خبرگزاری مهر، گروه استانها - هیفاء پردل: شاید همه بر این باور باشیم که محور اصلی توسعه روستاها تنها کشاورزی و یا دامداری باشد ولی با توجه به شرایط منابع طبیعی و هم‌چنین سایه خشکسالی بر بعضی مناطق کشور کشاورزی محور توسعه همه روستاهای کشور نیست لذا امروزه روستاها محیط و ظرفیت مناسبی برای توسعه اقتصادی و فعالیت شرکت‌های تولیدی و خدماتی به ویژه گردشگری هستند.
وجود تنوع آب و هوایی، میراث ماندگار فرهنگی و هم‌چنین آداب و سنت‌های خاص روستاها عاملی است که می‌تواند خدمات گردشگری و هم‌چنین صنایع دستی و مشاغل خانگی را توسعه داده و از مهاجرت روستاها به دل شهرها هم جلوگیری کند، ولی متأسفانه در روستاهای کشور کم‌تر بر محور توسعه روستاها اهمیت داده شده است هرچند طی سال‌های اخیر تا حدودی به زیرساخت‌های روستایی، اشتغال و هم‌چنین کارآفرینی روستایی اهمیت داده شده است.
امروزه جامعه شهری و کلان شهرهای کشور از جمله استان قم با معضلاتی مانند آلودگی هوا، رشد مناطق حاشیه‌ای و کم برخوردار و هم‌چنین ترافیک روبرو هستند که ریشه اصلی این چالش‌ها به بی توجهی به توسعه روستاها برمی‌گردد و تحقق این امر مهم هم نیاز به وجود مدیران و دهیاران خلاق و نوآور است تا بتوانند نشاط اجتماعی را به روستاها تزریق کنند.
در حالی که ۹۶ درصد از جمعیت استان قم در شهرها ساکن هستند در سال‌های اخیر برنامه‌های مطلوبی برای رونق و توسعه روستاهای قم صورت گرفته است ولی هنوز هم با توجه به ظرفیتی که روستاها دارند نیاز به اجرای برنامه‌های بیشتری دارد.
استان قم امروز پنج‌شنبه میزبان سی و سومین نشست مدیران کل امور روستایی و شوراهای استانداری‌های کشور بود که با حضور معاون وزیر کشور که رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور هم هست در سالن کرامت استانداری و با حضور استاندار قم، معاون هماهنگی و امور عمرانی استانداری قم و مدیر دفتر امور روستایی این استان برگزار شد؛ در این نشست در مورد وضعیت روستاها و چگونگی توسعه آنها بحث و گفت‌وگو شد.
زنگ خطر مهاجرپذیری و خالی شدن روستاها از سکنه
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در این نشست با اشاره به معضل مهاجرپذیری روستاهای کشور و خالی شدن از سکنه آنها، گفت: امروز برخی روستاهای کشور خالی از سکنه شده و مهاجرت به دل شهرها هم افزایش یافته است در حالی که این مشکل با برطرف کردن مشکلات روستاها و شهرهای کوچک قابل حل بود.
مهدی جمالی نژاد افزود: توزیع نامتوازن بافت جمعیتی و مهاجرت‌های غیرکارشناسی علت اصلی همه مشکلات اجتماعی و آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها است؛ امروز توسعه مناطق حاشیه‌ای و شهرهای کوچک حاصل همین توزیع ناعادلانه توسعه است که باید در دل روستاها هم اتفاق می‌افتاد.
وی افزود: امروز سیاست افزایش جمعیت تنها بر چند کلان‌شهر و شهر بزرگ تمرکز است که این امر اثرات سو ناخوشایندی را به بار خواهد داشت.
دهیار خلاق عامل نشاط و بالندگی روستا
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش دهیاری‌ها در توسعه و بالندگی روستا، بیان کرد: دهیار خلاق و نوآور نقش مهمی در بالندگی و نشاط و توسعه روستا دارد و ایجاد روستاهای پویا و فعال تنها با وجود مدیران امور روستایی با نشاط و نوآور امکان‌پذیر است و مدیر خسته و ناامید غیرممکن است تحرک و نشاط را به دل روستاها تزریق کند.
وی اظهار داشت: نداشتن ایده‌های نو، تحرک و انفعال در برخی مدیران روستاهای کشور رخنه کرده که در صورتی که وضعیت آنها اصلاح نشود به روستاهای دیگر هم تسری پیدا می‌کند و برای استفاده درست از ظرفیت روستاهای کشور باید راهبرد سیاست‌گذاری «از پایین به بالا» در بین مسئولان تصمیم‌ساز نهادینه شود.
بی‌توجهی به ایمنی جاده‌های روستایی
جمالی‌نژاد با بیان اینکه در سال گذشته به دلیل ناامن بودن جاده‌های روستایی تلفات زیادی در حوادث جاده‌ای داشتیم، گفت: بیش از ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر در محورهای کشور جان خود را از دست داده‌اند که بخش عمده آن به جاده و محورهای روستایی برمی‌گردد.
وی افزود: برای توسعه روستاها در کنار میراث ناملموس باید به گردشگری روستایی، بوم گردی و صنایع دستی بومی روستاها توجه ویژه‌ای شود و باید به بخش‌های کارآفرینی، اشتغال‌زایی هم اهمیت بیشتری داده شود.
بی توجهی به سهم روستایی در اقتصاد و درآمد کلی کشور
استاندار قم نیز در این نشست با اشاره به بی‌توجهی‌هایی که در طول تاریخ به ظرفیت‌های روستاها شده است، گفت: متأسفانه اجماع نظری در رابطه با سهم بخش روستایی در اقتصاد و توسعه و درآمد کلی کشور وجود ندارد و اگر سند توسعه روستایی در کشور تدوین شود بعد از آن هویت‌سازی، برندسازی و محور فعالیت و اولویت تولید در روستاهای کشور به تفکیک عملیاتی می‌شود.
بهرام سرمست با بیان اینکه مسیر توسعه روستاهای قم بر مبنای اولویت‌های تولید بر مبنای نظام تصمیم سازی از «پایین به بالا» و دیدارهای مردمی و درک کامل از نیازهای روستاها در حال انجام است، گفت: قم از نظر مساحت، استانی وسیعی نیست اما از نظر تأثیرگذاری، کاملاً عمیق و مؤثر در اتفاقات کشوری و بین‌المللی است.
وی با بیان اینکه ۴ درصد از جمعیت قم در روستاها ساکن هستند که هرچند اندک است اما کیفی بوده و از پشتوانه‌های فکری و نظری و در تصمیم گیری‌های مهم از این ۴ درصد استفاده شده است، گفت: استفاده از شیوه‌های نوین کشاورزی و حضور در مشارکت‌های مهم سیاسی از ظرفیت مهم بافت روستایی قم است.
استاندار قم اظهار کرد: در استان قم سند توسعه در بخش‌های مختلف در حال تدوین است که در این سند ظرفیت‌ها، اولویت‌ها، پهنه‌ها، بسته‌ها و مشوق‌های سرمایه‌گذاری سنجیده می‌شود.
گفتنی است، در پایان این نشست دفاتر روستاهای استان قزوین، آذربایجان شرقی، یزد، بوشهر، قم و گلستان و خراسان رضوی به همراه کرمان و اصفهان به خاطر نوآوری تجلیل شدند.
نظر شما