مازیار چیت ساز: تعارض دانایی پذیری به تناقص منجر می‌شود

مازیار چیت ساز در تعریف  پارادوکس دانایی پذیری به خبرنگار مهر گفت : تعارض دانایی‌پذیری عبارت است از تعارضی که با چند فرض معقول آغاز شده و به یک نتیجه‌ی نامعقول ختم می‌شود. این تعارض که برای نخستین بار توسط فیچ در سال 1967 ارائه شد، بر چند اصل و تعریف استوار است .

وی در ادامه اصل اول را معرفت خواند و افزود: معرفت عبارت است از باور صادق موجه. طبق این تعریف که سابقه آن به افلاطون می‌رسد، فقط می‌توان به صدقها معرفت پیدا کرد. به عبارت دیگر نمی‌توان گفت: "می‌دانم که مثلث چهار ضلع دارد"، زیرا این جمله کاذب بوده و استفاده از کلمه‌ی "می‌دانم" برای آن صحیح نیست.

 این محقق فلسفه اظهار داشت : اگر به ترکیب عطفی دو گزاره معرفت داشته باشیم، آنگاه به هر یک از آنها معرفت داریم. اگر بگوئیم؛ "می‌دانم که خورشید ستاره است و زمین سیاره"، آنگاه می‌توان گفت " می‌دانم که خورشید ستاره است  " و  " می‌دانم که زمین سیاره است ". به عبارت ساده‌تر بالاخره می‌توان به همه حقایق دست یافت و بالاخره صدقهائی وجود دارند که ما آنها را (حداقل فعلا) نمی‌دانیم.

استاد دانشگاه تربیت مدرس تصریح کرد : تعارض دانائی‌پذیری با فرضهای بالا شروع شده و به تناقض منجر می‌شود. نتیجه‌ای که می‌توان گرفت آن است که قاعدتا یکی از فرضهای بالا غلط است. فیلسوفان و منطقدانان برای توجیه تناقض حاصله و انتخاب فرض غلط، راه‌حلهای مختلفی ارائه داده‌اند.

چیت ساز در پایان برخی از این راه‌حل ها را چنین عنوان کرد: برخی از راه‌ حلهای ارائه شده عبارتند از؛ روشهای نحوی، روشهای دلالت‌شناسانه ، نفی قوانین منطق کلاسیک واستفاده از منطقهای جانشین مانند فراسازگاری و شهودگرائی.

بررسی این مسائل موضوع همایش تعارض دانائی‌پذیری است که روز دوشنبه هفتم آبان ماه  از سوی مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات در دانشگاه تربیت مدرس تهران برگزار خواهد شد.