مهندس فردی است که از دانش مربوط به تخصص خود کاملاً برخوردار است، این دانش را بهروز نگه میدارد با ابتکار و خلاقیت میتواند مسائل مربوط به سلامت و بهداشت، درمان، آموزش، کشاورزی، مسکن، حمل و نقل، صنعت و غیره آنها را حل کند و در نهایت آسایش و رفاه بیشتری را برای مردم فراهم آورد.
مهندسان همچنین میتوانند جنگ افزارهای فراوانی را خلق کنند تا استفادهکنندگان از آنها بتوانند در زمان کوتاهتری انسانهای بیشتری را از بین ببرند و یا بیمار سازند. همراه با هر دو نوع فعالیت یاد شده، فعالیتهای مهندسی همراه با تخریب و آلودهسازی محیط زیست و اتلاف منابع طبیعی بودهاند.
درحالیکه مهندسان میتوانند همچنان از قدرت خلاقیت و ابتکار خود بهره برند، مسائل مختلف را حل کنند و رفاه و آسایش بیشتری را برای خود و مردم فراهم سازند، ولی برخورداری از اخلاق مهندسی است که باعث میشود، مهندسان خود ناظر فعالیتهای خویش و در نهایت حافظ منافع جامعه انسانی و سلامت محیط زیست باشند.
برخورداری از ارزشهای انسانی و اخلاق مهندسی میتواند برای مهندسان و جامعه آرامش خاطر، رضایت باطن و در نهایت شادی ناشی از سعادت واقعی بیافریند که بهترین حالت زندگی انسان در روی زمین و هدف نهایی خلقت اوست. مهندسی برخوردار از اخلاق مهندسی، رسالت خود را در ارائه مؤثرترین خدمت بیریا به کسانی که بیشترین نیاز را دارند میداند و در جهت تحقق این رسالت گام بر میدارد.
با توجه به تنوع فعالیتهای مهندسی و تفاوت کامل نتایج این فعالیتها، جوامع پیشرفته صنعتی بهویژه امریکا در دو دهه گذشته بر آن شدهاند که به موضوع اخلاق در علوم و مهندسی بیش از بیش بپردازند بهطوریکه از طریق این اخلاق، مهندسان شخصاً ناظر و مراقب رفتارهای خود باشند.
اکنون به نکاتی از مفاد اخلاق مهندسی اشاره میکنیم. مهندسان در راستای انجام وظایف حرفهای خود باید ایمنی، سلامت و رفاه عمومی را سرلوحه کار خود قرار دهند. تنها در محدوده مهارت خود خدمات ارائه کنند. طرحها و جزئیاتی را که مطابق با معیار موجود مهندسی نیست تکمیل یا امضاء و یا مهر نکنند. اگر طرف قرار داد یا کارفرما بر این رفتار غیر شغلی اصرار داشت مراجع مربوط را آگاه سازند و از ارائه خدمات بیشتر خودداری کنند. تلاش کنند به اصول توسعه پایدار در جهت حفظ محیطزیست برای نسلهای آینده وفادار باشند.
در کنار موارد فوق که اشاره شد میتوان به این نکته نیز اشاره کرد در فعالیتهای مهندسی گاه پیش میآید که یک مهندس میتواند منافع مادی زیادی را در مدت کوتاهی کسب کند و رفاه مادی خوبی به دست آورد. آیا لازم است این فرد از این منافع مادی تنها به دلیل ترس از عواقب تخلف از قوانین و مقررات بگذرد، یا اینکه لازم است خود را ملزم به رعایت اخلاق کند؟ در صورت رعایت اخلاق و رد کردن منافع مادی و رفاه زندگی چه عاید این مهندس میشود؟ برای پاسخ به این پرسش شایسته است که هدف و سپس راه زندگی را مورد با اندیشی قرار دهیم و به نکات دقیق اخلاق مهندسی مجدداً بیندیشیم.
نظر شما