به گزارش خبرنگار مهر، بعد از تغییر مدیریت سازمان انتقال خون، یکی از اقدامات مدیریت جدید، حذف برنامه جمع آوری پلاسما از دستور کار سازمان انتقال خون بوده است. در همین حال، پیمان عشقی مدیرعامل سازمان انتقال خون، در واکنش به این اقدام، مدعی شده که این تغییر سیاست بعد از چند سال تجربه، موضوع عجیبی نیست چرا که یک سیستم زنده بر اساس تجربیات و نتایج، شرایط را تغییر می‌دهد. این تصمیم مهم به دلیل نتایج اقداماتی بود که طی سال‌های گذشته انجام شده بود.
واکنش به فعالیت بخش خصوصی
مدیرعامل سازمان انتقال خون بر این عقیده است که فعالیت بخش خصوصی در این زمینه نه غیرقانونی بوده و نه غیر عادی، بلکه با مجوزهای وزارت بهداشت انجام می‌شود. البته مؤسسات خصوصی دریافت پلاسما باید استانداردها را رعایت کرده و تحت نظارت‌های سرسختانه قرار گیرند.
عشقی گفته است که بخش خصوصی برای دریافت پلاسما هزینه کمی را به عنوان هزینه رفت و آمد به مردم پرداخت می‌کند، اما سازمان انتقال خون، با توجه به رسالتش که اهدای خون بدون چشم داشت است، نمی‌تواند این اقدام را انجام دهد. البته ما به صورت صد در صد در مؤسسات بخش خصوصی در حوزه تولید پلاسما نظارت می‌کنیم و تاکنون هم مشکلی با آنها نداشته‌ایم.
بخش خصوصی برای دریافت پلاسما هزینه‌ای به مردم پرداخت می‌کند، اما سازمان انتقال خون نمی‌تواند این اقدام را انجام دهد وی معتقد است؛ کشور برای داروهای مشتق از پلاسما به یک میلیون لیتر پلاسما نیاز دارد. حال ۲۰۰ هزار لیتر پلاسما را از طریق پلاسمای بازیافتی تأمین می‌کنیم و ۲۰۰ هزار لیتر هم بخش خصوصی تأمین می‌کند. نظارت ما بر مؤسسات خصوصی که در این حوزه مجوز دارند، سختگیرانه بوده و در حال حاضر ۱۱ شرکت تحت نظارت ما و با مجوز قانونی در این زمینه کار می‌کنند. در عین حال با کوچک‌ترین خطایی با آنها برخورد می‌کنیم، اما مردم بدانند که این مؤسسات وابسته به انتقال خون نیستند و نباید لوگوی انتقال خون را نصب کنند.
اشتباه استراتژیک در تجاری سازی پلاسما
توضیحات مدیرعامل سازمان انتقال خون در خصوص علت خروج این سازمان از برنامه جمع آوری پلاسما، با واکنش مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون مواجه شد. به طوری که علی اکبر پورفتح اله، در گفتگو با خبرنگار مهر، نسبت به تجاری شدن جمع آوری پلاسما توسط بخش خصوصی هشدار داد و گفت: وضعیت جمع آوری اجزای خون به شدت در حال تغییر است، به طوری که میزان اهدای گلبول قرمز در کشورهای پیشرفته دنیا و آمریکا رو به کاهش است.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۴ میزان جمع آوری گلبول قرمز در آمریکا ۱۶ میلیون واحد اهدای خون بوده است که این میزان در سال ۲۰۱۶ به ۱۴ میلیون واحد اهدای خون رسید که دو میلیون واحد کاهش نشان می‌دهد.
مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون، افزود: بر خلاف تصور ما، جمع آوری گلبول قرمز و استفاده از آن در مراکز درمانی با عوارض جانبی متعددی همراه است که می‌توان به عفونت‌های بیمارستانی اشاره کرد.
جمع آوری گلبول قرمز و استفاده از آن در مراکز درمانی با عوارض جانبی متعددی همراه است پورفتح اله گفت: تزریق با ادبیات مدیریت خون بیمار در همه دنیا روند کاهشی داشته دارد و ما هم باید رفتن به سمت انتقال خون محافظه کارانه را مدیریت کنیم.
مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون، ادامه داد: شاخص اهدای خون در اتحادیه اروپا، ۴۳ واحد به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت رسیده و در مقابل مصرف پلاسما به شدت روند افزایشی دارد.
پورفتح اله با اشاره به اهمیت پلاسما در همه بیماری‌های تنظیم ایمنی بدن، بر روند طبیعی افزایش اهدای پلاسما و پلاکت تاکید کرد و گفت: کاری که در دوران مدیریت بنده در سازمان انتقال خون انجام شد، ایجاد مراکز جامع اهدای کامل پلاسما، پلاکت و گلبول قرمز بود.
جمع آوری پلاسما نباید تجاری شود
وی با اشاره به داوطلبانه و بدون چشم داشت اهدای پلاسما و خون در مراکز جامع انتقال خون، افزود: نکته بسیار مهمی که مطرح است، اینکه جمع آوری پلاسما نباید به صورت تجاری سازی باشد.
پورفتح اله اظهار داشت: در آمریکا جمع آوری پلاسما توسط شرکت‌های پالایشگر انجام می‌شود و ما هم بر همین اساس، اجازه دادیم شرکت‌های پالایشگر از ظرفیت خالی خود برای جمع آوری پلاسما استفاده کنند. در واقع، قرار بود با هدف احداث پالایشگاه، جمع آوری پلاسما انجام شود که از این سیاست عدول کرده‌اند.
مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون، با اشاره به سیاست وزارت بهداشت برای متوقف کردن جمع آوری پلاسما توسط بخش خصوصی، گفت: این برنامه توسط وزارت بهداشت به سازمان انتقال خون ابلاغ گردید و قرار شد سازمان انتقال خون کار جمع آوری پلاسما را انجام دهد.
توسعه مراکز خصوصی باعث می‌شود مردم به قیمت ناچیز برای فروختن پلاسما اقدام کنند که در شأن نظام نیست پورفتح اله با اشاره به وجود ۳۲ مرکز خصوصی برای جمع آوری پلاسما در کشور، افزود: صدور مجوز برای این تعداد مرکز خصوصی جمع آوری پلاسما، خطر بزرگی در شرایط اقتصادی کشور است. زیرا، توسعه مراکز خصوصی باعث می‌شود مردم به قیمت ناچیز برای فروختن پلاسما اقدام کنند که در شأن نظام نیست.
وی با اشاره به آگهی‌های فروش عضو و کلیه بر در و دیوار شهرها، گفت: دیدن چنین تصاویری به هیچ وجه در شأن نظام و مردم نیست. بنابراین، نباید اجازه دهیم که جمع آوری پلاسما، تجاری شود.
مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون، تاکید کرد: در همه جای دنیا اجازه نمی‌دهند جمع آوری پلاسما تجاری شود. در حالی که شنیده می‌شود در کشور ما حتی برای پلاسمای اختصاصی، به بخش خصوصی اجازه داده‌اند که اقدام کند. زیرا، پلاسمای اختصاصی ۶۰۰ دلار در بازار تجاری قیمت دارد.
پورفتح اله با تاکید بر این موضوع که بنده حامی بخش خصوصی هستم، تصریح کرد: متأسفانه مدلی که در ایران برای جمع آوری پلاسما دنبال می‌شود، تجارت پلاسما به جای زدن پالایشگاه است، در حالی که در هیچ جای دنیا اینگونه نیست.
وی ادامه داد: در همه جای دنیا شرکت‌های پالایشگر برای چنین موضوعاتی ورود می‌کنند.
پورفتح اله با عنوان این مطلب که بخش خصوصی سال‌ها است که سود کلانی از جمع آوری پلاسما برده و می‌بایست بخشی از این سود را در کشور سرمایه گذاری کند، گفت: بخش خصوصی باید به سمت احداث و توسعه پالایشگاه برود.
مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون، سپردن جمع آوری پلاسما به بخش خصوصی را اشتباه بزرگ استراتژیک خواند و در مورد سیاست وزارت بهداشت نسبت به چنین کاری، افزود: بنده در زمان مدیریت سازمان انتقال خون، نامه‌ای به وزارت بهداشت زدم و گفتم اگر قرار است سیاست وزارتخانه در قبال جمع آوری پلاسما تغییر کند، اعلام کنند. اما، به نظر می‌رسد تمایلی ندارند.
نظر شما