خبرگزاری مهر - گروه استانها: خبرنگاران همیشه گوش شنوای مسئولان و مردم هستند و در روز و شب، سرما و گرما و هر حادثه‌ای در دل ماجرا حضور دارند اما نوبت به خودشان که می‌رسد حرفهای ناگفته‌ای دارند که گاهی ترجیح می‌دهند آن را در گمنامی مطرح کنند.
سختی‌های حرفه خبرنگاری یک طرف ولی این افراد که خود همیشه به دنبال مطالبات مردم هستند، حال در آستانه روزی که به نامشان است، می‌ترسند ذکر نامشان در کنار مطالباتشان، مشکلی را در ادامه فعالیتشان به وجود بیاورد. آن هم فعالیتی که نه از نظر حقوقی تأمین هستند و نه از نظر جایگاه اجتماعی.
تنزل هویت و شأن رسانه‌ای؛ مشکل اصلی خبرنگاران
امیرحسین محبتی در گفتگو با خبرنگار مهر، مشکل اصلی خبرنگاران در جامعه را تنزل هویت و شأن رسانه‌ای دانست و گفت: متأسفانه مسئولان، خبرنگار و رسانه را به عنوان عناصر پایین دست در امور اجرایی خود می‌پندارند و تنها آنان را ابزاری برای رسیدن به اهدافشان تلقی می‌کنند که در چنین شرایطی، اهداف رسانه‌ها در هر حوزه‌ای با اولویت پاسخگویی شفاف محقق نمی‌شود.
وی که دریکی از خبرگزاری‌های تخصصی استان فعالیت دارد، ادامه داد: دیگر مشکل اساسی، عدم ارتقا سطح سواد رسانه در میان خبرنگاران است که در مدیریت رسانه مورد توجه نیست و مدیران رسانه‌ای کشور اجرای چنین الگویی را برای رسانه خود هزینه‌تراشی می‌دانند نه سرمایه گذاری.
نبود قوانین و ناکارآمدی مقررات رسانه‌ای در پشتیبانی از اصحاب رسانه
این خبرنگار با اشاره به نبود قوانین و یا ناکارآمدی مقررات رسانه‌ای در پشتیبانی از خبرنگاران و اصحاب رسانه، اظهار کرد: این امر موجب می‌شود تا همواره با فشار از سوی مسئولان بر رفتارها و نقش رسانه‌ها در جامعه تحت الشعاع قرار گیرد و عزم مطالبه گری در میان اهالی رسانه از بین برود.
وی ادامه داد: ایجاد ناامیدی در مسیر رسیدن به اهداف سبب می‌شود تا اصحاب رسانه منش حقیقی خود را کنار گذاشته و در مسیری گام بگذارند که نتیجه فعالیت رسانه‌ای آنان دردی از جامعه دوا نمی‌کند و روزمرگی‌های گاهاً هزینه سازی نیز به همراه دارد.
مردم فقط هیجانات خبر را می‌بینند؛ هیچکس فکرش را نمی‌کند خبرنگاری که عاشقانه زیر برف و باران خبر می‌زند، شاید حتی یکسال حقوق نگرفته باشد! یک فعال رسانه‌ای دیگر که نمی‌خواست نامش در گزارش بیان شود، حقوق را چالش اصلی کار خبر عنوان کرد و گفت: مردم فقط هیجانات خبر را از دور می‌بینند. هیچکس فکرش را نمی‌کند خبرنگاری که این‌طور عاشقانه زیر باران و برف خبر می‌زند. مصاحبه تصویری می‌گیرد و دنبال مسئول موردنظرش برای گرفتن جواب یک سوال می‌دود، شاید حتی یکسال حقوق نگرفته باشد!
وی ادامه داد: یکی از مشکلات کشور ما ارزش قائل نبودن برای دیگران است. خبرنگاران برای پوشش خبر همیشه نیم ساعت زودتر از موعد به محل آفیش می‌روند غافل از اینکه جلسات و یا زمان مصاحبه مثل پروازها حتی تا یکی دو ساعت تأخیر دارد.
این فعال رسانه‌ای که در یکی از روزنامه‌های استان فعالیت دارد، بیان کرد: گاهی به عنوان خبرنگار هر چیزی را نمی‌توانیم بنویسیم، چرا که در انتها بنا به صلاحدید رسانه‌های متن به دست سانسور می‌رود و چیزی از خبر باقی نمی‌ماند.
وی با بیان اینکه در کنار مشکلات حقوقی، عدم حمایت در روزهای سخت را هم باید به مشکلات اضافه کرد، گفت: بیمه نیستیم و اگر در حین تهیه خبر دچار سانحه شویم، کسی نخواهد بود که حمایت کند و خبرنگار باید با جیب خالی پول درمان را بدهد.
مشکلات خبرنگاران با اهدای یک گل سرخ در روز خبرنگار حل نمی‌شود!
این خبرنگار در پایان صحبت‌هایش اظهار کرد: خبرنگاران را دریابید. مشکلاتشان با اهدا یک گل سرخ در روز ۱۷ مرداد حل نمی‌شود.
یک فعال رسانه‌ای دیگر نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، خبرنگاری در شهرستان‌ها را متفاوت از مراکز استان عنوان و اظهار کرد: برخلاف مراکز استان و شهرهای بزرگ، در شهرستان‌های کوچک، به دلیل شناخت افراد از یکدیگر و افزایش ارتباطات، ممکن است انتقاد از یک مسئول یا اداره تبعات سنگینی برای شخص خبرنگار داشته باشد در حالی که فشارهای مسئولان و نقدشده‌ها در شهرهای بزرگ به جای خبرنگار، به خود رسانه برمی‌گردد.
هادی شمسی ثانی با بیان اینکه ممکن است خبرنگار در سطوح مختلف و به روش‌های گوناگون مورد اذیت‌ها و فشارهای وارد شده قرار بگیرد، افزود: گاهی این ایجاد مزاحمت‌ها و خصومت شکل‌گرفته حتی با تغییر مدیر هم عوض نمی‌شود و تا سال‌ها ادامه می‌یابد.
عدم حمایت رسانه‌ها از خبرنگاران شهرستان‌ها
وی با تاکید بر اینکه به رغم وجود این مشکلات، حمایت خوبی از سوی رسانه‌ها هم از خبرنگاران شهرستان‌ها صورت نمی‌گیرد، افزود: خبرنگاران در شهرستان‌ها برای خود رسانه‌ها هم گمنام هستند و بعضاً بدون حتی یک کارت خبرنگاری فعالیت می‌کنند.
این خبرنگار ادامه داد: این تفاوت در نوع کار هم هست، یعنی خبرنگاران پایتخت به بالاترین مسئولان دسترسی دارند ولی خبرنگاران شهرستان‌ها باید پیگیر انعکاس مشکلاتی باشند که در برخی موارد در حد پاسخگویی و رفع آن توسط مسئولان محلی هم نیست.
وی، نداشتن روابط عمومی تخصصی در بسیاری از ادارات را از دیگر مشکلات خبرنگاران شهرستانی در مقایسه با خبرنگاران مراکز عنوان و اظهار کرد: این روابط عمومی‌های غیر حرفهای، درک مناسبی از جایگاه رسانه‌ها و ضرورت تعامل مناسب با خبرنگاران ندارند و این امر مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.
شمسی ثانی با بیان اینکه خبرنگاران شهرستان‌ها به دلیل نداشتن کارت خبرنگاری از بیمه و بسیاری از تسهیلات و خدمات دیگر محروم هستند، افزود: برای هر شغلی زمانی برای استراحت وجود دارد اما خبرنگاری، ساعت و مکان خاصی ندارد و در هر لحظه شبانه‌روز به ویژه در حوادث غیرمترقبه و …، ممکن است نیاز به ارسال یک خبر باشد.
مشکلی به نام خبرنگاران یک‌شبه
وی، فضای مجازی را یکی دیگر از چالش‌های پیش روی خبرنگاری حرفهای دانست و اظهار کرد: با افزایش روزافزون شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های خبری، افرادی که حتی ابتدایی‌ترین اصول و آموزش‌های خبرنگاری را فرانگرفته‌اند، یک شبه لقب خبرنگار می‌گیرند که این اتفاق به مرور، جایگاه خبرنگاری حرفهای و واقعی را با چالش‌های جدی روبرو خواهد کرد.
یکی دیگر از فعالان رسانه‌ای در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در دورانی که حداقل حقوق کارگران حدود ۳ میلیون تومان تعیین شده، حداکثر حقوق خبرنگاران به یک میلیون تومان می‌رسد البته این رقم با دو شیفت کار تا ۸ شب حاصل می‌شود؛ البته اگر پرداخت دستمزدها به موقع باشد و خبرنگار را به شب عید و زمانی که پولدار شویم، حواله ندهند.
این خبرنگار که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، بیان کرد: درخواست مسئولان از خبرنگاران برای انعکاس خوبی‌ها، تعریف و تمجید از آقای مسئول و خط زدن درخواست‌ها و مشکلات مردمی همیشه وجود داشته و خواهد داشت ولی آنها فراموش کرده‌اند که یک خبرنگار باید پیگیر مطالبات مردمی باشد.
خبرنگار در پیگیری از مسئولان، بیش از عمل، شعار می‌شنود
وی با بیان اینکه خبرنگار در انجام کارهای خبری بیش از عمل، شعار می‌شنود، ابراز کرد: همه ادعای مبارزه با فساد را دارند و شعار حمایت سر می‌دهند اما هر کس به سلیقه خودش تفسیر می‌کند؛ ولی وقتی موقع عمل که می‌رسد، موقع انتشار خبر، مسئول فلان اداره تماس می‌گیرد که این محتوا را با من هماهنگ کن، یا علیه من نباشد و گاهی هم این صحبت‌ها با تهدید همراه است.
این فعال رسانه‌ای با بیان اینکه تعداد زیاد خبرنگاران در رسانه‌ها باعث شده که بحث تخصص در حوزه‌های فعالیت مورد غفلت واقع شود، گفت: رفت و آمد زیاد خبرنگاران و رسانه‌ها و عدم ثبات آنها در حوزه رسانه (به دلیل مشکلات مالی و حمایتی) باعث می‌شود تا خبرنگاران در حوزه خود متخصص نباشند. زیرا تا فرصت فعالیت در یک فضای بهتری فراهم می‌شود، از رسانه خداحافظی می‌کنند.
وی بیان کرد: افرادی هم که در رسانه‌ها فعالیت می‌کنند، به دلیل این رفت و آمدها هر روز حوزه فعالیتشان تغییر می‌کند و بحث تخصص کلاً به فراموشی سپرده می‌شود.
حرفهای خبرنگاران همه حاکی از حاشیه‌هایی است که گویا از متن خبرهایی که همه روزه تهیه می‌کنند مهمتر باشد اما باز هم رسالت خود را فراموش نکرده و در تمامی شرایط در صحنه‌ها حضور دارند.
امید که مسئولان در روزهای کرونایی که آسیب آن را در تمام بخش‌های جامعه دیده‌ایم، نگاهی دوباره به رفع مشکلات خبرنگاران داشته باشند؛ آن‌هایی که اگر نباشند هیچ خبری مخابره نمی‌شود.
نظر شما