به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روزنامه الوقت، یوسف هریمه محقق و نویسنده مغربی در گفتگو با روزنامه الوقت بحرین به بررسی دیدگاه اندیشمندان معاصر عرب چون محمد عابد الجابری و محمد ارکون و به تبین اندیشههای آنها در رابطه با قرآن پرداخت.
وی با اشاره به اینکه محمد عابد الجابری مقالات بسیاری درباره قرآن دارد که بیشتر آنها واکنشهای بسیاری از سوی نهادها، فرقهها و یا افراد مختلف در پی داشتهاند، افزود: وی آزادانه بر تصور خود چه با نتایج آن موافق یا مخالف باشیم، باقی مانده است. اما نقدهای وی در این مقالات خود مبتنی بر یک ایدئولوژی قرار میگیرند.
یوسف هریمه تصریح کرد: ساختاری که الجابری در طرحهایش به آنها تکیه می کند، ساختار روایی مبتنی بر فرهنگ روایی است و به ما نسبت به این فرهنگ که پیشینیان از آن بهره میگرفتند، تذکار میدهد. او در دیدگاههایش به ساختار متن اصلی بدون توجه به تاریخ آن اعتماد و تکیه نمیکند.
بر اساس یک رویکرد متن خود را مانند انسانی که هیچ ارتباطی با تاریخ یا جغرافیا ندارد، مطرح نمیکند. اما منطق روایی به ما این اجازه را میدهد که از این احوال گذر کنیم و بر اساس ساختار لفظی یا موضوعی بدون آنکه به منظور رسیدن به نتایج معین روایات خارجی را جذب کنیم، به قرآن و بررسی آن بپردازیم. جابری معتقد به این رویکرد است.
این محقق مغربی در ادامه دیدگاه محمد ارکون درباره قرآن را آورد و گفت: شاید مهمترین دستاورد در نوشتههای ارکون معرفت عمومی اسلام باشد. تکوین فکری او به نشو و نمای ریشههای غربی و استفاده از علوم و دانش او خدمت میکند.
این نویسنده یادآور شد: به نظر ارکون تجربه انسانی و روشنگری درعلوم مختلف به منظور دفاع از تحقیقات قرآن لازم هستند. ارکون در مقالات خود درباره قرآن ابزارهای معرفتی جدیدی را برای تفسیر (چون ابزار عملیات تفکیک زبانی) به کار گرفته است.
محمد ارکون نگرشهای مثبت قرآن را به شکل بسیار زیادی مطرح میکند و معتقد است که این کتاب امکانات بسیاری دارد. او در این راستا بر روایات مختلف تکیه میکند و میگوید که همه مطالبی که در قرآن آمده ضربهای به فرهنگ جاهلی قدیم میزنند.
نظر شما