به گزارش خبرنگار مهر، شاید تا چند سال گذشته، کمترمسئولی در وزارت بازرگانی و جهاد کشاورزی به موضوع سیلوسازی در کشور توجه می کرده و بعضا شنیده می شد که کشاورزان به دلیل عدم امکانات برای ذخیره سازی گندم خود و نیز خرید بی‌برنامه این محصول توسط دولت، گندم های خود را در کف جاده ها می ریختند؛ چراکه نگهداری بدون استاندارد گندم نیز خود به نوعی مشکل کشاورزان به شمار می آمد. همچنین خسارت حاصل از آفت هایی که به انبارهای کشاورزان روی می آورد، به مراتب رقمی بیش از فروش گندم را بر آنها تحمیل می کرد.
اما پس از دستیابی کشور به خودکفایی گندم، دولت عزم جدی خود را در هدایت، کنترل، تولید و فروش گندم در کشور جزم کرد تا با شیوه هایی نظیر پرداخت های به روز به کشاورزان برای فروش گندم خود با نرخ تضمینی به دولت، اجازه ساخت سیلوها توسط بخش خصوصی و غیره، گام هایی مثبت به نفع کشاورزان بردارد.
تاجایی که حتی وزارت بازرگانی نیز در قالب پرداخت یارانه های صادراتی، راه را برای تمامی کسانی که مایل به فعالیت در زمینه صادرات این محصول هستند را باز اعلام کرد.
امسال نیز با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب و ارایه راهکارهای تشویقی برای کشاورزان از قبیل خرید نقدی گندم، پیش بینی می شود که برداشت گندم بیش از سال‌های قبل باشد. بنابراین یکی از راهکارهای وزارت بازرگانی برای ساماندهی موضوع گندم، تشویق بخش خصوصی برای خرید و ذخیره سازی این محصول است.
به گفته مسوولان وزارت بازرگانی، براساس برنامه ریزی های صورت گرفته، از نیمه دوم سال 84 و ترغیب بخش خصوصی به ساخت سیلو، در حال حاضر احداث چندین سیلو با ظرفیت بیش از یک میلیون و 50 هزار تن توسط بخش خصوصی پایان یافته و آماده بهره برداری است. هم اکنون چند سیلوی دیگر با ظرفیت یک میلیون و 440 هزار تن نیز در دست ساخت است.
همچنین طبق گفته آنان، تا پایان سال 86، ظرفیت سیلوهای کشور به دومیلیون و 500 هزارتن خواهد رسید؛ این درحالی است که تا نیمه دوم سال 84، تنها کمتر از چهارمیلیون تن سیلو در کشور وجود داشته که براساس استانداردهای فائو، کشور حدود 10 میلیون تن دیگر در زمینه ایجاد ظرفیت سازی برای نگهداری گندم کمبود دارد که امید می رود با برنامه ریزی های صورت گرفته، طی 2 تا 3 سال آتی این کمبود برطرف شود.
اما نکته دیگر قابل توجه در بحث گندم تولیدی کشور، یارانه هایی است که برای خرید گندم توسط دولت پرداخت می شود که با سپردن کار خرید گندم به بخش خصوصی، می توان امید داشت که این رقم تقلیل یابد. همچنین پرداخت کل یارانه خرید گندم از کشاورزان در سال 85، توسط خزانه به دستگاه‌های ذیربط نیز نشان از عزم جدی دولت برای رونق این محصول و بکارگیری شیوه های نوین نگاهداری آن است.
محمدصادق مفتح معاون وزیر بازرگانی، در این راستا می گوید: خزانه کشور، یارانه خرید گندم سال 85 را به دستگاه‌هایی همچون وزارت جهاد کشاورزی و بازرگانی که وظیفه خرید گندم را به عهده دارند، پرداخت کرده ضمن اینکه به دستور رئیس جمهور در دو ماهه ابتدای سال جاری رقم بالایی به عنوان یارانه خرید گندم از کشاورزان پرداخت شده است.
وی می افزاید: با توجه به خرید گندم به صورت معمول در نیمه اول هر سال، تمام اعتبارات این بخش به دستگاه مباشر خرید گندم پرداخت می شود؛ به نحوی که در 5 ماهه ابتدای سال گذشته نیز، 26 هزار و 500 میلیارد ریال در نظر گرفته شده برای یارانه گندم، به وزارت بازرگانی پرداخت شده است.
مفتح، می گوید: هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت بازرگانی، به شرکت مادرتخصصی بازرگانی دولتی ایران اجازه می دهد کلیه سیلوهای ذخیره سازی گندم و سایر اموال غیرمنقول وابسته به آنها را در سراسر کشور با رعایت قوانین راجع به فروش اموال دولتی به بخش غیردولتی به فروش رسانده و وجوه حاصله را به حساب درآمدهای عمومی کشور واریز نماید.
وی تصریح می کند: براساس مصوبه، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور نیز موظف است اعتبارات تکمیلی مورد نیاز جهت اتمام و به بهره برداری رساندن بخشی از طرح های نیمه تمام سیلوسازی کشور اعم از پروژه های ملی و استانی را از محل درآمدهای مذکور در قالب بودجه سنواتی به نحوی تامین و تخصیص نماید که ظرفیت های مذکور ظرف دو سال تکمیل و به بهره برداری رسند.
معاون وزیر بازرگانی از ابلاغ این مصوبه از سوی معاون اول رئیس جمهوری جهت اجرا خبر می دهد. اما از سوی دیگر، به استناد بند ب تبصره 3 قانون بودجه سال 86 کل کشور، آئین نامه اجرایی بند یاد شده به نحوی تصویب شده که بخش غیردولتی در آن کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی هستند که براساس مجوزهای وزارت بازرگانی در چارچوب مقررات به امر سیلوسازی و نگهداری گندم اشتغال دارند.
براساس این مصوبه، کارخانه های آرد موضوع این آئین نامه نیز کارخانه های آرد دارای مجوز از وزارت بازرگانی هستند که به منظور تشویق بخش غیردولتی، کارخانه های آرد و کشاورزان به ایجاد انبارها و سیلوهای گندم، دستگاه مباشر مجاز است نسبت به پرداخت دو درصد بهای خرید تضمینی گندم در زمان اوج برداشت اقدام کند.
همچنین به منظور صرفه جویی در هزینه های حمل و نقل گندم و جلوگیری از ازدحام وسایط حمل در زمان اوج برداشت، دستگاه مباشر موظف است در صورت عدم ظرفیت خالی تاسیسات نگهداری گندم که در مبادی تولید و مصرف، گندم را به بهای تعیین شده( به ازای نگهداری هر کیلوگرم ماهانه معادل چهل ریال) بعنوان هزینه نگهداری پرداخت کند.
مسعود پارسانیا، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، از واگذاری تمامی تاسیسات در بخش ذخیره و نگهداری گندم خبر می دهد و می گوید: این اقدام با استفاده از فراخوان، به بخش خصوصی واگذار خواهد شد.
وی می افزاید: در حال حاضر ظرفیت سیلوهای موجود که ازنظر استاندارد و شیوه نگهداری در وضعیت مطلوبی قراردارند، 6میلیون تن است که با توجه به شرایط افزایش تولید یک رکورد محسوب می شود.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، با اشاره به افزایش تولید گندم در کشور، یادآور می شود: به دلیل رویکرد به بخش خصوصی، تمام ظرفیت های خصوصی شناسایی شده و پیش بینی می شود مشکل خاصی از جهت نگهداری و ذخیره سازی در کشور وجود نداشته باشد.
وی از جمله اقدامات وزارت بازرگانی را اقدام به پرداخت تسهیلات گندم به سیلو سازان و کارخانه های آرد عنوان کرد و گفته سه استان نمونه به عنوان پایلوت مشخص شده اند که جدا سازی دولت از امر تصدی خرید گندم را حمایت می کند.
پارسانیا می گوید: به دلیل انحصار دولت در آرد و گندم برخی تجار از تجارت در زمینه گندم دست کشیده و به کارهای دیگر مشغول شده اند که دولت قصد دارد با کمک به صادر کنندگان در عرصه فروش ،واردات، ترانزیت ، فراوری و صادرات ، فعال شوند.
معاون وزیر بازرگانی بومی کردن تکنولوژی ساخت سیلو را ازجمله دیگر برنامه های شرکت بازرگانی دولتی ذکر می کند و می گوید: شرکت های بزرگ صاحب برند در ایران بتوانند بازار کشور را حمایت کنند که البته در این راستا شرکت بازرگانی دولتی استانداردهای سخت گیرانه ای را در مورد ساخت سیلو اعمال خواهد کرد.
به گزارش «مهر» محمدصادق مفتح نیز به سیلو سازی به عنوان یکی دیگر ازاقدامات دولت در زمینه ذخیره سازی کالاهای اساسی اشاره می کند و می افزاید: خوشبختانه در بخش سیلو سازی استقبال مناسبی صورت گرفته است.
وی با اشاره به کمبود 4 میلیون تنی سیلو درکشور، به آمارهای فائو اشاره و تصریح می کند: چنانچه استانداردهای فائو را مد نظرقراردهیم، مشاهده می شود که ظرفیت سیلوها باید 2/1 برابرمصرف سالانه گندم درکشور باشد؛ بنابراین، باید ظرفیت سیلوهای کشوربه 14 میلیون تن برسد که با توجه به روند آغاز شده طی 10 سال آینده بخش خصوصی این ظرفیت را درکشور احداث خواهد کرد و دولت نیزدر این زمینه از هیچ نوع حمایتی دریغ نمی کند.
اما در مقابل سیاست های به‌کار گرفته شده از سوی دولت برای ساخت سیلو و محل های ذخیره سازی گندم، شاید لازم باشد که روش های خرید تضمینی را نیز مورد بازنگری قرار داد، زیرا به گفته کارشناسان، روش خرید تضمینی نه تنها بار مالی دولت را افزایش می دهد بلکه موجب از بین رفتن محصولات نیز می شود که در این راستا با توجه به کمبود انبار و جایگاه‌های ذخیره سازی گندم، یا محصول از بین می رود یا کیفیت خود را از دست می دهد بنابراین لازم است.
نظر شما