خبرگزاری مهر – گروه استانها: چند سال قبل بود که پروژه انتقال آب از سد امیرتیموری (صفارود) به شهر کرمان با احداث بزرگترین تونل انتقال آب به سمت شهر کرمان کلید خورد و البته حواشی مختلفی همزمان با آغاز به کار این پروژه آغاز شد و در نهایت نیز اجرای آن با حکم قضائی تا تعیین تکلیف مسائل زیست محیطی، وضعیت آب در مقصد و رفع دغدغه‌های موجود مسکوت ماند.
اما طبق گفته مسئولان کار آبگیری سدی که قرار است مبدا این انتقال آب باشد به زودی آبگیری می‌شود.
این سد بر روی دو رودخانه رودبر و رابر و در محل تلاقی این دو رودخانه احداث شده است و دقیقاً در ۱۱ کیلومتری شهر رابر قرار دارد.
سد که ساخت آن از سال ۸۶ شروع شده است از نوع خاکی با هسته رسی است و ارتفاع آن از پی ۸۷ متر و حجم آبگیری ۱۱ میلیون متر مکعب است و می‌تواند مشکل تأمین آب برخی از شهرهای استان کرمان از جمله رابر و شهر کرمان را مرتفع کند.
مخاطرات زیست محیطی در بالا دست سد
شهر رابر با جمعیت ۳۳ هزار و ۷۱۸ نفر در بالا دست این سد قرار دارد و دقیقاً بین این شهر و سد محلی قرار دارد که سال‌ها محل دپوی زباله‌ها می‌باشد و سیستم فاضلاب شهر رابر نیز همچنان به صورت سنتی و چاه می‌باشد و سیستم فاضلاب در این شهر اجرا نشده است.
علیرغم اینکه باید در زمان صدور مجوز ساخت این نکات مورد توجه قرار می گرفته اما هم اکنون این مخاطره‌ها به عنوان دغدغه‌هایی پا برجا مانده است که باید برای رفع آنها اقدام شود
فعالان محیط زیست نگران هستند که همین امر موجب آلودگی آب مخزن سد شود و علیرغم اینکه باید در زمان صدور مجوز ساخت این نکات مورد توجه قرار می گرفته است اما هم اکنون همچنان این مخاطره‌ها به عنوان دغدغه‌هایی پا برجا مانده است که باید برای رفع آنها اقدام شود.
مهمترین اقدامی که باید در این خصوص انجام شود جابجایی زباله‌های دپو شده در بالا دست سد و جلوگیری از ریختن زباله در این منطقه و همچنین آغاز طرح فاضلاب شهری در رابر است.
نکته قابل توجه اینکه این محل از ۵۲ سال قبل محل دپوی زباله بوده است و بنا به اعلام منابع محلی در صورت آبگیری سد، آب مخزن به نزدیکی محل دپوی زباله‌ها خواهد رسید.
سیستم فاضلاب شهر رابر باید مدرنیزه شود
هنوز طرح مشخصی در خصوص جابجایی محل دفن زباله‌ها اجرا نشده است و تخلیه زباله در این منطقه می‌تواند به یکی از مشکلات عمده در خصوص آلوده شدن آب این سد محسوب شود.
همچنین سیستم دفعی فاضلاب شهر رابر که می‌تواند موجب آلودگی آب سد شود نیز باید در اسرع وقت مدرنیزه شود.
مدیرکل محیط زیست استان کرمان روز گذشته در سومین کارگروه مدیریت پسماند استان اظهارداشت: با توجه به آبگیری قریب الوقوع این سد و وجود محل دفن زباله‌های شهر رابر در نزدیکی سد، نگرانی‌های زیست محیطی وجود دارد که بارها پیگیری شده است.
مرجان شاکری خواستار جابجایی فوری محل دفن زباله‌ها شد و بیان کرد: اداره محیط زیست استان کرمان در این خصوص پیگیری‌های لازم را از سوی دستگاه‌های مرتبط انجام داده است.
تصمیماتی در خصوص جابجایی این لندفیل گرفته شده که امیدواریم با اختصاص اعتبار مورد نیاز به زودی اجرا شود
وی گفت: این منطقه در بالا دست سد قرار گرفته است و این در حالیست که این سد باید به منبع اصلی تأمین آب شهر رابر و شهر کرمان تبدیل شود و عدم رفع این مشکلات می‌تواند موجب بروز خطرات زیست محیطی شود.
وی گفت: تصمیماتی در خصوص جابجایی این لندفیل گرفته شده است که امیدواریم با اختصاص اعتبار مورد نیاز به زودی اجرا شود.
پروژه انتقال آب صفارود مجوز محیط زیست ندارد
شاکری چندی قبل در مورد پروژه صفار رود که قرار است آب را از این به شهر کرمان منتقل کند نیز گفته بود این پروژه مجوز محیط زیست را ندارد.
وی ادامه داد: سد صفارود مجوز زیست محیطی نداشته الان مجوز ارزیابی آن در دست بررسی است و اینکه آیا بر هلیل‌رود تأثیرگذار است یا نه؟ باید بگویم قطعاً هر سدی بر حوزه‌های پایین‌دست خود تأثیر می‌گذارد ولی درباره سد رابر چون سد هلیل را در پایین‌دست آن داریم، نمی‌توانیم بگوییم که بر جازموریان تأثیر دارد چون حقابه جازموریان از هلیل باید تأمین شود.
شاکری با اشاره به اینکه توجیه آب منطقه‌ای برای سد صفارود کنترل سیلاب‌هاست و این‌طور نیست که سرشاخه‌ها را به پشت منتقل و ذخیره کنند گفت: درباره خط انتقال آب این پروژه هم یک‌سری تمهیدات را محیط زیست اعلام کرده که رعایت نشده است، تذکرات لازم داده شده و برای توسعه هم موافقت نمی‌شود تا ضوابطی ابلاغ کردیم رعایت شود.
سد در سال جاری به بهره برداری می‌رسد
به هر روی طبق گفته مسئولان استان کرمان سد شهید امیر تیموری در سال جاری به بهره برداری می‌رسد و وجود مرکز دپوی زباله‌های شهر رابر که هر روز برحجم زباله‌ها در آن افزوده می‌شود و شیرابه‌هایی که در این منطقه وجود دارد می‌تواند به یک مخاطره زیست محیطی جدی تبدیل شود که در صورت آبگیری سد موجب آلودگی زیست محیطی شود و مسئولان باید جهت جلوگیری از تجربه‌هایی مانند سد گتوند در اسرع وقت ضمن جابجایی محل دپوی زباله‌های شهر رابر باقیمانده زباله‌ها در این منطقه را نیز جابجا کنند.
تجربه گتوند در کرمان تکرار نشود
به هر روی استاندار کرمان تیر ماه سال جاری در نشستی به منظور بررسی پروژه‌های آبی از افتتاح این سد در دی ماه سال جاری خبر داده است.
ضمن اینکه در استانی مانند کرمان که از فقر جدی در زمینه وجود سدها رنج می‌برد و حجم قابل توجهی از بارندگی‌های استان به دلیل عدم استحصال، راهی کویر می‌شود افتتاح سدهای در دست ساخت می‌تواند خبری خوش در بخش تأمین آب استان باشد و باید از مسئولان قدردانی کرد اما نباید افتتاح پروژه‌ها در شرایطی انجام داد که می‌تواند عملکرد مسئولان را زیر سوال ببرد.
به نظر می‌رسد در این مقطع مسئولان قبل از آبگیری سد باید مخاطرات زیست محیطی را برطرف و در نهایت طرح را به بهره برداری برسانند.
این در حالیست که شهرداری رابر به دلیل کمبود اعتبار توان اجرای طرح شبکه فاضلاب و همچنین جابجایی محل دفن زباله‌ها را ندارد و دولت و بخش خصوصی باید در این زمینه همکاری کنند.
نظر شما