حامد محرمی، کارشناس حوزه آب در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اقدامات وزارت نیرو در راستای مدیریت سیلاب گفت: اقدامات در این زمینه دو بخش سازه‌ای و غیر سازه‌ای را شامل می‌شود. درباره اقدامات سازه‌ای می‌توان به ساخت سد، بند، لایروبی و… و برای اقدامات غیرسازه ای می‌توان به افزایش پوشش گیاهی و تحدید حدود بستر رودخانه‌ها اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه حوضه کارون و کرخه به دلیل وجود سدها، جزو ایمن ترین مناطق از نظر مهار سیلاب به شمار می‌رود، ادامه داد: ما در حوضه کارون تنها در مناطق نزدیک به دریا یا مناطقی که شیب هیدرولیکی زمین کم است مانند اهواز و سربندر شاهد سیلاب در نتیجه بارندگی‌ها هستیم که علت آن نواقص و مستهلک بودن سیستم‌های فاضلاب و زهکشی است که بهبود این شرایط بیشتر نیازمند اعتبارات است. در مناطق غربی مشکل چندانی در زمینه سیلاب نداریم. البته در حوضه‌های جنوب شرق کشور در زمینه سازه‌ای و غیرسازه ای نواقص بسیاری داریم.
به گفته این کارشناس حوزه آب بسیاری معتقدند وجود آب در هر جایی نعمت است جز پشت سدها؛ آنها معتقدند اگر به هر طریقی بخواهیم آب را ذخیره یا حفظ کنیم می‌تواند مثمر ثمر باشد به جز در شرایط احداث سد. روش‌های ذخیره آب محدود است که به دو روش آبخوان داری و یا سازه‌ای انجام می‌شود.
محرمی با بیان اینکه مازاد آورده اکوهیدرولوژیک رودخانه کارون - به معنی میزان آبی که باید در این رود جریان پیدا کند تا شرایط اکوسیستم رودخانه برقرار باشد- را می‌توانیم ذخیره کنیم، اظهار داشت: سدهایی که در حال حاضر در دست احداث بود از جمله بختیاری، کارون ۲، خرسان و… علاوه بر انرژی قابل توجهی که تولید می‌کنند، باعث ایجاد یک ذخیره استراتژیک برای حوضه موردنظر است چرا که آن سوی ترسالی می‌تواند برای کشور خشکسالی باشد. ما با ذخیره سازی آب در این حوضه به دنبال ایجاد شرایط مساعد هستیم تا خود را برای شرایط خشکسالی که خسارتش بیش از تر سالی است، ایمن کنیم. اما چنین نکردیم چون سدهای ما گنجایش ذخیره بیش از مقدار پیش بینی شده کنونی را ندارند و مقابله با سیلاب و مهار آب هر دو با هم با سدهای کنونی امکانپذیر نیست.
وی توضیح داد: برای مهار سیلاب‌ها مجبور هستیم بخشی از آبی که می‌توان آن را ذخیره کرد، رها کنیم. در برخی حوضه‌های آبریز وضعیت مناسب است و برخی دیگر نه. اما ظرفیت سدسازی در هر حوضه محدود است. به طور مثال در بخش شمال غرب ظرفیت سدسازی تقریباً تکمیل شده است و در حوضه کارون نیز همین میزان موجود سدها برای مهار سیلاب کفایت می‌کند.البته در حوضه دز ساخت سد بختیاری برای کاهش بارگذاری بر روی سد دز الزامی است. بهتر است بیشتر مطالعات و اعتبارات برای سدسازی در استان‌هایی شبیه کرمان و سیستان و بلوچستان و هرمزگان باشد. چرا که میزان بارش‌ها و زمانبندی آنها نامنظم و هم سیل آسا است. در این حوضه‌ها باید بیشتر سیاست سازه‌ای برای مقابله و مهار سیلاب‌ها داشته باشیم. البته باید شرایط اجتماعی و پایین دست حوضه‌ها نیز مورد بررسی و توجه باشد تا سدسازی باعث تضاد منافع نشود.
این کارشناس حوزه سدسازی، احداث سد در مناطق شرق و جنوب شرقی کشور را لازم دانست و عنوان کرد: دولت باید به تکمیل سدهای این نقاط اهتمام ورزد. این سدها می‌توانند علاوه بر ایجاد ظرفیت تولید برق پاک به مدیریت سیلاب‌ها کمک کنند.
محرمی در مورد حوضه آبریز خزر افزود: در حوضه خزر سدسازی به تنهایی نمی‌تواند ایمنی ایجاد کند و حتی حرکت به این مسیر هم شاید چندان به سبب تخریب منابع طبیعی و جنگل‌ها خردمندانه نباشد. در این حوضه‌ها صرفاً باید جهت مهار آب مورد نیاز سدسازی انجام شود و بیشتر تمرکز دستگاه‌های اجرایی معطوف به روش‌های غیرسازه ای باشد. اما در هر حال در این حوضه رسیدن به ایمنی ۱۰۰ در صدی در برابر سیلاب چندان درست نیست و هیچ روشی نمی‌تواند سلامت و ایمنی ما را در برابر سیلاب‌های این حوضه برقرار کند.
به گزارش خبرنگار مهر، با آغاز فصل سرد و بارندگی در کشور، بر اساس پیش بینی‌ها هرچند در فصل پاییز میزان بارندگی‌ها چشمگیر نبود، اما در زمستان شاهد افزایش میزان بارش‌ها هستیم که سازمان هواشناسی در همین راستا هشدارهایی را نیز به منظور پیشگیری از وقوع سیلاب و مدیریت بهتر این منبع الهی آب به نهادهای ذی ربط اعلام کرده‌اند. اما اینکه وزارت نیرو چه اقداماتی در این زمینه داشته است یا باید انجام دهد، مقوله‌ای است که کارشناسان بررسی می‌کنند.
نظر شما