وزن و ارزش صادرات کالاهای غیر نفتی در سه ماهه اول سال 1385 به ترتیب 5/7472 هزار تن و 5/2607 میلیون یورو(معادل 1/3353 میلیون دلار) بوده است . میزان صادرات میعانات گازی 9/1367 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 05/21 درصد افزایش داشته است.
از میزان کل صادرات غیر نفتی در سه ماهه اول سال 1386 رقم 4/12 میلیون دلار از محل تجارت چمدانی و رقم 4/77 میلیون دلار از بازارچه های مرزی صادرات انجام گرفته است.
در سه ماهه اول سال 1386، میزان واردات کشور 1/11034 هـزار تن و به ارزش 7986 میلیون یورو (معادل 8/10764 میلیون دلار) بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال 1385 دارای رشد 68/9 درصدی در وزن و 71/15 درصدی در ارزش بوده است . ضمناً واردات سه ماهه اول سال گذشتـه میزان 8/10059 هزار تن به ارزش 5/7334 میلیون یورو (معادل 6/9303 میلیون دلار) است.
با توجه به مقایسه ارقام صادرات و واردات تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران (بدون احتساب صادرات نفت خام و سایر موارد مندرج در توضیح اشاره شده در خصوص صادرات کالاهای غیر نفتی) طی سه ماهه اول سال جاری با کسری 5/7692 میلیون دلاری و رشد منفی 27/29 درصدی بوده است .
بر اساس صورت‌جلسه تعیین تکلیف ثبت آمار صادرات فرآورده های نفتی در سال 80 ، به جز اقلام نفت خام ، گاز طبیعی ، نفت کوره ، نفت سفید ، میعانات گازی که توسط شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران صادر می‌شود. بقیه اقلام فرآورده های نفتی جزء آمار صادرات غیر نفتی ثبت می شود و در کلیه عبارات و جداول این گزارش منظور از صادرات یا صادرات غیر نفتی ، صادرات کالا و فرآورده های نفتی (باستثناء موارد ذکر شده) و بدون احتساب خدمات است.
براساس تصمیم جلسه پنجم تیرماه 86 در سازمان توسعه تجارت مقرر شده به منظور شفاف سازی صادرات غیر نفتی با و بدون احتساب میعانات گازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
ارقام صادرات بازارچه‌های مرزی و تجارت چمدانی در جداول بصورت سرجمع بوده و در ردیفهای تعرفه به تفکیک کالا لحاظ نشده است.
بیشترین صادرات کشور در سه ماهه سال 1386 به کشورهای امارات متحده عربی با 9/1032 هزارتن و ارزش 5/306 میلیون یورو (413 میلیون دلار) ، عراق با 609 هزار تن و 7/249 میلیون یورو (7/336 میلیون دلار) ، چین با 1804 هزار تن و4/189 میلیون یورو (5/255 میلیون دلار) ، ژاپن با 403 هزار تن و 7/149 میلیون یورو (8/201 میلیون دلار) ، کره با 5/287 هزار تن و 9/93 میلیون یورو (5/126 میلیون دلار) صورت گرفته است .
به بیانی دیگر 72/60 درصد از سهم وزنی و 41/43 درصد از سهم ارزشی صادرات کشور در سه ماهه اول سال 1386 متعلق به 5 کشور فوق الذکر بوده است.
برهمین اساس، عمده واردات کشور در سه ماهه اول سال 1386 از کشورهای امارات متحده عربی با 44/28 درصد سهم وزنی و 12/25 درصد سهم ارزشی ، آلمان با 69/4 درصد سهم وزنی و 69/10 درصـد سهم ارزشی، چین با 51/6 درصد سهـم وزنی و 55/7 درصد سهم ارزشی ، سوئیس با 82/11 درصد سهم وزنی و 8/5 درصد سهم ارزشی و هند با 93/6 درصد سهم وزنی و62/5 درصد سهم ارزشی انجام گرفته است .
به عبارت دیگر 39/58 درصد از سهم وزنی و 78/54 درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور طی سه ماهه اول سالجاری متعلق به 5 کشور یاد شده است .
در بررسی تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای فوق ملاحظه شد که بیشترین رقم مربوط به کسری تراز تجاری به ترتیب مربوط به امارات متحده عربی با کسری معادل 6/2291 میلیون دلار ، آلمان با کسری معادل 5/1077 میلیون دلار ، سوئیس با کسری معادل 9/620 میلیون دلار ، چین با کسری معادل 3/557 میلیون دلار و هند با کسری معادل 4/485 میلیون دلار و فرانسه با کسری 9/467 میلیون دلار بوده است . از طرفی ارزش مثبت تراز تجاری کشورمان با کشور عراق 6/335 میلیون دلار بوده است .
بررسی تراز بازرگانی خارجی (بدون نفت و گاز و خدمات) ایران با 160 کشور و مناطق آزاد تجاری صنعتی نشان میدهد که کشور ما ، طی سه ماهه اول سال 1386 با 90 کشور دارای تراز منفی تجاری و با 70 کشور دیگر دارای تراز مثبت تجاری بوده است .
طی سه ماهه اول سال 1386 ، متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی 451 دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 6/975 دلار بوده است . این در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی طی سه ماهه اول سال 1385 ، 7/448 دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 8/924 دلار بوده است . به عبارت دیگر متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در سه ماهه اول سال 1386 نسبت به مدت مشابه سال قبل دارای رشد 51/0 درصدی و در همین مدت ، متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی دارای رشد 5/5 درصدی بوده است .
صادرات
برطبق جدول اقلام عمده صادرات کالاهای غیر نفتی مرتب شده براساس ارزش دلاری صادرات ، پروپان مایع شده با 4/210 میلیون دلار و بوتان مایع شده با 1/148 میلیون دلار در مجموع به ارزش 5/358 میلیون دلار یا 67/11 درصد از کل ارزش صادرات رتبه اول را در بین اقلام داراست.
پسته و مغز پسته با 1/187 میلیون دلار یا 09/6 درصد رتبه دوم ، سایر مخلوط هیدروکربورهای بودار با 7/127 میلیون دلار یا 15/4 درصد رتبه سوم و آهن آلات و فولاد غیر ممزوج تخت با 101 میلیون دلار یا 29/3 درصد از کل ارزش صادرات رتبه بعدی را به خود اختصاص داده است.
دیگر اقلام عمده شامل گرید نساجی (پلی اتیلن فتالات) با 58/2 درصد ، وسایل نقلیه با موتور پیستونی درونسوز 05/2 درصد ، فرش و سایر کف پوشهای نسجی با 01/2 درصد ، متانول (الکل متیلیک) با 91/1 درصد ، کاتود و قطعات کاتود از مس تصفیه شده با 74/1 درصد و سکوهای شناور یا غوطه ور حفاری با 68/1 درصد از کل ارزش صادرات است.
مجموع سهم ده قلم فوق الذکر در سه ماهه اول سال 1386 حدود 62/37 درصد از کل ارزش و 59/22 درصد از کل وزن صادرات غیرنفتی می باشد . این در حالی است که در سه ماهه اول سال 1385 مجموع سهم ده اقلام یاد شده حدود 93/29 درصد از کل ارزش و 96/20 درصد از کل وزن صادرات می باشد . صادرات این اقلام در مدت یاد شده نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزش حدود 14/15 درصد افزایش و از لحاظ وزنی حدود 82/1 درصد کاهش پیدا کرده است.
در مدت مذکور معادل 25/2616 میلیون دلار صادرات انواع کالاهای غیر نفتی به کشور پیش بینی شده است که با توجه به صادرات 3/3072 میلیون دلاری حدود 4/117 درصد از اهداف برنامه درخصوص ارزش صادرات کالا تحقق یافته است .
در مدت یاد شده گمرک شهید رجائی با سهم 28/35 درصد به لحاظ وزن45/16 درصد و به لحاظ ارزش بالاترین رتبه ، گمرک بندر امام خمینی با سهم 99/14 درصد به لحاظ وزن و 51/15 درصد به لحاظ ارزش دومین رتبه و گمرک غرب تهران با اختصاص 85/1 درصد از لحاظ وزن و 62/8 درصد سهم از لحاظ ارزش در جایگاه سوم قرار گرفته است .
مطابق جداول کمی برنامه چهارم توسعه ، صادرات غیر نفتی در سال 1386 معادل 10465 میلیون دلار منظور شده است.
بر اساس جدول مقدار و ارزش صادرات برحسب قسمت‌ها و فصل‌های تعرفه ، فصل 27 مشمول تعرفه های سوختهای معدنی ، روغنهای معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها ، مواد قیری و مومها با 9/1434 هزار تن و ارزش 2/479 میلیون یورو (7/645 میلیون دلار) یا 02/21 درصد از سهم ارزشی رتبه نخست را براساس فصول تعرفه به خود اختصاص داده است.
فصـل هشت تعرفه ، مشمول میوه های خوراکی ـ پوست مرکبات یا پوست خربزه ساخته شده از این مـواد با 88/171 هزار تن و ارزش 01/196 میلیون یورو (66/264 میلیون دلار) یا 61/8 درصد از سهم ارزشی رتبه دوم ، فصـل 72 مشمول کالاهای چدن یا آهن و فولاد با 389 هزار تن و ارزش 86/153 میلیون یورو (73/207 میلیون دلار) یا 76/6 درصد از سهم ارزشی رتبــه سوم ، فصل 39 تعـرفه مشمول مـواد پلاستیکی و اشیـاء ساخته شــده از آن با 91/177 هزار تن و ارزش 29/145 میلیون یورو (93/195 میلیون دلار) یا 38/6 درصد از سهم ارزش رتبه چهارم و فصــل 29 تعرفه مشـمول محصولات شیـمیائی آلی با اختصاص 97/565 هزار تن و ارزش 05/142 میـلیــون یورو (78/191 میلیون دلار) با 24/6 درصد سهم ارزشی رتبه پنجم را به خود اختصاص داده‌اند .
در مجموع 01/49 درصد سهم ارزش صادرات کشور طی سه ماهه اول سال 1386 متعلق به پنج فصل تعرفه فوق الذکر است.
بر طبق همین جدول ، عمده صادرات کشور طی سه ماهه اول سالجاری براساس قسمتهای مختلف تعرفه شامل قسمت 5 تحت عنوان محصولات معدنی با 8/23 درصد از سهم ارزشی کل صادرات کشور رتبه نخست ، قسمت 15 فلزات معمولی و مصنوعات آنها با 76/12 درصد سهم ارزشی رتبه دوم ، قسمت 6 تحت عنوان محصولات صنایع شیمیائی یا صنایع وابسته به آن با 87/11 درصد سهم ارزشی رتبه سوم ، قسمت 2 تعرفه تحت عنوان محصولات نباتی با 10/11 درصد سهم ارزشی رتبه چهارم و قسمت 7 تعرفه تحت عنوان مواد پلاستیکی ـ کائوچو و اشیاء ساخته شده از این مواد با 46/6 درصد سهم ارزشی رتبه پنجم صادرات تعرفه را به خود اختصاص داده است .
پنج قسمت یاد شده در فوق ، در مجموع 17/66 درصد از سهم ارزش کل صادرات کشور طی سه ماهه اول سال 1386 را به خود اختصاص داده‌اند .
در سه ماهه اول سال 1386 در حدود 5/57 میلیون یورو (معادل 4/77 میلیون دلار) کالا از 24 بازارچه مرزی کشور صادر شده است . در سه ماهه اول سال 1385 انواع کالا بالغ بر 9/101 میلیون دلار از 26 بازارچه مرزی کشور صادر شده بود . بدین ترتیب صادرات کالا از بازارچه‌های مرزی در سه ماهه نخست سال 1386 با کاهش 02/24 درصدی نسبت به ارقام مشابه سال 1385 مواجه شده است .
مطابق ارقام جدول ، بازارچه تمرچین ـ پیرانشهر با اختصاص 5/21 میلیون دلار یا 75/27 درصد از صادرات بازارچه‌ها طی سه ماهه اول سال 1386 رتبه اول ، بازارچه میل 73 با 3/8 میلیون دلار یا 78/10 درصد رتبه دوم و بازارچه یزدان با 1/8 میلیون دلار یا 46/10 درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده‌اند . در رده های بعدی بازارچه پرویزخان با سهم ارزشی79/8 درصد ، کیله ـ سردشت با 7/05 درصد ، دوکوهانه با 93/6 درصد ، جلفا با 74/4 درصد، میلک با 47/4 درصد ، پیشین - ایرانشهر با 11/4 درصد و شوشمی با 75/2 درصد قرار گرفته‌اند .
از میان بازارچه‌های مرزی مذکور ،چهار بازارچه هم مرز با عراق ، چهار بازارچه هم مرز با افغانستان ، یک بازارچه هم مرز آذربایجان و یک بازارچه نیز هم مرز پاکستان است . سهم ارزش صادرات بازارچه‌های مرزی به کشورهای یاد شده به ترتیب 34/46 درصد ، 64/32 درصد ، 74/4 درصد و 11/4 درصد است . بدین ترتیب سهم سایر کشورها از صادرات بازارچه‌های مرزی حدود 17/12 درصد می باشد .
بیشترین رشد ارزش صادرات کالا از بازارچه‌ها در سه ماهه اول سال 1386 نسبت به دوره مشابه سال قبل به تــرتیب مربوط به بازارچه ساری سو با 04/470 درصد ، پیشین ـ ایرانشهر و رازی ـ خوی به ترتیب با 57/316 و 65/287 درصد بوده است .
در سه ماهه نخست سال 1386 ، شیخ صله با 9/76 درصد ، سرو با 53/69 درصد و نوردوز با 52/64 درصد کاهش نسبت به ارقام مشابه سال 1385 بیشترین کاهش صادرات بازارچه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
بنابر اعلام گمرکات کشور ، در مدت مورد بررسی ، بازارچه‌های مرزی دوغارون ، بوشهر و سیرانبند ـ بانه هیچگونه فعالیتی نداشته اند .
درسه ماهه اول سال 1386 حدود 2/9 میلیون یورو (معادل 4/12 میلیون دلار) و در هر روز بطور متوسط 3/133 هزار دلار کالا از طریق تجارت چمدانی از گمرکات مرزی به کشورهای CIS ارسال شده است . مطابق ارقام این جدول در سه ماهه اول سال گذشته تجارت چمدانی ، حدود 10 میلیون دلار بوده است . مقایسه این ارقام ، حاکی از افزایش 8/23 درصدی تجارت چمدانی در سه ماهه اول سال 1386 نسبت به ارقام مشابه سال 1385 میباشد.
طی سه ماهه نخست سال 1386 گمرک آستارا با اختصاص 7/6 میلیون دلار یا 39/54 درصد از تجارت چمدانی ، رتبه اول ، گمرک سرو با 2/2 میلیون دلار یا 57/17 درصد ، رتبه دوم و گمرک لطف آباد با حدود 1/1 میلیون دلار یا 17/9 درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده است . در سه ماهه اول سـال گذشته ، گمرک آستارا با اختصـاص 2/6 میلیون دلار یا 99/61 درصد ، رتبه اول و گمرک بیـله سوار با 5/1 میلیون دلار یا 64/18 درصد ، رتبه دوم و گمرک لطف آباد با 1/506 هزار دلار یا 33/6 درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده بودند .
ارقام جدول تجارت چمدانی ، حاکی از آن است که در سه ماهه اول سال 1386 ، صادرات تجارت چمدانی از گمرک بیله سوار از لحاظ ارزش دارای کاهش 35/44 درصدی ، گمرک سرخس دارای کاهـش 28/29 درصدی ، گمرک پلدشت دارای کاهش 42/23 درصدی و گمرک باجگیران دارای کاهش 11/6 درصدی بوده است .
در سه ماهه اول سال 1386 صادرات تجارت چمدانی از گمرک سرو ، نوردوز ، اینچه برون ، جلفا ، لطف‌آباد ، بندر انزلی و آستارا به ترتیب از رشد خوبی نسبت به مدت مشابه سال 1385 برخوردار بوده است .
واردات
برطبق جدول اقلام عمده وارداتی در سه ماهه اول سال 1386 براساس تعرفه سیستم هماهنگ شده کالا (H.S) بـه ترتیب ارزش دلاری کالا، بیشترین ارزش و سهم واردات در مدت مذکور مـربوط به «بنـزین» با 9/1110 میلیون دلار و 32/10 درصد سهم ارزشی است. «شمش از آهن و فولاد غیر ممزوج» و «روغنهای سبک و فرآورده‌ها (بجز بنزین)» به تـرتیب با 28/4 و99/2 درصد سهم ارزشی، رتبه‌های دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند .
دیگر اقلام مهم وارداتی شامل «میله‌های آهنی یا فولادی» با 94/1 درصد ، «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت» با 45/1 درصد ، «قند و شکر از نیشکر تصفیه نشده» با 15/1 درصد ، «پروفیل با مقطع از آهن یا فولاد غیر ممزوج» با 06/1 درصد ، «روغن خام» با 01/1 درصد ، «دانه ذرت» با 98/0 درصد و «قطعات منفصله جهت تولید خودروی سواری» با 9/0 درصد است . بدین ترتیب سهم اقلام عمده یاد شده از لحاظ ارزش حدود 08/26 درصد و از لحاظ وزن حدود 63/44 درصد است.
برای مدت مذکور معادل 3/9134 میلیون دلار واردات انواع کالا به کشور پیش بینی شده است که با توجه به واردات 8/10764 میلیون دلاری حدود 8/117 درصد از اهداف برنامه درخصوص ارزش واردات کالا تحقق یافته است.
در مدت مذکور گمرک شهید رجائی بندر عباس با وزن 5/4332 هزار تن با احتساب سهم 26/39 درصد در وزن و ارزش 9/5072 میلیون دلار و با احتساب سهم 12/47 درصد از ارزش رتبه اول را در میان گمرکات دارا می باشد . بر همین اساس گمرک بندر امام خمینی با سهم 98/14 و شهریار با سهم 59/5 درصد از ارزش کل واردات رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
مطابق جداول کمی برنامه چهارم توسعه ، واردات کالا در سال 1386 معادل 36537 میلیون دلار منظور شده است.
بر اساس این گزارش طی سه ماهه اول سال جاری ، 7292 دستگاه خودرو سواری به ارزش 1/142 میلیون دلار واردات قطعی که نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ تعداد 4116 دستــگاه و از نظر ارزش دلاری 3/127 درصد افزایش یافته است .
درخصوص واردات براساس فصول و قسمتهای تعرفه ، ملاحظه می شود که فصل 84 تعرفه ، مشمول راکتورهای هستــه ای ، دیگ بخار و آبگرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی ، اجزاء و قطعات آنها ، با 5/220 هــزار تن و ارزش 8/1427 میلیون یورو (1/1923 میلیون دلار) یا 86/17 درصد از سهم ارزشی رتبه نخست واردات کشور را براساس فصول تعرفه طی سه ماهه اول سال 1386 به خود اختصاص داده است . فصل 72 تعرفه مشمول چدن ـ یا آهن و فولاد با 6/2652 هزار تن و ارزش 5/1217 میلیون یورو (6/1640 میلیون دلار) یا 24/15 درصد از سهم ارزشی رتبه دوم ، فصل 27 تعرفه مشمول سوختهای معدنی ، روغنهای معدنی و محصـولات حاصل از تقطیـر آنها ، مواد قیری، مومها با 5/2541 هزار تن و ارزش 7/1117 میلیون یورو (5/1507 میلیــون دلار) یا 14 درصد از سهم ارزشی رتبه سوم ، فصل 85 تعرفه مشمول ماشین آلات و دستگاههای برقی و اجزای آنها ، دستگاههای ضبط وپخش صوت و تلویزیون با 2/85 هزار تن و ارزش 8/417 میلیون یورو (4/563 میلیون دلار) یا 23/5 درصد از سهم ارزشی رتبه چهارم و فصل 39 تعرفه مشمول مواد پلاستیکی و اشیاء ساخته شده از این مواد با 6/206 هزار تن و ارزش 9/308 میلیون یورو (417 میلیون دلار) یا 87/3 درصد از سهم ارزشی رتبه پنجم واردات کشور را برحسب فصول تعرفه به خود اختصاص داده است . به بیانی دیگر ، 5 فصل یاد شده فوق در مجموع 2/56 درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور در سه ماهه اول سال 1386 را به خود اختصاص داده اند .
براساس همین جدول ، با در نظر گرفتن قسمتهای مختلف تعرفه ملاحظه می گردد که قسمت 16 تعرفه با عنوان ماشین آلات و وسایل مکانیکی ، ادوات برقی و قطعات آنها ، دستگاههای ضبط و پخش صوت و تصویر با 62/23 درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور طی سه ماهه اول سال 1386 ، رتبه نخست قسمتهای تعرفه را به خود اختصاص داده است .
قسمت 15 با عنوان فلزات معمولی و مصنوعات آنها با 08/20 درصد از سهم ارزشی رتبه دوم ، قسمت 5 تعرفه با عنوان محصولات معدنی با 49/16 درصد سهم ارزشی رتبه سوم ، قسمت 6 تعرفه با عنوان محصولات صنایع شیمیائی یا صنایع وابسته به آن با 55/7 درصد سهم ارزشی رتبه چهارم و قسمت هفت تعرفه تحت عنوان مواد پلاستیکی و اشیاء ساخته شده از این مواد با 47/4 درصد سهم ارزشی رتبه پنجم واردات کشور را براساس قسمتهای تعرفه در سه ماهه نخست سال 1386 به خود اختصاص داده است . در واقع پنج قسمت فوق الذکر ، 21/72 درصد از سهم کل واردات کشور را طی سه ماهه اول سال 1386 به خود اختصاص داده اند .
نظر شما