زهکشی بی‌ارزیابی دهه ۶۰ عامل بحران تالاب‌های فارس است

به گزارش خبرنگار مهر، سیروس زارع، ظهر امروز در حاشیه نشست خبری روز هوای پاک اظهار داشت: در دهه ۶۰ با شعار توسعه کشاورزی، چند تالاب کشور از جمله تالاب کمجان زهکشی شد که این زهکشی‌ها به طول ۷۰۰ کیلومتر از شهرستان مرودشت تا تالاب طشک و بختگان شروع شد و با این اقدام همه آب موجود تالاب‌ها گرفته و تمام تالاب‌ها به یک نمک زار تبدیل شدند و از سال ۶۲ تا سال ۸۲ نزدیک به ۲۰ سانت نمک بر روی تالاب‌ها ایجاد شده و همه حوزه‌های زراعی بخش شهرستان کربال با کاهش بازده محصول مواجه شدند.

وی با بیان اینکه گام اول احیا تالاب کمجان برداشته شده است و امیدواری‌هایی برای احیا این تالاب وجود دارد، عنوان کرد: این تالاب در سال ۱۹۷۳ میلادی ثبت کنوانسیون جهانی تالاب‌ها شده است.

زارع اظهار داشت: طی یک دوره زمانی بیماری‌های صعب العلاج در این منطقه رواج یافته بود و بیداد می‌کرد و در نتایج پژوهشی به این نتیجه رسیدیم که این این موضوع ارتباط مستقیمی با خشکی زیستگاه دارد و نادیده گرفتن زیستگاه‌ها و تخریب آنها تأثیرات غیرقابل انکاری روی زندگی مردم و معیشت آنها دارد.

این فعال زیست محیطی با اشاره به وقوع اتفاق دردناک زیست محیطی در رودخانه کر افزود: احداث سه سد درودزن، سیوند و ملاصدرا سه اتفاق دردناک برای رودخانه کر بود که سه تالاب بین المللی انتهای حوزه خود را آبیاری می‌کرد.

وی افزود: این سه تالاب بین المللی ۱۵۰ حوزه روستایی و کشاورزی را تغذیه و یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعب آب به رودخانه کر وارد می‌کرد که عملاً حق حیات رودخانه کر با احداث این سه سد به بازی گرفته شد.

زارع گفت: بعد از خشک شدن رودخانه کر، به کشاورزی منطقه، مردم و زیستگاه‌های منطقه آسیب وارد شد و تالاب‌های بختگان، طشک و کمجان نیز خشک شدند.

این فعال محیط زیستی بین کرد: بسیاری از بخش‌های روستایی بخش شهرستان کربال به مناطق خالی از سکنه تبدیل شدند و با توجه به اینکه معیشت این منطقه وابسته به کشاورزی بوده است، معیشت اعضای روستا از دست رفته است.

زارع ادامه داد: از سال ۸۸ عملیات احیا این تالاب آغاز شد و در اواخر آذر همین سال نیز اولین آب بند روی زهکش جنوبی این تالاب ایجاد شد و بر اساس مطالعات صورت گرفته و بررسی وضعیت توپوگرافی کمجان نشان داد که شیب کوه‌ها می‌تواند در هدایت آب‌ها مؤثر باشد.

وی با اشاره به اینکه با اولین آبگیری که انجام شد، حجم زیادی از پرندگان و گونه‌های گیاهی در این منطقه مشاهده شد، گفت: بیش از ۱۲۰ گونه پرنده در این تالاب در طول سال شناسایی شد و امید است تا با این اقدامات، تالاب به کارکردهای خود برسند.

زارع گفت: اقدامات پیش رو در راستای آن است که سطح تالاب را به سطح واقعی خود رساند و اعتقادمان بر این است که اگر این تالاب زنده باشد به تالاب بختگان نیز که در پایین دست آن واقع شده است، کمک می‌کند.

وی با اشاره به اینکه تالاب کمجان یک سپر حفاظتی برای نفوذ آب‌های شور است، افزود: اگر تالاب کمجان زنده باشد در پیش روی از آب‌های شور بسیار مؤثر خواهد بود.

زارع عنوان کرد: با توجه به نوسانات بارش، این تالاب قریب به ۲۰ هزار هکتار امکان گسترش دارد اما با توجه به عرصه‌های موجود اگر به میزان ۱۰ هزار هکتار توسعه آن صورت گیرد، کمک به زنده شدن آن خواهد شد.