آخرین نگاههای عمارت پیرنیا به خیابان منوچهری

محمد گلبن از اعضای این کمیته مردمی به مهر گفت : بر همه اهل فرهنگ واجب است که مانع این اقدامات شوند. وی کسی است که مانع قرار گرفتن ایران تحت مالکیت انگلیس و روسیه توسط وثوق الدوله شد. وی به همه دلسوزان فرهنگ و تاریخ ایران توصیه کرد نگذارند یکی از با ارزشترین آثار تاریخی دوره قاجار و یکی از نمادهای انقلاب مشروطه از میان برود و نابود شود.  

نادر هراتیان - مورخ - نیز با ارائه گزارشی به خبرگزاری مهر در مورد این موضوع خواستار توجه مردم و افکار عمومی به مساله تخریب حریم و ساخت و ساز غیر قانونی در این مکان در زیر نگاههای نهادها و مراجع متولی مربوطه شد.

وی در این گزارش آورده است : در پی گود برداری و مجوز ساخت و ساز در مقابل چهره اصلی عمارت مشیرالدوله - شخصیت نامی و دانشمند قاجار- واقع در خیابان منوچهری که به شماره 899 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است از اوایل دی ماه سال گذشته اعتراضات گسترده ای از سوی اقشار گوناگون صورت گرفت وهمگان تقاضای خرید و ایجاد فضای سبز در ملک مقابل عمارت که روزگاری حیاط آن محسوب می شد را داشتند ، گرچه هرگز این عملیات ساختمانی متوقف نشد و متاسفانه می رود که در روزهای آینده این عمارت تاریخی پشت دیوارهای بتونی پنهان شود .

نادر هراتیان یادآور می شود : در این واپسین لحظات توجه به کار ناروا و نگاه اجمالی به مخالفتهای مردمی خالی از لطف نیست. شاید گوش شنوایی هنوز باشد و به حفظ دید و منظر اصلی عمارت که از خیابان منوچهری است و در حقیقت هویت و شناسنامه این منطقه محسوب می شود اقدام عملی کند.

وی در ادامه می افزاید : این اعتراضات را به چهار دسته زیر می توان تقسیم کرد : 

 الف - مخالفت صاحبنظران و دست اندرکاران سازمان میراث فرهنگی . آقایان عماد افروغ رئیس کمیسیون فرهنگی و معتمد نماینده مجلس شورای اسلامی در نامه ای به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تقاضای رسیدگی کردند. ناصر پازوکی رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران ( به نقل از ایسنا 6/10/85) گفت : ساخت و ساز در حریم منظری خانه تاریخی و ثبت شده پیرنیا بر خلاف مقررات است و ساخت مجتمعی شش طبقه در این محدوده یک فاجعه است. بهرام رضایی مشاور معاونت حفظ و احیای میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت : اگر به نوعی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در دادن مجوز سهم داشته باشد تحت فشار ضوابط شهرداری این کارصورت گرفته وگرنه فضای سبز در مقابل این عمارت کاربری مناسب تری است. بر اساس دستور رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به معاونت حفظ و احیای سازمان این معاونت ملزم به پیگیری وضعیت این عمارت تاریخی شده است.

مهدی معمارزاده مسئول دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی در واکنش به این مجوزها اعلام کرد : ساخت و ساز در این منطقه در طرح ضوابط حریم از نظر سازمان میراث فرهنگی به تصویب نرسیده است. لذا کاری که در محدوده عمارت پیرنیا در حال اجرا است غیر قانونی است. محمد حسین بحرالعلومی مدیر کل حفظ و احیاء بناهای تاریخی نیز در نامه ای به ریاست سازمان میراث فرهنگی استان تهران خواست هر چه سریعتر دستور توقف عملیات ساختمانی را تا مرحله تشکیل کمیته فنی و تصمیم گیری در مورد آن صادر کند. اسکندر مختاری مدیر پایگاه محور فرهنگی تهران نیز در این باره گفت : بر اساس ضوابط مشخص تا عمق یک پلاک از اطراف هر اثر به عنوان حریم تعیین می شود و شهرداری مکلف و موظف است از این پلاک به عنوان اثر تاریخی حفاظت و حراست کند و حق دخل و تصرف یا ساخت و ساز را نخواهد داشت. دکتر اشرف الدین گوشه گیر سرپرست موسسه مطالعات تاریخ پزشکی که عمارت را در اختیار دارد در نامه ای به میراث فرهنگی به این مجوز اعتراض و تقاضای پیگیری در اسرع وقت نمود.

ب - اعتراض و تذکرات اعضای شورای شهر 

نادر شریعتمداری رئیس کمیسیون برنامه و بودجه گفت :  این مجتمع تجاری باید در ارتفاعی ساخته شود تا افق دید عمارت پیرنیا را نگیرد. ما خواستار تجدیدنظر در صدور این مجوز هستیم و ساختن یک مرکز تجاری روبروی این اثر ملی کار درستی نیست. (به نقل از ایسنا در تاریخ 19 دی) ؛  خسرو دانشجو عضو شورای شهر نیز گفت این مجوزها بدون مطرح شدن در کمیسیون ماده 5 صادر شده اند. رسول خادم رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهرتصریح کرد : سال گذشته شورای شهر مصوبه ای درباره حفظ بافت های تاریخی داشت اما دستورالعمل این مصوبه شش ماه معطل مانده است. نسرین سلطانی خواه منشی و عضو هیات رئیسه شورای شهرنیز گفت : گود برداری انجام شده در کنار خانه تاریخی پیرنیا شکستن حریم این بنا را در پی خواهد داشت.  دکتر تقوی معاون پارلمانی شهرداری تهران اعلام کرد : شهرداری آمادگی خود را درباره کمک به سارمان میراث فرهنگی اعلام کرده است و تلاش خواهد کرد ارتفاع این مجتمع باعث پوشیده شدن نمای عمارت پیرنیا نشود.

ج - صدها تن از کسبه و اهالی منطقه 12 و خیابان منوچهری که با توجه به بافت فرهنگی و صنفی منطقه اکثریت آنها آشنا و صاحب نظر آثار تاریخی و هنری هستند با امضای طوماری مخالفت خود را با این ساخت و ساز اعلام داشته و از شهرداری و میراث فرهنگی تقاضا کردند به جای این طرح سودجویانه با خرید این ملک به توسعه چنین آثاری اقدام کنند.

د - صدها تن از اساتید دانشگاه، محققان، روزنامه نگاران و هنرمندان برجسته و نیز چهره های ماندگار که با امضای طوماری دیگر و نیز مصاحبه های گوناگون مخالفت خود را با این گودبرداری و ساخت وساز اعلام داشتند. علی دهباشی مدیر و سردبیر نشریه بخارا در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفت :  جای تاسف است که هنوز ما در مسائل بدیهی و قطعی که حفظ میراث فرهنگی است بحث می کنیم و هر روز باید شاهد یک ماجرای اسفناک در تخریب میراث فرهنگی یکی از کهنترین تمدنهای جهان باشیم.