ادبيات كودك و دستيابي به زبان نسلها

تعداد كسانى كه قبل از انقلاب در حوزه كتاب و ادبيات كودك و نوجوان فعاليت چشمگيرى از خود نشان داده‏ اند، شايد با تعداد انگشتان يك دست، برابر باشد، به تعبيرى ديگر، كودك و نوجوان دو دهه پيش، با خلأ كمى كتاب و ادبيات مورد نظر خود مواجه بود و پرواضح است كه در اين شرايط، نمى‏توان حتى سراغى از كيفيت گرفت. اين موضوع در شعر كودك، محسوس تر مى‏نمايد يعنى اگر از كنار برخى از شعرهاى محمود كيانوش كه انصافاً بايد به‏ عنوان چهره پيشرو در اين قلمرو مورد توجه واقع شود و پاره ‏اى از آثار مرحوم يمينى شريف، عبور كنيم، شايد ديگر بهانه‏ اى براى توقف مجدد باقى نماند. بررسى‏هاى موجود و حرف‏هاى مكتوبى كه امروزه در دسترس قرار گرفته، بخش قصه و داستان كودك و نوجوان را نيز در قبل از انقلاب، از ركودى كه شرح آن آمد، متمايز نمى‏سازد و تقريباً آن را با وضعيت شعر كودك در سال‏هاى دور مشابه مى‏يابيم. البته نمى‏توان منكر آثارى شد كه در هيأت روايت ظاهر شدند، كودكان را مخاطب خود قرار دادند و بعضاً از تكنيك ‏ها و قواعد داستان نيز بهره‏ مند شدند؛ اما بيشتر درباره كودك بودند تا براى كودك.
فراهم شدن ميدانى وسيع براى حضور گسترده فعالان عرصه ادبيات كودك و نوجوان و ظهور چهره ‏هاى شاخص آن، واقعيتى انكارناپذير است كه بعد از پيدايش انقلاب اسلامى نظاره ‏گر آن بوده ‏ايم. تعدد سوژه ‏هايى كه به عينه در اين سال‏ها خلق شد، به مرحله پردازش رسيد و به ‏عنوان اثرى مكتوب در اختيار كودكان و نوجوانان قرار گرفت، شايد يكى از مؤلفه‏ هاى فهم اين توفيق باشد. بى شك شمارى از آثار منتشره نيز از كاستى‏ها و ضعف‏ هايى برخوردارند كه البته طبيعى است.