تولید خرده بافتهای قلبی با هیدروژل های بافت عضلانی

به گزارش خبرنگار مهر، استفاده از پزشکی بازساختی برای درمان ضایعات قلبی از روش‌های درمانی رو به گسترش و مورد توجه است. دو عنصر مهم در این رویکرد درمانی، سلول‌های قلبی و ماتریکس خارج سلولی، نقش حیاتی در بازسازی ساختار و عملکرد میوکاردیوم (لایه عضلانی قلب) ایفا می‌کنند. یکی از روش‌های تهیه بستر مناسب انتقال سلول، سلول‌زدایی از بافت‌های اهداشده یا آسیب‌دیده است.

به منظور مقایسه ظرفیت زیستی و پتانسیل تمایزی بافت‌های سلول زدایی شده مختلف برای تمایز سلول‌های پیش‌ساز قلبی حاصل از تمایز سلول‌های پرتوان بنیادی به رده‌های سلول‌های قلب و عروق، محققان کشور، بافت عضله قلبی، عضله اسکلتی، آئورت، کبد، زیرمخاط روده باریک و بند ناف انسان را سلول‌زدایی کردند و به‌عنوان بستر برای کشت سلول‌های پیش‌ساز قلبی حاصل از تمایز سلول‌های بنیادی پرتوان انسانی مورد استفاده قرار دادند. مشاهدات آزمایشگاهی نشان داد، در بافت‌های سلول‌زدایی شده، سلول‌های مقیم حذف شدند اما اجزای ماتریکس خارج سلولی مانند لامینین و فیبرونکتین کیفیت و ساختار خود را حفظ کردند.

نتایج این پژوهش که در مجله بین‌المللی Journal of Biomedical Material Research به چاپ رسیده است، نشان داد، قرار دادن و کشت ده روزه سلول‌های پیش‌ساز قلبی حاصل از تمایز سلول‌های پرتوان بنیادی و سلول‌های اندوتلیال استخراج شده از بند ناف انسان در هیچ یک از بسترهای سلول‌زدایی شده اثر سمی برروی آنها نداشت. افزایش بیان ژن‌های اختصاصی سلول‌های قلبی و حضور سلول‌های کاردیومایسایت در میان سلول‌های کشت داده شده در بافت سلول‌زدایی شده عضله قلبی، عضله اسکلتی، کبد و زیرمخاط روده باریک مشاهده شد؛ که نشان‌دهنده حمایت آنها از تمایز سلول‌های پیش‌ساز به رده‌های سلول قلبی عروقی بود. با این حال یافته‌ها نشان داد بافت سلول‌زدایی شده عضله قلب بیشترین حمایت را برای تمایز سلول‌های پیش‌ساز به سلول‌های قلبی فراهم می‌کند. ژن‌های اختصاصی عضلات صاف و سلول‌های اندوتلیال در سلول‌های کشت داده شده در بافت سلول‌زدایی شده آئورت و بند ناف انسان بیان شدند که نشان‌دهنده حمایت این ساختارها از تمایز به سلول‌های عروقی است.

در مجموع یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد استفاده از بافت سلول‌زدایی شده عضلانی در کنار بافت عروقی طبیعی روش مناسبی برای ایجاد خرده بافت قلبی در شرایط آزمایشگاهی است.

دکتر ساره رجبی، دکتر ناصر اقدمی، دکتر فهیمه ورزیده و همکارانشان در پژوهشگاه رویان این تحقیقات را به نتیجه رساندند.