مذاکرات ایران-آمریکا در موضوع عراق با تشکیل کمیته سه جانبه امنیتی به یکی از فرازهای خاص خود رسیده است، به نظر می رسد با توجه به برخی قرائن و شواهد، امروز ایران است که برای حل مشکل عراق و پیش بردن مذاکرات سه جانیه آمریکا-ایران-عراق دغدغه وتلاش دارد و در اردوی آمریکایی ها با نوعی "کشتن زمان" و "تعلل" مواجه هستیم.
به گزارش مهر، مسئله مهم این است که دولت نوری المالکی در شرایط کنونی با بحران خروج شش وزیر جبهه التوافق ازاعضای ائتلاف اهل سنت مواجه است و همین موضوع است که باعث شده آمریکا در تصمیمات خود محتاط تر و کندتر عمل کنند.
ازسوی دیگرکشورهای عربی بلافاصله ازتزلزل کابینه مالکی، استقبال کردند.همزمان با این تحولات، قرارداد فروش بی سابقه تسلیحات آمریکایی به عربستان-مصر-اسرائیل به ارزش 60 میلیارد دلار بسته شد، کنار گذاشتن این تکه های پازل، می تواند دورنمای احتمالی تحولات بعدی عراق و منطقه را به نمایش بگذارد.
|
ضربه محکمی که احتمال دارد به روند مذاکرات-ایران و آمریکا وارد شود، این است که اگر تا مقطع فعلی ، آمریکایی ها مجبور بودند روی پیروزی و تقویت "دولت المالکی" حساب باز کنند،اکنون با تغیر آرایش بیرونی و درونی معادلات عراق، این رویکرد، کمرنگ شده است |
ازاین جهت، ضربه محکمی که احتمال دارد به روند مذاکرات-ایران و آمریکا و به ضرر ایران؛ وارد شود، این است که اگر تا مقطع فعلی ، آمریکایی ها مجبور بودند برای حل مشکلات خود و عراق ، روی پیروزی و تقویت "دولت المالکی" حساب باز کنند و امتیاز بدهند و بخاطر این مهم با ایران-دشمن قدیمی خود- مذاکره کنند، اکنون با تغیر آرایش بیرونی و درونی معادلات عراق، تا حدودی این رویکرد و اجبار کمرنگ شده و راه جدیدی برای آمریکایی ها باز شده است و آنها دیگر مجبور نیستند کلید طلایی امنیت عراق را به نوری المالکی بسپارند.
بر این اساس، به نظر می رسد وقت کشی در مذاکرات و عدم ورود به فاز عملیاتی و اجرایی مذاکرات ( تشکیل کمیته سه جانبه امنیتی) رویکرد فعلی آمریکایی ها باشد تا با انتظاری کوتاه برای احتضار دولت المالکی، بتوانند با روی کارآمدن یک دولت همسو با کشورهای عربی و غرب، مشکل عراق را به شکل بهتر و آبرومندانه تری برای خود حل کنند،بدون اینکه مجبور باشند با ایرانی ها مذاکره و تعامل داشته باشند.
البته نباید در این گمانه زنی ، دچار افراط شد، آمریکا فعلا در حال محک زدن شرایط فوق است، بقای دولت مالکی و ترمیم خلاء مشروعیتی دولت عراق، می تواند این تاکتیک آمریکایی ها را مختل یا باطل کند.
به نظرمی رسد مسئله مهمی که جمهوری اسلامی ایران باید در مورد آن تصمیم بگیرد، موقعیت سنجی مذاکرات درشرایط احتمالی غیرازشرایط فعلی همانند سقوط دولت مالکی است، اگرچه این احتمال با اما واگرهای فراوانی در سطح تصمیم گیری حوزه بحران عراق روبروست ولی می توان این موضوع را از جمله ناگزیر های تحولات عراق در فضای جدید برشمرد.به علاوه در شرایط فعلی ، دولت المالکی از ایران درخواست می کند که به مذاکرات با آمریکا وارد شود و خود این دولت هم موضعی میانه و معتدل و راهگشا بین ایران و آمریکا بازی می کند.
اما با تغییرساخت قدرت درعراق و تشکیل دولت جدید، بی شک دولت جدید، دیگر "لحن معتدل و میانه و دوستانه مالکی" با ایران نخواهد داشت و ممکن است در هماهنگی با آمریکا و کشورهای عربی منطقه، "اتهام افکنی" به ایران را در دستور کار خود قرار دهد.
ضمن اینکه این تحول در صحنه عراق، به معنای "پایان عملی شائبه و شایعه همگرایی شیعیان با آمریکایی ها" خواهد بود، شائبه ای که از ابتدای سقوط رژیم صدام برای بسیاری از بازیگران معادله عراق به وجود آمده بود، اما اگر دولت المالکی سقوط کند و دولت همسو با اعراب سنی روی کارآید، شایعه و شائبه فوق، دیگر رمقی برای ادامه حیات نخواهد داشت، که این هم نتایج خاص خود را به دنبال خواهد داشت.
در این شرایط، این خطر وجود دارد که ایران در حالی که به اصطلاح "پایش" در زمین مذاکرات با آمریکا قرار دارد، با هجمه سنگین و همزمان سیاسی-تبلیغاتی دولت عراق، آمریکا، کشورهای عربی مواجه شود و این یکی از بهترین فرصت ها برای رقبا و دشمنان ایران برای اجرای پروژه "انزوا" است.
به درست یا غلط این تلقی ایجاد شده است که ایران حامی سرسخت و کامل دولت المالکی است، با سقوط این دولت، وجهه و اعتبار و نفوذ ایران هم در عراق، دستخوش تغییرات منفی می شود که این مسئله هم می تواند به نفع محور آمریکا-اعراب سنی تمام شود.
البته نباید این گزینه را نیز فراموش کرد که ممکن است تلاشهای موجود برای ساقط کردن دولت المالکی به جایی نرسد، با فرض این حالت؛ باید شاهد تسریع در روند مذاکرات ایران و آمریکا و اجرایی شدن کار کمیته سه جانبه بود، مسئله اساسی روشن شدن این وضعیت دوگانه و سرنوشت بهم گره خورده دولت المالکی، مذاکرات ایران-آمریکا است.
نظر شما