به گزارش خبرنگار مهر، دکتر سید محمد مسعود نقیب پژوهشگر تاریخ و فرهنگ خلخال و رئیس سازمان اسناد ملی مدیریت شمال غرب کشور پیش از ظهر امروز در همایش بررسی حوادث سیاسی آذربایجان بین سالهای 1320 تا 1325 اظهار داشت: پس از شهریور 1320 تا 21 آذر 1325 دو واقعه مهم را در آذربایجان شاهد هستیم .
وی افزود: واقعه نخست که در آبان 1320 رخ داد شورش محمد تقی خان امیر احمدی بود که توسط سرگرد یوری تاراسوف رئیس سازمان جاسوسی شوروی در منطقه اردبیل ، مامور تصرف مناطق خلخال ،نمین آستارا و اردبیل می شود و قصد داشتند این قسمت از خاک ایران را ضمیمه شوروی نمایند.
این پژوهشگر تاریخی ادامه داد: محمد تقی خان امیر احمدی د رابتدا با 20 قبضه مسلسل و 50 قبضه تفنگی که سرگرد تاراسوف به او داده بود به پاسگاه ژاندارمری گیوی که یکی از بخش های خلخال بود هدیه کرده و با کشتن 12 ژاندارم و تصرف پاسگاه و با خلع سلاح نیروهای ژاندرامی و به دست آوردن 500 قبضه تفنگ برای حمله به شهر خلخال آماده می شوند.
دکتر نقیب همچنین گفت: اعیادی وی با قتل و غارت و کشت و کشتار و ایجاد عرب و وحشت با علما و روحانیون مواجه می شوند و نهایتا با حمله قوای دولتی و در نبرد سخت با آنها در مرز گیلان و خلخال این قائله با قتل محمد تقی خان امیر احمدی سرکوب می شود.
رئیس سازمان اسناد ملی مدیریت شمال غرب کشور در ادامه اظهار داشت: دومین واقعه پس از 5 سال و توسط سید جعفر جواد زاده معروف به پیشه وری رخ داد که در سال 1324 با کمک شوروی و با مرام کمونیستی در منطقه آذربایجان و بخشی از زنجان و گیلان به وقوع می پیوندند.
وی درباره پیشه وری افزود: پیشه وری خود از اهلی خلخال بود و در سال 1272 شمسی در روستای زاویه سادات متولد شده و در سال 1284 شمسی به همراه پدر و مادر عازم باکو می شود و در 25 سالگی ضمن عضویت در کمیته مرکزی حزب عدالت یکی از اعضای 5 نفره بخش خارجی آن می گردد.
این کارشناس مسائل تاریخی ادامه داد: پیشه وری در اردیبهشت 1299 و در جریان جنگ ارتش سرخ با روس های سفید به ایران وارد شده و اولین کنگره حزب کمونیستی ایران را در بندر انزلی تشکیل می دهد و یکی از 4 عضو اصلی این حزب می شود.
وی همچنین گفت: دومین کنگره حزب کمونیستی ایران توسط پیشه وری در سال 1306 در شهر رستوف در نزدیکی مسکو معرف به کنگره ارومیه برگزار می گردد و سرانجام پس از فراز ونشیب های بسیار در نهایت دستگیر و مدتی در حبس و تبعید در تهران و کاشان به سر می برد.
دکتر نقیب در ادامه گفت: پیشه وری پس از آزادی از حبس و تبعید در 21 مرداد 1324 فرقه دمکرات آذربایجان را تشکیل می دهد و در 21 آذر همان سال حکومت خود مختار فرقه را ایجاد کرده که پس از یک سال و در پی شکست فرقه به باکو فرار می کند.
رئیس سازمان اسناد مدیریت شمال غرب کشور افزود: با این که خلخال محل تولد پیشه وری بود و انتظار می رفت که مردم از روی تعصب قومی با او همکاری کند اما بالعکی مردم خلخال و خصوصا متنفذین و بویژه علما و روحانیون با او بنای مخالفت گذاشته و حتی در مواردی به مبارزه با او بر می خیزند.
این تاریخ شناس با اشاره به اسناد و آثار باقی مانده از تاریخ بر عدم همکاری و تنفر و مبارزه مردم با فرقه پیشه روی تاکید کرد و عامل مذهب را از جمله عوامل اساسی شکست فرقه دمکرات آذربایجان دانست.
نظر شما