احد رضایان قیه باشی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه در حال حاضر ۶۹۷۰۰ دانشجو در استان قم تحصیل می‌کنند، گفت: استان قم ۱۴۱۲ هیئت علمی دارد و علاوه بر این تعداد که یا رسمی هستند و یا پیمانی که قرار است در سال‌های آینده رسمی شوند، ۲۵۰۰ مدرس نیز در دانشگاه‌ها داریم که عضو هیئت علمی محسوب و در دانشگاه‌ها تدریس دارند.
وی با بیان اینکه برخی از اساتید و مدرسان از تهران و سایر شهرها برای تدریس به قم می‌آیند، گفت: با احتساب ۱۴۱۲ هیئت علمی، نسبت استاد به دانشجو در استان قم ۱ به ۴۵ است که شکاف زیادی در مقایسه با استاندارد جهانی دارد و این نشان می‌دهد که این شاخص مهم نادیده گرفته شده، البته استاندارد جهانی ۱ به ۱۷ است و اگر آن ۲۵۰۰ مدرس را نیز در نظر بگیریم این نسبت به استاندارد جهانی نزدیک می‌شود.
عدم تناسب رشته‌های دانشگاهی با نیاز استان
رئیس دفتر ارتباط استانداری با دانشگاه‌ها و مراکز عالی با اشاره به اینکه ۵۱ درصد اعضای هیئت علمی استان رسمی و مابقی پیمانی هستند، بیان کرد: از این تعداد ۳۸ استاد تمام، ۲۴۳ دانشیار، ۸۵۳ استادیار و ۲۷۸ نفر هم مربی هستند که ۷۴۸ نفر از آنها در دانشگاه‌های دولتی مشغول به تدریس هستند و ۶۴۴ نفر هم در مؤسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی فعالیت دارند.
وی با اشاره به فعالیت ۵۳ درصد هیئت علمی‌ها در دانشگاه‌های دولتی گفت: از بین این تعداد هیئت علمی ۱۱۴۹ مرد و ۲۶۳ هیئت علمی زن وجود دارد، در حالی که از میان ۷۰۰۰۰ دانشجوی استان ۴۶ درصد آنها زن هستند و این یعنی تعداد استادهای زن نسبت به دانشجویان زن خیلی کمتر است و این موضوع بسیار جالب است.
رضایان با اشاره به اینکه ۶۵ درصد دانشجویان قم در رشته علوم انسانی تحصیل می‌کنند گفت: این رقم با توجه به وجهه فرهنگی و اجتماعی استان عدد معقولی است، اما تنوع رشته این ۶۵ درصد دانشجو بالای ۶۰ رشته است و با در نظر گرفتن آمایش علم و فن‌آوری استان این سوال مطرح می‌شود که چقدر از این رشته‌ها در استان مورد نیاز است و آیا فارغ‌التحصیلان آن متناسب با تحصیلاتشان مشغول به کار می‌شوند؟
کمبود متخصص در حوزه‌های علوم پزشکی و صنعت
مشاور علمی استاندار قم با اشاره به منافع هیئت رئیسه دانشگاه‌ها در توسعه رشته‌های مختلف گفت: متأسفانه آمارها در این موضوع به هیچ وجه قابل قبول نیست و این نشان می‌دهد که بسیاری از این رشته‌ها متناسب با سیاست‌های هیئت رئیسه توسعه پیدا کرده و بنده به‌عنوان نماینده استانداری در جلسات هیئت امنا شاهد این هستم که توسعه رشته‌های دانشگاهی متناسب با نیاز بازار و وضعیت استان نیست و بیشتر بر اساس سیاست‌های ریاست دانشگاه و هیئت امنا است.
وی افزود: بر اساس آمارها و بررسی‌های صورت گرفته از هر ۱۰۰ دانشجوی فارغ التحصیل در دانشگاه‌های ما ۴۵ نفرشان تا ۲ سال پس از پایان تحصیل شغلی پیدا نمی‌کنند و این رقم قابل توجه نشان می‌دهد که جذب دانشجو متناسب با نیاز امروز جامعه نبوده و نیست.
رضائیان با اشاره به اینکه ۱۶ درصد از دانشجویان قم در حوزه مهندسی، ۶ درصد در حوزه علوم پایه و ۵ درصد در حوزه علوم پزشکی مشغول هستند، افزود: با توجه به این آمارها مشخص است که در حوزه علوم پزشکی نیاز بیشتری به دانشجو داریم و کرونا به ما ثابت کرد که استان قم در تأمین پزشک، پرستار و خدمات بهداشتی دچار کمبود است، چرا که نسبت پزشک و پرستار به یک میلیون و۱۰۰ هزار نفر شهروند قم بسیار پایین است و علاوه بر این قم در سایر زمینه‌ها از جمله صنعت حمل و نقل، ساختمان سازی و عمرانی و سایر صنعت‌ها نیز این کمبودها را دارد.
سیاست‌های خودخواهانه برخی دانشگاه‌ها در مسیر بحران‌سازی
وی عدم تناسب آمایش ظرفیت رشته‌ها و نیاز استان را تبیین کرد و گفت: یکی از بالاترین شاخص‌ها در بحث علوم مهندسی و شهرک‌های صنعتی در کشور را قم دارد، اما از نظر دارا بودن متخصص و کارشناس خیلی در وضعیت مناسبی نیست و حتی این ۱۶ درصد هم در مقطع کارشناسی هستند و باید گفت که سیاست‌های برخی دانشگاه‌ها در راه‌اندازی رشته‌ها و جذب دانشجو چنین وضعیتی را ایجاد کرده است.
رئیس دفتر ارتباط استانداری با دانشگاه‌ها با اشاره به مشکلات افزایش بی‌رویه تنوع رشته‌ها در آینده گفت: هیئت رئیسه دانشگاه‌های قم در بعضی از جلسات ۲۴ کد رشته را برای ترم بعد دانشگاه می‌گیرند، در حالی که در هیچ جای دنیا چنین چیزی وجود ندارد و شاید یکی دو سالی دانشگاه‌ها قادر شوند که برای این رشته‌ها دانشجو جذب کنند، اما آیا ۴ سال دیگر نیز وضع همین است؟
وی با انتقاد از رشد قارچ‌گونه مؤسسات غیر انتفاعی گفت: ما در قم ۱۰ دانشگاه دولتی، ۱۲ مؤسسه غیر انتفاعی و ۹ مجموعه غیر دولتی نظیر پژوهشگاه داریم که زیر نظر وزارت علوم و بهداشت هستند و هرچند تلاش شده است که آمایش رشته‌ها در استان نظام‌مند شود، اما رشته‌های دانشگاهی استان همچنان افسار گسیخته است و امروز ۶ مؤسسه در استان داریم که رشته دارند، اما استادی برای تدریس ندارند و مجبورند از تهران استاد دعوت کنند در واقع برخی اساتید پروازی هستند .
صندلی‌های خالی ۱۰ سال دیگر بحران‌ساز می‌شوند
رضایان با اشاره به گزارش ویژه ای که در خصوص نحوه توزیع رشته‌ها و توسعه غیر نظام‌مند و غیر اصولی رشته‌ها در استان به آقای استاندار تحویل داده شده گفت: بر اساس این گزارش برخی رشته‌ها چند سال دیگر نه تنها متقاضی ندارند، بلکه هیئت علمی این رشته‌ها وبال دانشگاه‌ها می‌شوند.
وی افزود: ما در سطح استان یک آشفتگی در آمایش و توسعه رشته‌های دانشگاهی داریم که بدون در نظر گرفتن آینده رشته‌ها دانشجو جذب می‌شود و در صورتی که معلوم نیست که ۳ سال بعد رشته‌های جدیدالتأسیس وجود دارند یا خیر، اساتیدی برای این رشته‌ها استخدام می‌شوند و باید بدانیم حجم بسیار زیاد دانشجویان علوم انسانی و افزایش روز به روز آن در استان بحران‌آفرین خواهد بود.
مشاور علمی استاندار با اشاره به اینکه ما اکنون در پیچ جمعیتی قرار داریم گفت: سالانه بیش از یک میلیون دانش‌آموز در کنکور شرکت می‌کنند و متقاضی تحصیل در دانشگاه هستند و تقاضای بالا برای رفتن به دانشگاه باعث شده که دانشگاه‌ها، مؤسسات و پژوهشگاه‌ها قارچ‌گونه رشد پیدا کنند، اما در بیست سال آینده نیمی از این تقاضا هم وجود ندارد و اساساً یکی از بحران‌هایی که آموزش عالی کشور در ۱۰ سال آینده درگیر آن خواهد شد، این است که با انبوهی از صندلی‌های خالی و ساختمان‌های متروکه در دانشگاه‌های آزاد، دولتی و علمی و کاربردی مواجه خواهیم شد.
وی در پایان با انتقاد از تلاش برخی دانشگاه‌ها نظیر دانشگاه حضرت معصومه (س) برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو گفت: بحران ۱۲ سال آینده ما این است که تعداد شرکت کنندگان کنکور از ۱۵۰۰۰۰۰ نفر به ۶۰۰۰۰۰ نفر می‌رسد و معلوم نیست که چه کسانی روی صندلی دانشگاه‌ها بنشینند، در حالی که دانشگاه‌ها صندلی‌ها و فضای خود را افزایش داده و دائماً در حال ساخت ساختمان بوده‌اند.
۲۰:۰۷ - ۱۳۹۹/۰۹/۲۹
نظر شما