به معنی تاتر مستقل و بدون حمایت مالی دولت ولی با نظارت آنها شکل گرفت و از این رو تمامی اقشار را مخاطب خود قرار می داد همانند کمدیا دلارته در سده شانزده در ایتالیا که با رشد چشمگیر و محبوبیت فراوانی مواجه شد.
وی اضافه کرد: کمدی عامه پسندی که پس از تعطیلی تئاتر گلریز و بسته شدن لاله زار درب های سالنهایش بسته مانده بود، دوبار به آغوش جامعه و تمامی طیف های مردم بازگشت و شخصیت سیاه و یا یاقوت و یا مبارک این بار به شکل مدرن تری در قالب کمدین شروع به فعالیت کرد و با همان زبان شیرین اما تلخ و گزنده با تکه پراکنی و مسخره گویی و بداهه سرایی، در میان مردم محبوبیت خود را دوباره بدست آورد.
این کارگردان و بازیگر تئاتر تصریح کرد: استقبال پر شور مردم از این گونه ژانر نمایشی، کمک بزرگی به تئاتر از دست رفته روشنفکری کرد و به نوعی دروازه ورودی برای عموم مردم به سالنهای تئاتر و در مجموع هنر تئاتر شد، مردمی که با اینگونه نمایش با هنر نمایش و جذابیتهای آن آشنا شدند و در ادامه با سلیقه های مختلف گونه های دیگر نمایشی اعم از نمایش «تئاتریکال» را انتخاب کردند.
میرآخور در ادامه تصریح کرد: حدود پنج سال پیش بواسطه گروه نمایشی «رستان» کلید این نوع نمایش در سینما مهتاب قزوین زده شد و با استقبال خوب مردمنیز مواجه شد به طوری که سالانه حدود ۱۰۰ هزار مخاطب از اجراهای چند گروه نمایشی در این شهر بازدید کردند و این روند رو به افزایش است.
وی افزود: پس از اجرای اینگونه نمایشها و زیاد شدن تعداد آنها، آرام آرام سالن های تئاتر شهر که تا به آن روز فقط جایگاه خود هنرمندان تئاتری قزوین بود مملو از تماشاگران عام شد و به نوعی کمک بزرگی به اقتصاد تئاتر قزوین شد.
میرآخور می گوید: اینگونه نمایشها در کنار گفتارهای اعتراضی و بررسی مسایل روز و آسیب شناسی آن و بیان زشتی ها در جامعه ای که لمپنیسم در آن به سادگی شکل می گیرد و خطر الگو شدن را به همراه دارد بواسطه ریشخند و مسخره گری بسیار کار آمد بود و مورد استقبال عموم مردم واقع شد.
این هنرمند قزوینی بیان کرد: در کنار تمامی این موارد این نوع نمایش به مثابه داروی درد بسیاری از انسانها برای فراموشی مشکلات معیشتی و گرفتاریها شد و مامنی برای ایشان در برابر سیل مشکلات و دغدغه ها شد.
میرآخور یادآورشد: بطوری که در خانواده ها رسم بر این افتاد که بجای تفریحات آسیب زننده مانند سفر خانه ها و کشیدن قلیان و یا دیدن سریال های پوچ و مخرب بی اساس کشورهای همسایه همگی با هم تعطیلات و آخر هفته های خود را به دیدن تئاتر سپری کنند.
کارگردان شوهر خاله افزود: این رویکرد یک دستاورد بزرگی برای سیاست گزاران هنر نمایش در این شهر به حساب می آید و امیدواریم با نظارت دقیق و به دور از برخوردهای سلیقه ای برخی مدیران شهری و با پشتکار فراوان در ایجاد سیاستهای درست این روند کارایی خود را همچنان داشته باشد و روزگاری فرهنگی شهر روز به روز بهتر شود.
مسئولان فرهنگی و مدیریت شهری از هنرمندان حمایت کنند
میرآخور از مشکلات اجرای نمایش طنز شوهر خاله هم گفت و اظهارداشت: این نمایش با حضور هشت بازیگر مطرح استان که برخی از آنها جوایز کشوری دارند به مدت ۷۰ شب در قزوین اجرا شد و هر چند سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری و اداره ارشاد همکاری داشتند اما در میانه راه انتظار حمایت بیشتری داشتیم تا موانعی در مسیر ایجاد نشود و متضرر نشویم.
وی بیان کرد: در حالی که هنرمندان تئاتر از راه نمایش گذران زندگی می کنند متاسفانه به دلیل نیشی که طنز دارد و شاید گاهی بیان راحت مسائل اجتماعی با مخالفت هایی روبرو می شود و با نگاه سیاسی با موانع متعددی روبرو می شود که انگیزه کار را می گیرد.
میرآخور تصریح کرد: اگر حاشیه نباشد نمایش کمدی و طنز در شرایط کنونی می تواند گلیم خود را از آب بالا کشیده و زندگی هنرمند را تامین کند اما یک کار فرهنگی را وقتی مهر سیاسی بزنند باید وقت خود را برای پاسخگویی و توجیه و رفع مانع سپری کنی که این روند در تئاتر پسندیده نیست.
وی اضافه کرد: باید بتوانیم در مقابل سریالهای ابگوشتی کشورهای همسایه که هیچ محتوایی ندارد و با میلیون ها دلار ساخته می شود تا مردم را سرگرم و با فرهنگ غرب اشنا کند بایستیم و با زبان طنز و کمدی و کمی خارج از چارچوب های متداول مردم را به صحنه جذب کنیم.
میرآخور گفت: کمدی و طنز براحتی می تواند مردم را با سالن های سینما و تئاتر آشتی دهد و ما باید بتوانیم قالب های نمایشی متعددی را ارائه کنیم تا همه گروهها جذب آن شوند البنته شاید یک جاهایی نیازمند اصلاح کارها باشیم که صمیمانه انتقاد و پیشنهادهای هنری را می پذیریم ولی از سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری، شورای شهر و اداره ارشاد که تنها حامی هنرمندان هستند انتظار داریم دست ما را بگیرند و بگذارند هنر تئاتر این شهر شکوفا شود و مطمئن باشند ما هم دغدغه دینی و اسلامی و شرعی داریم ولی با زبان طنز قادریم هم مردم را سرگرم کرده و هم آنها را با هنر بومی آشنا و سرگرم کنیم.
وی اظهارداشت: قرار نیست همه نمایش ها و فیلمها یک موضوع کلیشه ای را به ذهن افراد تزریق کند و گاهی اگر مخاطب با یک جمله طنز و خنده دار متوجه یک پیام شود کافی است و ما در نمایش شوهر خاله بدنبال انتقال پیام حفظ جایگاه زن هستیم و تلاش کردیم نگاه منفی به زن را نکوهش کنیم.
میرآخور ضمن معرفی بازیگران این نمایش طنز گفت: امیر رجب پور، فرشته مصطفی پور، فرشید میرزا سلطانی، محسن خانعلی پور، بهمن سخاوت فر، مجید میرباقری، شاهین درویش، امیر مرادی بازیگران این نمایش بودند و نویسنده و کارگران و بازیگری را نیز اینجانب حمیدرضا میرآخور بر عهده داشته ام.
سخن آخر:
در شهر قزوین هنرمندان زیادی در رشته تئاتر مشغول فعالیت هستند و اگر مورد حمایت قرار گیرند مهاجرت نکرده و این شهر را خالی از هنرمند نخواهند کرد به شرط آن که مدیران فرهنگی، مدیران شهری بویژه شهرداری و شورای شهر و مدیرعامل هنردوست سازمان فرهنگی شهرداری حمایت بیشتری از کمدین های شهر انجام دهند تا این شهر نیز بتواند با استقبال خانواده های قزوینی از نمایش های طنز و کمدی در فضایی آرام و بدون دغدغه ساعاتی را با خنده سپری کند و دلگرم کننده جوانان هنرمند شهر نیز باشد.
کمک به تبلیغات شهری و حمایت مالی از هنرمندان تئاتر شهر قزوین رسالتی است که می تواند موجب بروز استعدادهای هنری این شهر شده و زمینه کاهش آسیب های اجتماعی را نیز مهیا کند، در این میان با رهنمودهای خود و رفع ایرادات محتوایی در کارهای هنری می توانیم مسیر روبه رشد هنرمندان تئاتر را برای جوانان مستعد شهرمان نیز مهیا کنیم.
امید که در اجراهای بعدی هنرمندان تئاتر شهر قزوین شاهد استقبال بیشتر مردم از کارهای خوب در قالب های مختلف باشیم تا اقتصاد تئاتر هم رونق بگیرد.
نظر شما