خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: «برهم صالح» رئیسجمهور عراق روز چهارشنبه هفته گذشته در یادداشتی در نشریه «وال استریت ژورنال» نوشت که بغداد قصد دارد نشستی منطقهای با هدف کاهش تنشها در غرب آسیا برگزار کند.
وی ادامه بحران در سوریه و عراق را از ریشههای تنش در منطقه عنوان کرده و نوشته است که بغداد شدیدا از بالا گرفتن تنش ها در نقاط مختلف منطقه احساس نگرانی فراوان می کند. او با بیان اینکه عراق با شکست دادن داعش در آستانه یک «عصر تازه» قرار دارد، نوشته است که بغداد نمیخواهد به درگیریهای منطقهای کشیده شده یا پایگاهی برای درگیریهای نیابتی باشد.
صالح نوشته است: «به نفع ماست که به عنوان یک نیروی ثباتساز عمل کرده و از موقعیت راهبردی و روابط خوب خود با همسایگان برای ریشهکن کردن افراطگرایی بهره گیریم. عراق تلاش میکند تا نیرویی برای ثبات و پلی برای یکپارچگی اقتصادی در منطقه باشد». او سپس با اشاره به تلاشهای سابق برای ایجاد همگرایی در منطقه غرب آسیا، نوشته است: «این به نفع همه است که منطقه بر درگیریها فائق آید. عراق میخواهد همسایگان خود را دعوت کند تا برای گفتوگویی در بغداد گردهم آیند. نقطه آغاز این گفتوگو، لزوم حمایت از ثبات و همگرایی اقتصادی عراق است».
این اولین برای نیست که «برهم صالح» رئیس جمهوری عراق ایده برقراری نشست منطقهای در بغداد را مطرح می کند، چراکه پیشتر نیز وی در سخنانی از این ایده سخن گفته بود. دولتمردان عراقی مدتهاست که خواستار برگزاری چنین نشستی به منظور کاهش سطح تنش ها در منطقه هستند؛ حال آنکه سنگ اندازی های حکام مرتجع عرب تاکنون مانع از تحقق این مهم شده است.
این درحالی است که بغداد حدود ۲ ماه پیش به منظور فراهم آوردن مقدمات برگزاری نشست منطقه ای، شاهد برگزاری نشست سه جانبه ای بود. در این نشست سه جانبه، سران کشورهای اردن، مصر و عراق در شهر «بغداد» گردهم آمدند تا در خصوص آخرین تحولات منطقه و همچنین تنش ها و چالش های موجود در آن بحث و تبادل نظر انجام دهند. همانطور که گفته شد، هدف اصلی و اساسی از برگزاری نشست مذکور، فراهم آوردن زمینه برای ورود به نشست منطقه ای در بغداد بود؛ هدفی که البته تاکنون محقق نشده است.
علاوه بر این، در اوایل فروردین سال جاری نیز شهر قاهره میزبان نشست سه جانبه عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق، عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر و و عبدالله دوم، پادشاه اردن بود و پس از آن نیز در اوایل خرداد ماه برهم صالح، رئیس جمهوری عراق در شهر امان با سران مصر و اردن نشست سه جانبه برگزار کرد. سران کشورهای یادشده همچنین پیش از این، نشست مشترکی را در کشور تونس برگزار و در آن درخصوص آخرین تحولات منطقه و چالش های آن گفتگو کرده بودند.
آنچه که واضح و مسلم به نظر می رسد این است که دولتمردان عراقی تلاش بی وقفه ای را جهت کاستن از شدت و حدت تنش های کنونی در منطقه کلید زده اند. آخرین نمونه این تلاش ها به سفر «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق به شهر «ریاض» پایتخت عربستان سعودی باز می گردد. وی در جریان سفر مذکور ضمن ابراز خوشبینی درباره حل بحران های منطقه و جلوگیری از هرگونه درگیری یا جنگ، تأکید کرد: «هیچکس خواستار جنگ نیست». عبدالمهدی در این سفر همچنین با بیان اینکه وضعیت «دشوار و پیچیده» است، بر لزوم «صبر و تلاش برای یافتن کلیدها، درها و راهکارهایی» که مورد پذیرش همه باشد، تأکید کرد.
درهمین حال، اقشار مختلف عراق ازجمله احزاب و جریان های سیاسی این کشور نیز از رویکرد دولت کنونی مبنی بر تلاش برای حل و فصل بحران های منطقه از طریق راهکارهای مسالمت آمیز استقبال کرده و می کنند. در همین ارتباط، سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی اخیرا با تأکید بر ضرورت پیش گرفتن گفتگو و مذاکره برای حل اختلافات منطقه، به نقش عراق در نزدیک کردن دیدگاههای نیروهای منطقه، اشاره کرده است. وی تأکید کرده است که گفتگو و مذاکره، منطقه را از مصائب ناشی از درگیری ها دور میسازد.
در هر حال، بغداد بر این باور است که تداوم این تنش ها به ویژه برای عربستان سعودی که به آن دامن می زند، پیامدهای منفی به دنبال دارد و درست به همین دلیل است که از فرصت های مختلف برای مرتفع ساختن این تنش ها بهرهبرداری می کند. «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق نیز پیشتر در همین راستا ضمن تأکید بر لزوم کاهش سطح تنش ها در منطقه، اعلام کرده بود که کشورش از هیچ تلاشی در این زمینه دریغ نخواهد کرد و تلاش می کند تا این تنش ها به حداقل برسند.
ایده برگزاری نشست منطقه ای در بغداد به منظور کاهش تنش های منطقه مدتهاست که توسط دولتمردان عراقی پیگیری می شود اما کارشکنی های حکام مرتجع عرب و اصرار و پافشاری آن ها بر لزوم تداوم مسیر کنونی مبنی بر تنش زایی در سطح منطقه، موجب شده است تا برگزاری نشست مذکور به مرحله اجرایی نرسد.
بغداد خود نیز به خوبی به این مسأله واقف است که علت اصلی و اساسی تنش های کنونی در منطقه، سلسله اقداماتی است که برخی سران عرب به تبعیت محض از ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام میدهند. این واقعیت بر هیچکس پوشیده نیست که بسیاری از بحران های کنونی در منطقه در واقع نشأت گرفته از سلسله اقدامات ثباتزدای حکام مرتجع عرب و در رأس آنها عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین است؛ کسانی که در تبعیت از آمریکا و برای تحقق منافع رژیم تل آویو از هیچ اقدامی فروگذار نمیکنند.
بدون شک اگر سلسله کارشکنی ها و سنگ اندازی های حکام عرب ازجمله خاندان سعودی، آل خلیفه و آل نهیان نبود، امروز شاهد برگزاری نشست منطقه ای برای کاهش سطح تنش ها در غرب آسیا بودیم. با این حال، سران کشورهای مذکور ترجیح می دهند همچنان دنباله روی سیاست های کاخ سفید بوده و بدین ترتیب، رونق بازارهای تسلیحاتی ایالات متحده آمریکا را حفظ کنند.
ناگفته پیداست که تداوم روند کنونی توسط حکام مرتجع عرب نتیجه ای جز شکست برای آن ها به دنبال نخواهد داشت، چراکه تجربه ثابت کرده است که عاملان فتنه انگیزی و تفرقه افکنی در منطقه نمیتوانند خود را از پیامدهای وخیم این اقدامات خصمانه مصون نگاه دارند و از همین روی، خود نیز پیش از دیگران، در آتش سیاستهایشان گرفتار خواهند آمد.
نظر شما