سال فرار سینما از واقعیت

به گزارش خبرنگار مهر، نیویورک تایمز اعلام کرد تعداد بلیت‌های فروخته شده در سال گذشته میلادی حدود 42/1 میلیارد قطعه بود. رکورد بیشترین تعداد بلیت به فروش رسیده در 10 سال اخیر در سال 2002 حاصل شد که تماشاگران حدود 61/1 میلیارد بلیت خریدند. پس از آن تا چهار سال تعداد تماشاگران کاهش یافت تا سال 2006 که تعداد تماشاگران سینما تا حدی بیشتر شد.

نتایج حاصل شده در سال ‌2007 تا حد زیادی تحت تاثیر دنباله‌های پرخرج مانند "اسپایدرمن 3" (پرفروشترین فیلم سال) و "شرک سوم" بود، هر چند به لطف بازاریابی خوب، چند فیلم عجیب و غریب مانند "آلوین و سمورچه‌ها" به موفقیت‌های واقعی تبدیل شدند. در این بین "ترانسفورماتورها" تولید مشترک پارامونت و دریم ورکس و سومین فیلم پرفروش سال، از تولد یک مجموعه جدید قابل اعتماد خبر داد.

"اولتیماتوم بورن" ششمین فیلم پرفروش سال شد

در میان 10 فیلم پرفروش سال، 9 فیلم افسانه علمی، فانتزی یا انیمیشن بودند. تنها استثناء (مگر مضحکه تاریخی "300" را هم حساب کنید) تریلر حادثه‌ای "اولتیماتوم بورن" استودیو یونیورسال بود که با 227 میلیون دلار فروش در بازار آمریکای شمالی رده ششم را از آن خود کرد.

در حالی که اکنون تمام نگاهها در صنعت متوجه سال 2008 است، فیلم تاریک "پیرمردها کشوری ندارند" برادران کوئن در گیشه‌های فروش می‌درخشد و به خصوص یک فیلم همین حالا نیز بازار را در اختیار گرفته است. آمار اولیه "جانو" ـ یک کمدی عجیب و غریب مستقل درباره نوجوانی که باردار می شود ـ نشان می‌دهد این فیلم به لحاظ فروش از پروژه‌های مستقل موفق مانند "لیتل میس سانشاین" و "کوهستان بروکبک" جلو زده است.

پیتر رایس، رئیس فاکس سرچلایت که "جانو" را در بازار توزیع کرده می‌گوید: "استقبال منتقدان و درخشش در فصل اعطاء جوایز این فیلم را زیر ذره‌بین قرار داده است." اما نتایج فروش در گیشه‌ها همیشه همان حکایت نیمه خالی لیوان و نیمه پر لیوان است و این بار به نظر می‌رسد نیمه خالی بیشتر دیده می‌شود.

فروش نسخه‌های دی‌وی‌دی چه در خود آمریکا و چه خارج آمریکا همچنان کمتر می‌شود. جریان تزریق پول سرمایه‌گذاری‌های خصوصی که در چند سال اخیر در هالیوود سرازیر شده بود، رو به کاهش است و دلیل مشخص دارد: با وجود سرمایه‌گذاری بیشتر برگشت سرمایه کمتر شده و این چیزی است که بانکداران آمریکا به آن اذعان کرده‌اند. ضمن اینکه مدیران اجرایی استودیوها بابت برخورد قریب‌الوقوع نویسنده‌های اعتصاب‌کننده و جوایز مهم سینمایی نگران هستند.

اعتصاب اکنون وارد هفته نهم خود شده و هیچ قراری نیز برای انجام مذاکرات جدید نیست و صنعت بیش از پیش بار آن را احساس می‌کند. تا اینجای کار خسارات ناشی از اعتصاب انجمن نویسندگان آمریکا بیشتر محدود به تلویزیون بوده که نیاز به برنامه‌ریزی کوتاه مدت دارد، اما ادامه اعتصاب، مدیران اجرایی و روسای آنها را برای اجرایی کردن پروژه‌های سال 2009 به دردسر می‌اندازد.

در مورد گیشه‌های فروش، "سورپریز"‌های خوشحال سال 2007 تقریبا همگی فیلم‌هایی واقع‌گریز بودند؛ فیلم‌هایی مانند "نقشه بازی" با بازی راک درباره یک بازیکن بیسبال و دختر جوان او یا کمدی‌هایی نظیر "سوپربد" به تهیه‌کنندگی جاد آپاتو. به گفته پل درگارابدیان، رئیس موسسه مدیا بای نامبرز که آمار فروش فیلم‌ها را پیگیری می‌کند، استودیوها در سالی که گذشت پشت سر هم فیلم‌هایی با پیام‌های غم انگیز بیرون دادند.

او گفت: "فیلم‌های بسیار خوب ساخته شد، اما کسی تمایل به دیدن آن نداشت." فیلم‌های با مضمون جنگ عراق یا تروریسم نظیر "در دره الله"، "اجرا" و "آماده شده" به خصوص برای پیدا کردن تماشاگر مشکلات زیاد داشتند.

نشانه‌های دردسر را می‌شد حتی در تابستان پر از فیلم‌های "بلاک باستر" نیز دید. این درست که تابستان پیش فروش فیلم‌ها در آمریکای شمالی برای اولین بار از مرز چهار میلیارد دلار گذشت، اما دنباله‌ها به استثناء "بورن" عموما نه با استقبال منتقدان مواجه شدند و نه به لحاظ فروش بلیت عملکردی بهتر از فیلم‌های دوم یا اول خود داشتند.

با در نظر گرفتن نرخ تورم، فیلم‌های "شرک سوم"، "اسپایدرمن 3" و "دزدان دریایی کارائیب" هر سه ناموفقترین فیلم‌های مجموعه بودند. استودیوها به این نکته اشاره کردند که بیش از نیمی از فروش هر کدام از این فیلم ها از بازار خارج از آمریکا بود. در حالی که در مورد فروش فیلم‌ها در سطح بین‌المللی آمار خیلی دقیق وجود ندارد، برآوردها نشان می دهد درآمد شش استودیو مطرح هالیوود در سال 2007 با 9 درصد افزایش نسبت به سال قبل به 4/9 میلیارد دلار رسید.

به نظر می‌رسد سال 2007 ستاره‌ها برای تماشاگران جذابیت نداشتند و شاهد بودیم فیلم‌هایی با نام‌های بزرگ در سینماهایی با صندلی‌های خالی نمایش داده شدند. آنجلینا جولی با فیلم "یک قلب توانا" درباره قتل دانیل پرل گزارشگر وال استریت جورنال سخت شکست خورد و موقعیت کاری نیکول کیدمن با فروپاشی "قطب‌نمای طلایی" در بازار آمریکای شمالی پیش از پیش به خطر افتاد.

"آماده شده" برایان دی پالما با مضمون جنگ عراق در گیشه شکست خورد

در میان مردان، تام کروز سعی کرد خود را در شکست تجاری "شیرها برای بره‌ها " مقصر نشان ندهد و براد پیت نیز در برابر ناکامی "ترور جسی جیمز به دست رابرت فورد ترسو" شانه بالا انداخت. این میان یک استثناء بزرگ هم بود: ویل اسمیت با فیلم "من افسانه هستم" درباره مردی که در منهتن پس از آخرالزمان سرگردان است، جایگاه خود را به عنوان ستاره تضمین‌کننده فروش و شاید بزرگترین ستاره حال حاضر صنعت تثبیت کرد. این فیلم از زمان آغاز اکران از 14 دسامبر 195 میلیون دلار فروخته و 3/61 میلیون دلار نیز در سطح بین‌المللی فروش داشته است.

تلاش دنزل واشینگتن هم برای تبدیل فیلم "گانگستر آمریکایی" به یک موفقیت 184 میلیون دلاری در خور تقدیر است، هر چند او در مورد فیلم تازه اکران‌شده "مناظره‌کنندگان ماهر" شرایطی سخت‌تر دارد. البته نتایج حاصل شده در مورد استودیوها متفاوت بود و تعدادی از آنها سال 2008 را با وضعیت بهتر آغاز کردند. به عنوان مثال والت دیسنی بهتر از بقیه در این بازی ظاهر شد.

فیلم انیمیشن "راتاتوی" با غلبه بر تردیدهای اولیه درباره مضمون "موش در آشپزخانه" خود توانست هم یک بلاک باستر جهانی شود و هم فیلمی محبوب منتقدان. "طلسم‌شده" درباره یک پرنسس انیمیشنی که به زندگی واقعی می‌آید، هنوز در گیشه‌ها موفق است و "گنجینه ملی: کتاب اسرار" یک موفقیت تمام‌عیار است. این فیلم با بازی نیکلاس کیج در 10 روز اول اکران در آمریکا 124 میلیون دلار فروخت.

استودیو فاکس قرن بیستم هم با اعمال روش‌های تبلیغاتی بسیار موثر توانست موفق ظاهر شود. "فیلم سیمپسن‌ها" در سطح جهان حدود 526 میلیون دلار فروخت که این موفقیت تا حدی ناشی از یک تبلیغ اینترنتی به نام "من را سیمپسنی کن" بود. وبسایت simpsonizeme.com به بازدیدکنندگان این امکان را می‌داد که تصاویر خود را به صورت انیمیشن درآورند. فاکس این ترفند تبلیغاتی را در مورد فیلم "آلوین و سمورچه‌ها" نیز به کار برد.