فرانسه سبب اختلاف در اتحادیه اروپا شده است / اروپا در پی نقش تازه برای تعامل با ایران است

به گزارش خبرگزاری مهر،  متن تحلیل "آرزو جلالی فر" که در روزنامه "ترکیش ویکلی" چاپ شده چنین است:

جامعه جهانی در ماه جاری با آخرین بیانیه برنار کوشنر وزیر خارجه فرانسه درباره ایران شوکه شد و علائمی از اتخاذ رویکردی سرسختانه از سوی فرانسه علیه ایران پس از اظهارات پی در پی رئیس جمهوری و وزیر خارجه آن کشور دیده شد. نیکلا سارکوزی در خصوص برنامه های هسته ای ایران بشدت هشدار داد و کوشنر از جنگ در این باره صحبت کرد.

این اظهارات نشان می دهد که فرانسه به عنوان یک عضو تروئیکای اتحادیه اروپا که خود بخشی از تیم گفتگوها برای حل بحران اتمی ایران است در صدد است تا خط سیر سخت تری را در برابر ایران اتخاذ کند. این اظهارات سبب شد تا واکنش هایی در دنیای غرب نیز علیه آن مطرح شود.

همان طور که می دانیم آخرین توافق زمان بندی بین ایران و آژانس ایده تحریم های سخت را در اتحادیه اروپا و همچنین در دیگر اعضای 1+5 یعنی روسیه و چین ضعیف تر کرده است و در حالیکه آمریکا، انگلیس، و فرانسه به دنبال تحریم های اقتصادی سخت تر در شورای امنیت سازمان ملل هستند ، دیگر اعضای گروه 1+5 (به ویژه آلمان، روسیه، و چین) از ایده روند دیپلماتیک دفاع می کنند. در نقطه نظر آنها ابتکار جدید که از سوی ایران برای همکاری با آژانس و در راستای روشن کردن ابهامات و ابعاد مسئله ساز برنامه های هسته ای اش صورت گرفته گامی بزرگ است به طوری که آنها ترجیح می دهند تا منتظر بمانند و نظاره گر امیدهایی باشند که برای حل این موضوع به شیوه ای دیپلماتیک پدید آمده است. به این دلیل است که بسیاری از کشورهای اروپایی به اظهارات تند سارکوزی واکنش نشان دادند اظهاراتی که می تواند همکاری ایران و آژانس را به خطر بیندازد. این اظهارات ظرفیت آن را دارد تا  اختلافات در غرب را در خصوص موضوع هسته ای ایران آشکارتر کند.

نویسنده این مقاله در ادامه با اشاره به واکنش های منفی به اظهارات مقام های فرانسوی در خصوص برنامه های هسته ای ایران در غرب ، به سخنان محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی ، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، سخنگوی وزارت خارجه چین ، سخنگوی وزارت خارجه و دولت آلمان ، هلند و اتریش و همچنین واکنش های داخل ایران از جمله رئیس جمهوری اسلامی ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اشاره می کند و در بخش ارزیابی کلی خود با اشاره به اظهارات تند فرانسوی ها می نویسد: این اظهارات نشان می دهد که پاریس در صدد تسریع تنش قبل از نشست شورای امنیت سازمان ملل و تحریک دیگر اعضای گروه 1+5 برای اعمال تحریم های اقتصادی سخت تر علیه ایران است.

کارشناس مسائل استراتژیک در آنکارا همچنین می نویسد: فرانسه ممکن است در تلاش بر آید تا اتحادیه اروپا را به حمایت از تحریم های جدید علیه ایران در خارج از چارچوب شورای امنیت تشویق کند . این کاملاً بر خلاف سیاست اتحادیه اروپا و در مسیر نزدیکی به سیاست مهار آمریکاست. اما ما باید این حقیقت را در نظر بگیریم که اتحادیه اروپا در خصوص موضوع هسته ای ایران از سال 2006 شروع به پی گیری "دیپلماسی فشار" به جای "سیاست همکاری" کرده، که معنای این رفتار تصمیم برای فشارهای اقتصادی سخت تر توسط شورای امنیت است . از سویی اگر تحریم های سخت تر نیز فایده نکند ، دوباره این احساس به وجود می آید که برخی از کشورهای اتحادیه اروپا ممکن است برای اعمال تدابیر محدود کننده بیشتر علیه ایران به بلوک آمریکا بپیوندند. اما در همان حین تمامی تلاش ها انجام می شود تا این فرایند در نهایت و به شیوه ای ناصحیح تسریع گردد. چون در حال حاضر توافقی بین ایران و آژانس صورت گرفته و به نظر می رسد منطق در انتظار نتیجه این ابتکار است.  و اگر توفیقی حاصل نشود کار به سطوح سخت تر خواهد کشید.

جلالی فر در ادامه یادداشت خود، درباره تغییر موضع فرانسه این گونه می نویسد: برخی از تحلیلگران بر این باورند که این تغییر موضع می تواند از آن ناشی شود که فرانسه خواهان ایفای نقش رهبری در اروپاست، اما شکی نیست که این سیاست جدید اختلافات جدیدی را در اتحادیه اروپا سبب خواهد شد. از سوی دیگر، هدف اصلی سارکوزی با این اظهارات گامی در مسیر اشتباه است.

وی همچنین با اشاره به همکاری های گسترده فرانسه با ایران به ویژه در زمینه نفت عنوان می کند که چنین اظهاراتی می تواند به منافع ملی فرانسه آسیب رسانده و آن را تهدید کند . بسیاری از محافل در فرانسه از این حقیقت آگاه هستند که ایران مانند روسیه منابع عظیم گاز طبیعی دارد و بدون گاز ایران و روسیه آینده انرژی اروپا در خطر خواهد بود و به این دلیل است که برنارد کوشنر به خاطر اظهارات جنگ طلبانه خود از سوی دولت کشورش هم مورد انتقاد قرار گرفت.

به گزارش مهر، این کارشناس امور ایران در آنکارا می نویسد: در پایان می توان گفت که موضع جدید فرانسه که بیشتر به آمریکا نزدیک است  تاثیرات مختلفی داشته است. به خوبی روشن است که به خاطر اولویت ها در منافع ملی در بین اعضای اتحادیه اروپا یک ناهماهنگی و مقاومت در رابطه با پذیرش مواضع واقدامات مشترک در اروپا وجود دارد و این یکی از موانع عمده "سیاست خارجی و امنیتی مشترک" این اتحادیه است.  اما دولت های عضو، تاکنون سعی کرده اند تا موضعی مشابه در رابطه با موضوع هسته ای ایران اتخاذ کنند و دلایل بسیاری وجود دارد که این کشورها به چند دلیل به موضع مشترک رانده می شوند :

اول : تصمیم اروپا برای ایجاد تعادل و ملایم کردن یکجانبه گرایی و سیاست های تهاجمی در منطقه و اینکه به دنبال تجربه عراقی دیگر نرود.

دوم : همان شکستی را که اروپا در سیاست امنیتی و خارجی مشترک (CFSP) در مورد عراق داشت تجربه نکند و به دو بخش و بلوک مجزا و جدا تقسیم نشود.

سوم :  مسئولیت حل بحران را هم برای بدست آوردن اعتبار مجدد برای (CFSP) و هم دور کردن جنگ از کشوری (ایران) که آنها منافع اقتصادی حیاتی در آن دارند ، به دست بگیرند.

در پایان نوشته تحلیلگر ترکیش ویکلی آمده است : تمامی دلایل نشان دهنده عوامل پیش رونده در پس تصمیمات موضع مشترک اروپا در خصوص موضوع هسته ای ایران بودند و از سوی دیگر موضوع هسته ای ایران یک موضوع پرستیژی برای اتحادیه اروپاست تا بتواند مسئولیت حل بحران های بین المللی را به دست بگیرد. حقیقت این است که اختلافات جدید و موضع گیری فرانسه این روند را به خطر انداخته است.