مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در گفتگو با مهر: فلسفه اسلامی به فلسفه‌های مضاف نیاز دارد

عبدالحسین خسروپناه ، مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در گفتگو با خبرنگار مهر بررسی سه طرح پژوهشی را از عمده فعالیتهای اخیرش عنوان کرد و در این خصوص گفت: در حال حاضر سه پژوهش جنبی،اساسی و کلیدی را دنبال می‌کنم.پژوهش جنبی، مطالعه جریانهای فکری و فرهنگی ایران معاصر است که در حال مطالعه آن از نظر ویژگیها و مولفه‌های آن به صورت مفصل تری هستم. یکی از این موارد بررسی عرفانهای سکولار مثل عرفان اوشو یا عرفان اکن کارل، یا جریانهای شیطان پرستی یا تصوف بومی مثل فرقه های ذهبیه،گنابادی و...است که به صورت توصیفی وتحلیلی روی آنها کار می‌کنم.

وی افزود: اکنون چنین جریانهای در کشور فعالیت دارند و موسساتی همچون سازمان تبلیغات اسلامی و شورای عالی فرهنگی باید در خصوص این مسائل پژوهش و آنها را نقد کنند چون گاه تاثیرات منفی بر جوانان و جامعه از خود به جای می گذارند. با شناخت دقیق این جریانها می توان آنها را عالمانه نقد کرد.

مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ واندیشه در ادامه به تحقیقی دیگر در خصوص آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر اشاره کرد و گفت: در این تحقیق در حال حاضر به بررسی دین‌پژوهی روشن فکری مشغولم. در این زمینه  آثارسه شخصیت معروف در جریان روشنفکری را که عبارتند از مهندس بازرگان، دکتر شریعتی و دکتر سروش را بازخوانی می کنم وبه نقد وبررسی آنها می‌پردازم. این مجموعه امسال تمام می شود که نتایج آن در حدود 500 صفحه در کتابی منتشر می‌شود.

دکتر خسرو پناه در ادامه به تحقیق کلیدی اشاره کرد که بیشترین وقت را به آن اختصاص می دهد و در این خصوص گفت: تحقیق کلیدی ام در حال حاضر در خصوص فلسفه فلسفه اسلامی است .در این مورد معتقدم با تمام تلاشی که فیلسوفان مسلمان انجام داده‌اند و بسیاری از گرههای اعتقادی را باز و به شبهات پاسخ داده اند اما فلسفه در مقام تعریف و تحقیق گرفتار پاره ای از کاستی ها است.

وی افزود: فلسفه اسلامی پیشینه بلند و با ارزشی دارد که همه فیلوفان مسلمان تلاش فراوانی را در این راه انجام داده اند و فلسفه را به قله‌های بلندی رسانده اند و چندین بار نشان داده اند که فلسفه اسلامی کارآمد است.به عنوان نمونه در جریان فعالیت فکری فرهنگی مارکسیستها فلسفه اسلامی بود که به میدان آمد وبا جریان مارکسیسم مبارزه کرد.همچنین در دو دهه اخیر شبهات فلسفه دین و کلام جدید را فلسفه اسلامی پاسخ داده  است.

خسروپناه تاکید کرد: با تمام امتیازاتی که فلسفه اسلامی دارد نباید کاستی ها و کمبودهای آن مغفول واقع شود.اگر یک رویکرد معرفت شناسانه و درجه دوم  وتاریخی از فلسفه اسلامی داشته باشیم می توانیم پاره ای از کاستی های آن را درک کنیم. برای نمونه فلسفه اسلامی موجود از فقدان فلسفه های مضاف رنج می برد لذا ما  در تحقیق فلسفه فلسفه اسلامی در صددیم تا با ارایه تعریف جدیدی از فلسفه به ساختاری نو از حکمت نوین اسلامی دست یابیم و پاره ای از کمبودهای فلسفه را بر طرف کنیم.

وی در ادمه مهمترین فعالیت گروه فلسفه را در حال حاضر پیگیری 30 پژوهش در حوزه فلسفه مضاف عنوان کرد ودر این خصوص گفت: اکنون پژوهش در رشته‌هایی همچون فلسفه اخلاق، فلسفه پزشکی، فلسفه جامعه، تاریخ، معرفت، فرهنگ و...توسط پژوهشگران مختلفی انجام می‌شوند.البته نباید گمان شود این مقدار پژوهش برای فلسفه مضاف کافی است بلکه موسسات و پژوهشگاهای دیگر هم باید این تحقیقات را انجام دهند .

مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در پایان تاکید کرد: فلسفه مضاف باید به صورت یک طرح ملی مطرح شود و چندین پژوهشگاه به آن بپردازند.به جز کتابی که اخیرا از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه با عنوان فلسفه مضاف به مناسبت روز جهانی فلسفه منتشر شد منع کامل و جامع ای در این خصوص نداریم.