صنفی برای پیگیری حقوق مولف در ایران فعال نیست / فقر قانونی نسبت به قضیه کپی رایت نداریم

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر فرهاد ناظرزاده - استاد هنرهای نمایشی و مترجم - با اشاره به اهمیت کپی رایت گفت: متاسفانه برخی مترجمان با تغییر اثر و بازنویسی آن حقوق مولف را نادیده می گیرند؛ امری که بسیارخطرناک است. در سایر کشورها از زمان های قدیم هر صنفی از هنرمندان خود به دفاع از حقوق خود می پرداخت. اما متاسفانه در ایران صنوف از نویسنده حمایت نمی کنند و قوانین محکمی برای رسیدگی به این گونه تخلفات وجود ندارد .در واقع مالکیت ادبی در اینجا هنوز به قدری که باید شناخته شده نیست.

دکتر ناظرزاده افزود: حقوق معنوی مولف اصلا قابل خرید و فروش نیست و کپی رایت همان حقوق مادی مولف محسوب می شود. فردی که از قانون کپی رایت تخلف می کند می تواند دستخوش مجازات سنگینی شود. براساس قوانین سازمان ملل ایران ده سال فرصت دارد تا قوانین حقوق مولف را بطور کامل درکشور خود وضع کند.

در ادامه، محمد قصاع - مترجم - تصریح کرد: برای رایج شدن احترام به حقوق مولف در ایران باید مراحل خاصی طی شود؛ همان طور که در غرب این اتفاق افتاد. به هیچ عنوان نمی توانیم انتظار داشته باشیم در طی چند روز این مسئله به طور کلی در ایران پذیرفته شود.

 همچنین علیرضا شیرازی - مدیر بلاگفا و سایت اطلاع رسانی پارسیک - درباره تاریخچه کپی رایت گفت: اگر بخواهیم به تعریف مشخصی از کپی رایت اشاره کنیم باید آن را در ردیف مجموعه قوانینی نام نهیم که بر تنظیم شیوه چگونگی ارائه اطلاعات یا بیان به کارمی رود. کپی رایت در واقع شامل گستره خلاقیت هاست و در حیطه هنرهایی چون نقاشی ، عکاسی، ادبیات، موسیقی ، نرم افزار و...کاربرد دارد . حقوق مولف درمجموع به دو گروه معنوی و مادی تقسیم می شود. در حقوق معنوی محصول غیر قابل انتقال است و اثر به نام مولف ثبت می شود اما حقوق مادی شامل مجوز نشر و حق بهره برداری مالی است .

وی افزود: تاریخچه کپی رایت درسال 1886 میلادی در شهر برن با تشکل بسیاری از دولت ها و در طی جلسه ای به وجود آمد. همچنین در سال 1971 در مراسمی در پاریس بار دیگر کشورها گردهم آمدند و به این قانون رسمیت بیشتری بخشیدند. تصور می کنم ما در ایران فقر قانونی نسبت به قضیه کپی رایت نداریم. در سال 1348قانونی مبنی بر حمایت از مولفان، منصفان و هنرمندان به وجود آمد. این مصوبه در سال 1352 نیز برای قانون ترجمه، تکثیر کتاب ها و نشریات صورت گرفت . با این حال همان طور که اشاره شد تخطی از قانون کپی رایت می تواند مجازات های سنگینی دربرداشته باشد که حبس بین شش ماه تا سه سال از جمله این مجازات ها به شمار می رود. بنابراین چون در ایران مولف خود باید به عنوان شاکی خصوصی پیگیر کار خود شود پیشنهاد می کنم ضابطین قضایی نیز به حمایت از این جریان و اساسا نادیده گرفتن قانون کپی رایت بپردازند.