به گزارش خبرنگار مهر، بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی کار خود را شروع کرد که تصور برگزاری جشنواره در 13 بخش مختلف امری دشوار می‌نمود. چون 25 دوره گذشته جشنواره تئاتر فجر عموما محدود به محوطه تئاتر شهر و چند سالن دیگر نظیر مولوی، خانه نمایش، سنگلج و تماشاخانه مهر بود.
با مرور دوره‌های گذشته تئاتر فجر شاهد این هستیم که در برخی دوره‌ها بخش نمایش‌های ایرانی به صورت رقابتی و در برخی دوره‌ها غیررقابتی برگزار می‌شد. همچنین در چند دوره گذشته شاهد حضور کمرنگ گروههای خوب تئاتر اروپا در جشنواره تئاتر فجر بودیم.
شاید رکود در جشنواره و نبود رقابتی درخور و شایسته تئاتر ایران در دوره‌های پیشین، جشنواره را از حال و هوای اصلی خود دوره کرده بود. اما دوره بیست و ششم با تمام نقات قوت و ضعف خود توانست چهره‌ای تازه از جشنواره تئاتر فجر را هم به هنرمندان داخلی و هم گروههای شرکت‌کننده خارجی نشان دهد.
دوره بیست و ششم سرشار بخش‌های متنوع بود که در 13 عنوان کلی برگزار شد. این دوره برای نخستین بار میزبان تئاتر دانش آموزی و نمایش‌های رادیویی و تلویزیونی بود و این نوید را به جامعه تئاتری کشور داد که فعالیت و برنامه‌ریزی در بخش‌های مختلف هنری و آموزشی کشور می‌تواند در جذب مخاطب و آموزش هنرمندان تئاتری جوان و علاقمند مؤثر باشد.
یکی از مهمترین بخش‌های جشنواره وجود بخش مسابقه بین‌الملل بود که امکان رقابت و حضور گروههای ایرانی را در کنار چند گروه خارجی میسر کرد. حضور نمایش‌های "ننه دلاور"، "چه مرد ظالمی" و "راشومون" شوری خاص در این بخش ایجاد کرده بود و هنرمندان تئاتر کشور نیز خود را در بوته آزمون و رقابت بین‌المللی دیدند و تلاش کردند تا حدی که در توانشان هست ظرفیت تئاتر ایران را به داوران بین‌المللی جشنواره و گروههای خارجی نشان دهند.
حضور نمایش‌های "کشتی شیطان"، "ماچیسمو"، "سودالایادی"، "ترمینال" و "یرما" در بخش نامزدهای جشنواره در کنار آثار و نمایش‌های حرفه‌ای "ننه دلاور"، "چه مرد ظالمی"، "ماکاندو"، "مربای روسی" و "راشومون" نشان از رقابتی می‌داد که بیشتر از همه برای هنرمندان تئاتر و به طور کلی تئاتر ایران حائز اهمیت بود.
اما نکته مهم دیگری که در جشنواره بیست و ششم به چشم خورد گستردگی جشنواره در سطح شهر تهران بود. شاید تا قبل از جشنواره تئاتر فجر شاهد اجراهای پراکنده در برخی نقاط و سالن‌های شهر تهران بودیم، ولی در ایام جشنواره اجرای نمایش‌های خیابانی، اقماری و صحنه‌ای در سالن‌ها و مکان‌های مختلف باعث جلب توجه بیشتر مردمی شد که شاید تا به حال نمایش ندیده بودند.
تبلیغات گسترده در سطح شهر تهران و نقاط مختلف باعث شد حتی نگاه مسئولین شهری، اجتماعی و سیاسی کشور نیز بیشتر به سمت تئاتر جلب شود تا حتی برخی از آنها به تماشای نمایش‌های مورد علاقه خود بنشینند.
ولی نمی‌توان این نکته را نیز فراموش کرد که در برخی برنامه‌ریزی‌ها و فعالیت‌های جشنواره نیز نقاط ضعف به چشم می‌خورد. شاید عملکرد به نسبت ضعیف دبیرخانه جشنواره به لحاظ خدمات‌دهی به هنرمندان و اصحاب رسانه تبدیل به یکی از نقاط ضعف عمده جشنواره شد که نوک پیکان توجه رسانه‌های جمعی را به خود جلب کرد.
این واقعیت را نمی‌توان فراموش کرد که در برگزاری هر حرکت و فعالیتی به خصوص جشنواره‌ای در سطح بین‌المللی همیشه کمی و کاستی‌هایی وجود دارد که باید کارشناسی و برطرف شوند، ولی اینکه این موضوع باعث شود حرکتی کلی و مثبت برای تئاتر زیر سئوال برود جلوه مناسبی ندارد.
هم اکنون نیاز به آسیب‌شناسی و تشخیص نقاط ضعف و قدرت جشنواره بیست و ششم بیش از پیش احساس می‌شود تا قبل از اینکه واقعیت‌ها به فراموشی سپرده شوند برای تداوم حرکات مثبت برنامه‌ریزی مناسب انجام شود. در حال حاضر نگرانی اصلی هنرمندان حاضر در جشنواره بیست و ششم و اکثر اهالی تئاتر استمرار نداشتن این حرکت قابل توجه در دوره‌های بعد است.
این ذهنیت وجود دارد که اگر برگزاری جشنواره تئاتر فجر به این گستردگی در دوره‌های بعد نیز ادامه یابد می‌توان شاهد اتفاقی خوب و بزرگ در تئاتر کشور بود و تحقق تفکر نهادینه شدن تئاتر در بین مردم نیز قابل دسترس باشد.
نظر شما