نگاهی به موقعیت مسلمانان سوریه

سوریه کشوری با مساحت 185180 کیلومتر مربع و جمعیتی در حدود 13 میلیون نفر است . سوریه از شمال به ترکیه، از غرب به لبنان و دریای مدیترانه، از جنوب به اردن و رژیم اشتغالگر صهیونیستی و از شرق به عراق محدود می شود.

کشور سوریه آب و هوای مدیترانه با زمستانهای خشک و تابستانهای گرم دارد، میزان بارندگی در بعضی نواحی غربی گاهی به 100 سانتیمتر در سال می رسد. در بیشتر نقاط کشور برف می بارد.

جغرافیای انسانی

طبق آخرین آمار رسمی سوریه دارای جمعیتی برابر 13 میلیون نفر است که از این تعداد 70 درصد به مسلمان اهل سنت اختصاص دارد. 10 درصد کل جمعیت مسیحی (ارامنه) و 2 یا 3 درصد از مردم سوریه شیعه دوازده امامی هستند، بیشتر شیعیان در شهر دمشق و روستاهای اطراف حمص و حلب ساکن هستند.

بیش از 12 درصد جمعیت این کشور را علوی ها تشکیل می دهند که در استانهای لاذوقیه، طرطوس، حمص و اطراف مصیاف پراکنده هستند.

با ظهور اسلام و گسترش آن، سوریه نیز در قرن هفتم به تصرف اعراب مسلمان در آمد و از این تاریخ اسلام وارد سوریه کنونی شد. در آن زمان زبان عربی به صورت زبان رسمی و متداول در آمده و اسلام مذهب اکثریت جمعیت کشور شده بود.

گروههای نژادی سوریه

89 درصد جمعیت سوریه عرب هستند که به طور عمده در مراکز غرب و جنوب کشور سکون دارند. 6 درصد جمعیت سوریه کرد هستند که بیشتر در نواحی شمالی زندگی می کنند. مسیحیان 5 درصد باقیمانده جمعیت را تشکیل می دهند.

زبان و خط

عربی زبان اصلی و رسمی سوریه است که 89 درصد مردم به آن تکلم می کنند. افزون بر این 6 درصد به زبان کردی، 3 درصد به زبان ارمنی و 2 درصد به دیگر زبانها سخن می گویند. خط مردم سوریه نیز عربی است .

از نشانه های بارزی که جمعیت سوریه نسبت به آن شناخته شده این است که جمعیت کودکان در سطح بالایی می باشد و این حکایت از جوانی جامعه سوریه دارد .

ادیان و مذاهب

سوریه و لبنان گوناگون ترین کشورهای خاورمیانه از نظر مذهبی هستند. همچنین تعداد اقلیتهای مذهبی در سوریه به نسبت زیاد است. در سوریه شعائر مذهبی رعایت می شود و مردم خود را مقید به حفظ آن می دانند، نمازهای جماعت به طور مرتب و منظم در مساجد بر پا می شود و مردم خود را مقید به حفظ آن می دانند .

بانوان مسلمان حجاب را رعایت می کنند، والدین خود را مکلف می دانند که فرزندان خود را از کودکی با شعائر دینی آشنا سازند .

سیاست حکومت نیز بر پایبندی به شعائر مذهبی تأکید دارد. دولت در مورد برپایی اعیاد و مراسم مذهبی در سازمانهای دولتی نیز تأکید دارد و تلاش می کند این مراسم هر چه با شکوهتر برگزار شود.

حکومت سوریه به واسطه سوسیالیست بودن دیدگاه خاصی به مذهب دارند با پیروزی در قانون اساسی مصوب 1973 کشور سوریه آمده است که دین رئیس جمهور باید اسلام باشد. بدین ترتیب قانون اساسی کشور سوریه در میان قوانین اساسی کشورهای عربی منحصر به فرد است .

نفوذ اسلام و فرهنگ اسلامی در این کشور بسیار قوی است. اسلام سازنده تاریخ و تمدن این کشور در 14 قرن اخیر بوده است. مهمتر اینکه اسلام در این کشور خلاقیت فرهنگی را موجب شده است. همچنین نفوذ عمیق اسلام در زندگی روزمره توده مردم قابل رؤیت است در همه شهرها که بیشتر قدیمی اند، مساجد به وفور یافت می شوند.

ساختار اجتماعی کشور سوریه نسبت به پایبندی به اعتقادات دینی در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه عربی مستحکم تر است .

مکانهای تاریخی و زیارتی

حرم مطهر حضرت زینب کبری، حرم حضرت رقیه ، مقام حضرت سکینه دختر امام حسین (ع)، مقام حضرت ام کلثوم دختر امام علی ، مقام رأس شهدا، مقام حضرت یحیی، جایگاه اصحاب کهف و بازار شام

اوضاع آموزشی

تحصیلات در سوریه در صدر برنامه های دولت قرار گرفته است. به طور کلی می توان گفت که در سوریه مسیحیان بیش از مسلمانان از تحصیلات برخوردارند. این مسئله در مورد مسلمانان شیعی نیز صادق است که بیش از مسلمانان سنی به تحصیلات اشتغال دارند. اکنون سوریه به دست نخبگان ارتش اداره می شود و با اینکه ارتش در کنار است اما به علت اینکه اهرمها در دست افسران ارتش است آنان موجب تغییرات در جامعه می گردند. در نظام آموزشی و تربیتی سوریه، می توان آثار شیوه های تعلیمات اسلامی، عثمانی و اروپایی را مشاهده نمود. شیوه های قدیمی اسلامی در مساجد و درالتعلیم و مدارس مذهبی دنبال می شود.

اوضاع اقتصادی

سوریه به لحاظ اشتغال بخشی از سرزمینش توسط اسرائیل مجبور است بخشی از در آمدهای خود را صرف امور دفاعی نماید که معمولاً نیمی از بودجه سالانه را شامل می شود . سوریه به کمکهای خارجی به ویژه از سوی کشورهای نفتی و ثروتمند عرب نیاز دارد. بعد از به قدرت رسیدن حافظ اسد در 1970 یک تغییر عمده در ساختار اقتصادی سوریه به عمل آمد و قدرت اقتصادی کشور که به طور عمده بر عهده زمینداران، تجار و صاحبان صنایع بود به دست بخش عمومی افتاد.

سوریه به طور سنتی یک کشور کشاورزی است اما به علت شرایط طبیعی و داخلی (مهاجرت و مصرفی شدن جامعه) اتکای اقتصاد سوریه بر پایه استخراج و صدور نفت تا اندازه ای تشدید یافت.

نفت، گاز، جهانگردی، صادرات غیر نفتی( پنبه، حبوبات، لباسهای ساده و کالاهای سنتی)، صنایع(نخ، پارچه و مواد شیمایی)، معادن (سنگ نمک و فسفات) و نیروی برق در سوریه از جایگاه خاصی برخوردار بوده و درآمدهای ارزی این کشور را تأمین می کنند .