عقربه‌های ساعت سه بعد از ظهر را نشانه گرفته که بعد از چند دقیقه پیاده‌روی آن هم در هوای سرد زمستانی به کتابخانه کوهستان نرسیده به میدان دربند می‌رسم، با بینی قرمز شده و دستان یخ‌زده. ماشین کادیلاک نقره‌ای رنگ جلوی در کتابفروشی پارک شده است. دختری (طناز طباطبایی) حدوداً 20 تا 25 ساله در حالی که از فرط سرما دست‌هایش را داخل جیب پالتویش فرو برده، وارد کتابفروشی می‌شود. او رفتاری مشکوک دارد و مرتب اطراف خود را میبیند.
بابک حمیدیان در نمایی از فیلم تلویزیونی "شب زده"
صاحب کتابفروشی که مردی نسبتاً مسن با ریش‌های جو گندمی است، پالتو سرمه‌ای رنگ پوشیده است. رنگ و روی قفسه‌های کتابفروشی نیز نشان می‌دهد سالیان بسیار از تاسیس آن می‌گذرد. دختر خیلی محتاط عمل می‌کند و بعد از گفتن سلام به کتاب‌فروش که نامش مودت (بهرام ابراهیمی) است، می‌گوید: "با من گرم نگیرید، احتمالاً تحت تعقیبم." رفتار او مرا هم می‌ترساند.
مودت نگاهی سریع به جلوی مغازه می‌اندازد. مردی به نام سیفی (سیروس میمنت) با پالتو قهوه‌ای رنگ وارد می‌شود. مودت از قفسه پشت سرش چند کتاب روی پیش‌خوان می‌گذارد و با صدایی کمی بلندتر از معمول می گوید: "بفرمایید، اینم کتاب‌های جدیدمون..." و چند کتاب از آگاتا کریستی برایش می‌آورد. نگاهی به اطراف می‌اندازم. کنجکاوی اجازه نمی‌دهد از کتابفروشی بیرون بیایم. سیفی نیز به دیدن یکی از قفسه‌ها ادامه می‌دهد و ...
کات! ممنون. این صدای فرزاد موتمن کارگردان فیلم تلویزیونی "شب زده" است که به عوامل می‌گوید. بعد از این فرمان همه دور مانیتور جمع می‌شوند تا تصاویر را ببینند. بعد از چند برداشت این صحنه ضبط می‌شود و موتمن رضایت خود را اعلام می‌کند. تصویربردار هم دوربین را برای ضبط صحنه بعد آماده می‌کند.
فرزاد موتمن که "شب زده" دومین فیلم تلویزیونی او بعد از "انتهای جاده" است، درباره این فیلم می‌گوید: "آنچه نظر من را جلب کرد، ژانر جنایی فیلم "شب زده" بود. این ژانر را خیلی دوست دارم و قبلاً هم چند کار سینمایی در این ژانر ساخته بودم. از سوی دیگر قصه "شب زده" در سال‌های 55 و 56 و آخرین سال‌های حکومت پهلوی و در روزهای انقلاب اتفاق می افتد."
وی در ادامه می‌افزاید: "یادآوری این روزها در این فیلم برایم لذت بخش است، چرا که خاطرات زیادی از آن دوران دارم. فیلم "شب زده" هم به سفارش موسسه رسانه‌های تصویری تهیه و احتمالاً در ایام دهه فجر از شبکه یک سیما پخش می‌شود."
موتمن که سال‌ها پیش پنج مستند را برای تلویزیون ساخته بود، درباره ورود اخیر کارگردانان سینما به حوزه تلویزیون گفت: "همه جای دنیا کارگردانان سینما برای تلویزیون هم فیلم می‌سازند و از میان فیلمسازان مطرح می‌توانم از مایک نیکولز، جیم مک براید و روبرتو روسلینی نام ببرم که برای تلویزیون هم آثاری شاخص ساختند."
کارگردان فیلم تلویزیونی "شب زده" ادامه می‌دهد: "البته وقتی می خواهیم برای تلویزیون فیلم بسازیم با داستان‌های ساده‌تر رو به رو هستیم که پیچیدگی کمتری دارد، چرا که برای مخاطب عادی ساخته می‌شود، در حالی که مخاطب سینما خودش فیلم را انتخاب می‌کند. آثار تلویزیونی کمی تخت‌تر و راز و رمزها کمتر است. شاید دلیل اینکه من بعد از فیلم "انتهای جاده" دوباره کار تلویزیونی می‌سازم، تولید انبوه فیلم‌های تلویزیونی است. ناگهان سرمایه‌گذاری زیادی شده و من هم از میان تمام فیلم‌هایی که پیشنهاد شد این دو فیلم را انتخاب کردم."
فرزاد موتمن، کارگردان در نمایی از پشت صحنه فیلم تلویزیونی "شب زده"
وی خاطر نشان می‌سازد: "تولید فیلم‌های تلویزیونی اتفاقی مثبت است و خوب هم سرمایه‌گذاری می‌شود، ولی اینکه ناگهان تصمیم می‌گیرند انبوه‌سازی کنند و فیلم‌های خارجی پخش نکنند و تولید فیلم‌های ایرانی بالا برود، درست نیست، چرا که به اندازه کافی روی فیلمنامه کار نمی‌شود. خیلی از فیلم‌هایی که کارگردانی‌اش به من پیشنهاد شد نیز مشکل فیلمنامه داشتند."
موتمن در توضیح بیشتر می‌گوید: "مسئولان تلویزیون اگر قصد دارند چنین کاری را انجام دهند، می‌توانند برنامه‌ریزی بلند مدت انجام دهند و فرصت نگارش به نویسندگان بدهند تا بتوانند روی فیلمنامه‌ها کار کنند. متاسفانه برخی مدیران فقط نزدیک به دماغ‌شان را می‌بینند و خیلی آینده نگر نیستند. توجه به کمیت و بی‌توجهی به کیفیت به تولیدات تلویزیونی صدمه می‌زند."
کارگردان فیلم‌های سینمایی "شب‌های روشن" و "باج‌خور" درباره انتخاب بازیگران فیلم "شب‌زده" می‌گوید: "این فیلم سه کاراکتر اصلی دارد که برای این سه نقش باید بازیگران 20 تا 30 سال انتخاب می‌شدند. طناز طباطبایی، بابک حمیدیان و رحیم نوروزی نقش این سه شخصیت را بازی می‌کنند. نقش نوروزی کم‌رنگ‌تر است، اما من خیلی خوش شانس بودم که توانستم بازیگرانی جوان و با استعداد برای این فیلم انتخاب کنم."
بابک حمیدیان، بازیگر نقش ارسلان در فیلم تلویزیونی "شب زده" درباره پذیرش بازی در این فیلم می‌گوید: "فضای قصه که در زمان انقلاب می‌گذرد و کاراکتری که باید ایفا می‌کردم برایم خیلی جذابیت داشت. از حضور فرزاد موتمن به عنوان کارگردان خیلی لذت بردم، چرا که از او خیلی چیزها یاد گرفتم. از سوی دیگر فضای کار خیلی جدی است. در فیلم "شب زده" نقش ارسلان را بازی می کنم که گرایش‌ات سیاسی دارد. ساواکی نیست، ولی به گونه‌ای با آنها همکاری می‌کند."
وی در ادامه می‌افزاید: "فضای این فیلم تلویزیونی متفاوت از فیلم‌هایی با حال و هوای انقلابی بود که تاکنون دیده‌ام. ارسلان در یک تقابل عشقی قرار می‌گیرد که این تقابل برایم جذابیت داشت. در واقع مخاطب در لایه بیرونی قصه ماجرای عشقی خشن را میبیند."
بازیگر فیلم سینمایی "قدمگاه" درباره تجربه کار با موتمن می‌گوید: "او از بهترین کارگردانان سینمای ایران است که آرامش و وسواسی خاص در کار دارد و به بازیگر احترام می‌گذارد. این ویژگی‌ها را همه کارگردانان یک جا ندارند. او وقت زیادی برای بازیگر می‌گذارد. از سوی دیگر در کار از بازیگر می‌خواهد از ابرو و دست استفاده نکند و خشکی خاصی را از بازیگر می‌طلبد. ازاین رو چشم‌ها نقشی مهم در این باره دارند."
حمیدیان درباره اینکه اخیراً بیشتر در کارهای تلویزیونی ظاهر می شود تا سینمایی، می‌گوید: "امسال در چند کار تلویزیونی حضور داشتم، ولی ارزش کار داشت، چرا که با کارگردانان خوبی کار کردم. بعد از بازی در فیلم الوند، امسال دیگر در تلویزیون بازی نمی‌کنم. این طور نیست که به سینما و تئاتر اهمیت ندهم. اخیراً در فیلم سینمایی "ریسمان باز" به کارگردانی مهرشاد کارخانی بازی کردم که پژمان بازغی هم در آن حضور داشت."
طناز طباطبایی، بازیگر نقش مریم در فیلم تلویزیونی "شب زده" درباره بازی در این فیلم می‌گوید: "قبلاً با فرزاد موتمن فیلم "جعبه موسیقی" را کار کرده بودم و با سبک او کاملاً آشنایی داشتم. البته نوع بازی که او از بازیگران می‌گیرد متفاوت با کارگردانان دیگر است."
وی ادامه می‌دهد: "وقتی فیلمنامه "شب زده" را خواندم برایم جذابیت خاصی نداشت، ولی فرزاد موتمن گفت قصد دارد فیلم را به نوعی دیگر پیش ببرد. بعد از اینکه فیلمنامه بازنویسی شد خیلی جذاب‌تر شد. علاوه بر آن من هیچ وقت نقش اول بازی نکرده بودم که در این فیلم برایم این فرصت پیش آمد و بازی در نقش مریم هم برایم جذابیت داشت."
طباطبایی درباره ادامه فعالیت در تلویزیون می‌گوید: "گر چه با تلویزیون شروع خوبی داشتم، ولی قصد ندارم در تلویزیون بمانم. بازی در مجموعه "میوه ممنوعه" سکوی پرتاب خوبی برایم بود. در حال حاضر پیشنهاد بازی در یک مجموعه تلویزیونی برای محرم و چند فیلم تلویزیونی دارم، ولی هنوز تصمیم قطعی نگرفته‌ام." رحیم نوروزی، کیانوش گرامی، بهرام ابراهیمی، سیروس میمنت، آرش تاج، فرهاد بشارتی، سیف جمالی و ... از دیگر بازیگران این پروژه هستند.
از عوامل فیلم تلویزیونی "شب زده" می‌توان به سعید شاهسواری تهیه‌کننده، جواد صفا مدیرتصویربرداری، مهدی آزادی صدابردار، شیوا خجسته طراح گریم، لیلا میری و عنایتی طراحان صحنه و لباس، حسین رستمی مدیرتولید، امیر سلیمانی دستیار اول کارگردان، طوفان نهان قدرتی دستیار دوم کارگردان و ناصر اسماعیل‌زاده برنامه‌ریز اشاره کرد. این فیلم تلویزیونی به سفارش موسسه رسانه‌های تصویری تولید می‌شود.
نظر شما