خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - زهرا میرظفرجویان: انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار است روز ۱۳ آبان ماه برگزار شود و در جریان آن دونالد ترامپ ۷۴ ساله از حزب جمهوریخواه در گود رقابت با جو بایدن ۷۷ ساله از حزب دموکرات قرار میگیرد تا تکلیف چهل و ششمین رئیس جمهور این کشور معلوم شود.
انتخابات ریاستجمهوری امسال آمریکا به دلایل زیادی مهم توصیف شده است. در حوزه داخلی این کشور٬ مسائلی همچون نحوه مدیریت ویروس کرونا، بحران اقتصادی و افزایش بیکاری در کنار چالشهای اجتماعی نظیر تبعیض نژادی و مهاجرت مطرح هستند. علاوه بر مسائل داخلی٬ این کشور در حیطه سیاست خارجی و نحوه تعامل با کشورها و سازمانهای بینالمللی نیز در سالهای اخیر با چالشهایی روبرو بوده است.
نخستین دوره ریاست جمهوری ترامپ با تحولاتی همچون خروج از توافق هستهای با ایران و اعمال تحریمهای شدید بر این کشور، ترور سردار سلیمانی و همراهانش در بغداد و عادی سازی روابط کشورهای عرب حوزه خلیج فارس با رژیم صهیونیستی و تلاش برای بازگرداندن تحریم تسلیحاتی ایران همراه بود. علاوه بر این٬ او با سازمان بهداشت جهانی بر سر موضوع ویروس کرونا نیز با مشکل روبرو شد.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی را با «مهمت اوگوتچو» رئیس باشگاه انرژی لندن و مشاور نخست وزیر سابق ترکیه انجام داده است که در ادامه میآید.
*با توجه به تجربه انتخابات گذشته آمریکا، تأثیر آرای الکترال همیشه یک چالش جدی برای دموکراسی در این کشور بوده است. به نظر شما نقش آرای الکترال در انتخابات آمریکا برای انتخاب رئیس جمهور چیست؟
آمریکا یک سیستم انتخابات ریاست جمهوری بسیار غیر معمول دارد و آن این است که رئیس جمهور این کشور مستقیماً توسط رای دهندگان انتخاب نمیشود. برای رمزگشایی این انتخابات نیاز به یک متخصص است. در پایان انتخابات، ممکن است شرایطی رخ دهد که نامزدی که بیشترین رای را از طرف مردم کسب کرده است به عنوان برنده انتخابات معرفی نشود. آمریکاییها از سال ۱۷۸۹ از این سیستم برای انتخاب روسای جمهور خود استفاده کردهاند اما هنوز هم این سیستم برای بسیاری از آنها دارای پیچیدگیهایی هست.
به طور کلی، ایالتها به هر کاندیدایی که در نظرسنجی رای دهندگان عادی در این ایالت برنده شود، همه آرای الکترال خود را اعطا میکنند. به عنوان مثال، اگر نامزد جمهوری خواه ۵۰.۱ ٪ آرا را در تگزاس به دست آورد، همه ۳۸ آرای الکترال آن ایالت به او تعلق میگیرد.
به همین دلیل است که نامزدهای ریاست جمهوری بر ایالتهایی که رایگیری در آنها به هر دو صورت ممکن است انجام شود متمرکز میشوند و از تلاش برای به دست آوردن رای دهندگان بیشتر در سراسر کشور خودداری میکنند.
*به نظر شما ترامپ و بایدن از چه کارتهای برندهای ممکن است در مناظرات انتخاباتی استفاده کنند؟
متاسفانه سن هر دو نامزد انتخابات آمریکا بالای ۷۰ سال است و هر دوی آنها دارای نقاط ضعف بزرگی هستند که به هیچ وجه نمیتوانند الهام بخش رای دهندگان آمریکایی و افرادی که در خارج از آمریکا هستند باشند. همانطور که شاهد بودیم در مناظره اخیر٬ دونالد ترامپ دائماً سخنان مجری مناظره و رقیب دموکرات خود یعنی بایدن را قطع میکرد. رقیبی که به نظر میرسد در نظرسنجیهای عمومی از او جلوتر باشد.
اما انتخابات به پایان نرسیده است. ترامپ در میان رای دهندگان سفید پوست بدون مدرک دانشگاهی دارای قدرت است و این بدان معناست که وی بدون کسب رای عموم مردم هم فرصتی برای پیروزی مجدد در آرای الکترال خواهد داشت. رئیس جمهور نیاز دارد تا آرای افراد مسن، زنان و رای دهندگان سفید پوست دارای تحصیلات دانشگاهی را نیز جلب کند اما آن طور که معلوم است او چنین کاری انجام نمیدهد. بایدن اگر چیزی را از دست ندهد به طور خودکار برنده میشود. البته این بدان معنا نیست که عملکرد بایدن عالی است. همراهی یک زن رنگین پوست با او برای بایدن یک امتیاز مثبت است.
*انتخاب هر یک از این دو نفر به عنوان رئیس جمهور آمریکا چه تاثیری در منطقه و به ویژه سیاست آنها در قبال ایران و ترکیه خواهد داشت؟
آمریکا برای خروج از منطقه هیچ قصدی ندارد. در حالی که تمرکز آمریکا همچنان بر آسیا است اما این کشور مجبور است حضور چشمگیری نیز در منطقه داشته باشد تا برتری منطقهای خود را نسبت به چین و روسیه که به طور فزایندهای در مورد خاورمیانه مدعی هستند از دست ندهد.
صراحتاً میگویم که احتمال اینکه دولت ترامپ سیاست خود را در قبال ایران تغییر دهد وجود ندارد. به نظر میرسد سیاستمداران آمریکایی مصمم هستند تا زمانی که سیاست آنها در مورد ایران به ثمر نرسیده با یکدیگر متحد باشند. سیاستی که به بی ثبات سازی بیشتر اقتصاد و سیستم سیاسی ایران به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از استراتژی بزرگ آمریکا برای خاورمیانه منجر شود.
اظهارات بایدن در مورد ایران نشان میدهد که گرایش روسای جمهور آمریکا پس از جنگ سرد دقیقاً عکس پیشینیان خود در سیاست خارجی است و برای این کار به دنبال سود سهام سیاسی هستند. در این راستا ممکن است در صورت انتخاب دموکراتها این روند ادامه یابد
اخیراً ترامپ با برداشتن گامی جدید و جدی برای فلج کردن اقتصاد این حریف سرسخت، درست چند هفته پیش از انتخابات آمریکا٬ تحریمهای گسترده جدیدی را علیه بخش بانکی ایران تصویب کرد. وزارت خزانه داری آمریکا ۱۸ بانک بزرگ ایرانی را تحریم کرد. اقدامی که ۸۰ میلیون نفر را درست در زمانی که سعی میکنند با بدترین بیماری همه گیر در خاورمیانه مقابله کنند از دسترسی به نظام مالی جهانی منع میکند.
وزارت خزانه داری آمریکا اتهامات خاصی را علیه این بانکها ذکر نکرد و فقط اعلام نمود که کل بخش مالی ایران ممکن است برای حمایت از برنامههای تسلیحاتی دولت و تلاشهای منطقهای مورد استفاده قرار گیرد.
آخرین اظهارات بایدن در مورد ایران نشان میدهد که گرایش روسای جمهور آمریکا پس از جنگ سرد دقیقاً عکس پیشینیان خود در سیاست خارجی است و برای این کار به دنبال سود سهام سیاسی هستند. در این راستا ممکن است در صورت انتخاب دموکراتها این روند ادامه یابد.
توافق هستهای تاریخی ایران، با مذاکره دولت اوباما و بایدن در کنار دیگر متحدان و قدرتهای جهانی، کنار گذاشته شد و همین امر باعث شد ایران نیز تعهدات برجامی خود را کاهش بدهد. اگر این تعهدات به طور کامل اجرا شوند، بایدن قول داده است در صورت پیروزی با استفاده از دیپلماسی واقعبینانه و حمایت متحدان خود برای تقویت و تمدید توافق، دوباره به برجام برگردد.
سیاست ترامپ در قبال ترکیه احتمالاً بدون تغییر باقی خواهد ماند. تنشهای بسیاری در زمینههای اقتصادی، نظامی، مالی و سیاست خارجی وجود دارد اما به لطف تمایلات شخصی ایجاد شده بین وی و اردوغان٬ میتوان آن تنشها را مدیریت کرد.
با این حال، بایدن اظهار میدارد که بسیار نگران حقوق بشر، آزادیهای دموکراتیک، رویکرد ترکیه نسبت به کردها، همکاری نظامی جزئی با روسیه و دسترسی به فرودگاههای ایالات متحده در این کشور است. وی همچنین از اردوغان خواست که تصمیم خود را در مورد ایاصوفیه که اکنون تبدیل به مسجد شده است تغییر دهد.
بایدن همچنین از ترکیه خواست که از درگیریهای آذربایجان و ارمنستان دور بماند. به نظر میرسد اگر بایدن در ۳ نوامبر انتخاب شود ترکیه با رئیس جمهور سرسختی در کاخ سفید مواجه خواهد شد.
*ترامپ از روند عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی به عنوان برگ برنده خود در انتخابات استفاده میکند. فکر میکنید در صورت شکست در انتخابات، سرنوشت این روند عادی سازی چه خواهد بود؟
بی دلیل نبوده است که اولین سفر ترامپ به عنوان رئیس جمهور در ماه مه ۲۰۱۷ به عربستان سعودی انجام شد. داماد وی و سایر معتمدین او از قبل تحت یک نقشه راه مشخص این مسیر را هموار کردند.
پس از ۴۹ سال، رژیم صهیونیستی، امارات متحده عربی و بحرین روابط دیپلماتیک را به طور کامل عادی کرده و همکاری را در زمینههای مختلفی از جمله گردشگری، آموزش، مراقبتهای بهداشتی، تجارت و امنیت آغاز کردند.
شک ندارم که این گام به زودی با یک توافق غیرمنتظره با عربستان سعودی درست قبل از انتخابات ریاست جمهوری برای تحقق یک موفقیت بسیار ضروری در سیاست خارجی ترامپ دنبال خواهد شد. با این وجود، هنوز مطمئن نیستم که آیا رویکرد عادی سازی روابط بین رژیم اسرائیل و کشورهای عربی دایمی باشد و یا از مسیر خود خارج شود.
یک پدیده عجیب این است که رژیم اسرائیل که زمانی دشمن اصلی کشورهای عربی بود اکنون به عنوان دوست جهان عرب خطاب میشود و دو کشور غیر عربی ترکیه و ایران، به عنوان دشمن برای جهان عرب در نظر گرفته میشوند. نشانههایی وجود دارد که اگر بایدن وارد کاخ سفید شود، او نیز همین سیاست فعلی واشنگتن را نسبت به روابط کشورهای عربی با رژیم اسرائیل دنبال خواهد کرد.
*آیا ابتلای ترامپ به ویروس کرونا و به طور کلی رویکرد وی در مواجهه با این بیماری همه گیر بر سرنوشت وی در انتخابات پیش رو تاثیر خواهد گذاشت؟
بیش از ۷.۲ میلیون نفر در آمریکا به ویروس کرونا مبتلا شده و بیش از ۲۰۰ هزار نفر بر اثر این ویروس جان خود را از دست دادهاند. درست یک هفته پس از آنکه ترامپ به آمریکاییها اعلام کرد که نگران ویروس کرونا نباشند زیرا این ویروس به جز افراد مسن و کسانی که بیماری قلبی دارند عملاً هیچکس را تحت تاثیر قرار نمیدهد، خود به ویروس کرونا مبتلا شد.
پیامهای مکرر رئیس جمهور درباره ویروس کرونا٬ توسط بیماری خود وی تضعیف شد. گسترش ویروس کرونا٬ به عنوان آزمون برای سنجش توانایی ترامپ در مقابله با این ویروس میباشد.
افت شدید بازار سهام، تعطیلی مدارس و ادارات، سقوط قیمت نفت و ایجاد اختلالات گسترده در سایر صنایع بزرگ، برخی از طرفداران ترامپ را نگران کرده است که این ویروس باعث ایجاد یک بحران مالی جدیدی شود که بتواند بیش از هر آزمون سیاسی دیگری که او تا به حال با آنها روبرو شده است به انتخاب وی برای دوره دوم صدمه بزند.
تبعات اقتصادی ویروس کرونا به طور فزایندهای بر شانس انتخاب مجدد ترامپ سنگینی میکند. با این حال، از این واقعیت نباید غافل شویم که در زمان آشفتگیهای ملی، مردم آمریکا تمایل به حمایت از رئیس جمهور خود را دارند.
نظر شما