به گزارش خبرگزاري مهر، درمقدمه اين گزارش كه نسخه اي از آن از سوي روابط عمومي سازمان بازرسي كل كشور در اختيار" مهر" قرار گرفته عنوان شده است:
گزارش بازرسي چگونگي فرار قطار از ايستگاه ابومسلم خراسان و بروز حادثه دلخراش انفجار واگن ها در ايستگاه خيام نيشابور، به مقامات عاليه كشور و دستگاههاي ذيربط جهت اقدامات لازم و نيز دستگاه قضايي ارسال شده تا خارج از نوبت به اتهامات متهمين پرونده رسيد گي نمايد.
در آغازگزارش سازمان بازرسي آمده است : اين گزارش بر اساس جمع آوري اطلاعات، مصاحبه با افراد مطلع، شهود، مسوولان ذيربط و مشابه سازي صحنه وقوع حادثه در محل با حضور متخصصين و كارشناسان امر و كسب نظر كارشناسي و ساير دلايل و قرائن موجود، تهيه شده است.
اين گزارش مي افزايد : حسب بررسي‌هاي انجام شده در تاريخ 30 /10 82 و 21/11/ 82 تعداد 13 واگن شامل هشت واگن گوگرد و 5 واگن خالي در خط 4 ايستگاه ابومسلم خراسان متوقف شده است. در روز 27/11/82 حدود ساعت يازده و شانزده دقيقه، تعداد 38 واگن محتوي نفت، نيترات آمونيوم، گوگرد و پنبه از ايستگاه سرخس بارگيري و به سمت تهران حركت مي كند و در ايستگاه ابومسلم به لحاظ نياز به ديزل اين قطار، واگنها در خط چهار اين ايستگاه و در جلوي 13 واگن مذكور قرار داده شده و پس از اتصال به واگن ها متوقف مي‌شوند. ترمزبان ايستگاه ابومسلم، مدعي است جهت تثبيت واگن ها اقدام به بستن ترمزهاي دستي واگن ها نموده و كفش خط هاي لازم را نيز در محل خود نصب كرده است.
در ساعت 3:45 بامداد روز سه شنبه 29/11/82 با عبور يك قطار از ايستگاه ابومسلم سوزنبان متوجه مي‌شود كه واگن‌هاي متوقف شده در خط 4 ايستگاه به آهستگي شروع به حركت نموده، سوزن بان و رييس ناحيه بلافاصله اقداماتي در جهت توقف واگنها به عمل مي‌آورند كه به نتيجه نمي‌رسد و51 واگن، به سمت ايستگاه كاشمر فرار مي‌نمايد. رييس ايستگاه كاشمر كه ( از فرار قطار از طريق مكالمات بي سيمي) مطلع مي گردد، بلافاصله اقدامات لازم را براي خارج كردن قطار مسافربري كه در جهت مخالف واگن هاي فراري در حركت بوده، معمول مي دارد و قطار مذكور را به خط امن ديگري منتقل و از تصادم دو قطار جلوگيري مي نمايد.
در ادامه اين گزارش چنين آمده است : مسوولان ايستگاه كاشمر به اميد آن كه واگن‌هاي فراري در سربالايي بعد از كاشمر متوقف خواهد شد خط را آزاد گذاشته ليكن واگنها بعد از عبور از كاشمر، بلندي مذكور را طي و به سمت ايستگاه خيام سرازير مي‌شوند. مسوولين ايستگاه خيام نيز كه از فرار واگن ها آگاهي يافته بودند، قطار مسافربري ديگري را كه 384 نفر مسافر داشته از سر راه قطار فراري كنار مي برند و در نتيجه از وقوع حادثه جلوگيري مي نمايند.
قطار فراري بعد از رسيدن به ايستگاه خيام به جهت مسدود بودن خط مستقيم (به لحاظ احداث پل زيرگذر) از خط فوق به مسير انحرافي رفته و بعد از رها شدن 4 واگن خالي پيشتاز مابقي واگنها با شدت تمام از خط خارج و با يكد يگر تصادم و بلافاصله آتش سوزي آغاز مي گردد. آتش نشان‌ها كه از قبل در گذرگاه نيشابور موضع گرفته بوده اند سريعا در محل حادثه حاضر و مبادرت به اطفاء حريق نموده و پس از چندي خبر پايان آتش سوزي را اعلام مي نمايند.
بلافاصله بعد از واژگون شدن واگنها و آتش سوزي، مسوولان نسبت به تخليه اهالي روستاهاي همجوار و ايجاد ديوار حفاظتي و جلوگيري از ورود افراد غيرمسول، اقدام مي‌نمايند؛ سپس 5 واگن آخري كه پس از حادثه بر روي ريل متوقف شده بود ند با تمهيدات مسوولين ذيربط از ايستگاه خارج مي گردند. مسوولين ذيربط كه از وجود محمولات خطرناك در واگن هاي واژگون شده مطلع بوده اند، با اطفاء حريق، بدون توجه به وضعيت واگن ها، محدود يت هاي مذكور را برداشته و در نتيجه اهالي منطقه به محوطه وارد شده و بناگاه محموله ها به مانند بمبي قوي منفجر و باعث كشته و مفقود شدن 283 نفر و صدها نفر مجروح مي‌گردد و موجب خسارات مالي هنگفت مي شود.
هيات بازرسي با عنايت به بررسي‌هاي معموله اعلام داشته است : اگرچه اقدامات مسوولان ايستگاههاي ابومسلم، كاشمر و خيام موجب جلوگيري از تصادم دو قطار مسافربري با واگن هاي فراري شده اند و تلاش آنها قابل توجه است و برخي از مسولان ايستگاه خيام و استان خراسان نيز جان خود را از دست داده اند، قصور مسوولان مربوط محرز است.
در بخش پاياني اين گزارش نظريه هيات بازرسي بدين شرح آمده است :
1- وزارت محترم اطلاعات با وجود بررسي‌ها يي كه تا كنون انجام داده راجع به سبق تصميم يا عمدي بود ن حادثه گزارشي اعلام نداشته و قانونا تا حصول نتيجه قطعي موظف به پيگيري مي باشد ليكن به نظر هيات بازرسي، قصور و مسامحه در وقوع اين حادثه كاملا محرز است؛ زيرا:
اولا: نتايج حاصله از مشابه سازي صحنه و كسب نظر متخصصين مشخص مي كند؛ چنانچه ترمزهاي دستي به درستي بسته مي‌شد و كفش خط هاي لازم با اصول و موازين مقرر جا سازي مي‌گرد يد ند، احتمال فرار واگن ها وجود نداشت، بنابراين علت اوليه و اصلي حاد ثه اين قصور و مسامحه مي باشد.
ثانيا: سوزن هاي ريل مي بايست پس از توقف واگن ها به طريقي تنظيم مي‌گرد يد كه در صورت حركت حركت اتفاقي آنها، به بيرون خط اصلي هدايت مي‌شد تا از بروز خطرات و فرار جلوگيري گردد؛ اما بنا بر دلايل به دست آمده حركت واگن ها موجب شكستن سوزن اول خط شده و نيز به علت نيمه باز نبودن سوزن دوم، واگن هاي فراري، به خط اصلي هدايت شده است كه اين امر نيز از عوامل موثري در وقوع حادثه است.
ثالثا : از آنجا كه واگنها حامل مواد خطرناك و سريع الاشتعال بودند، اقتضا داشته نسبت به اجراي مفاد بند 12 ماده 16 مقررات عمومي حركت، اقدام و مبادرت به گماشتن نگهبان و ترخيص سريع محموله مي نموده اند كه به اين ترتيب عمل نگرد يده است.
رابعا : برداشتن ديوار حفاظتي و اجازه ورود افراد به محوطه بدون اطمينان كامل از رفع خطرات احتمالي و همچنين عدم هشدار لازم به آتش نشان‌ها در خصوص محمولات واگن هاي واژگون شده و نيز عدم آموزش‌هاي لازم به مسئولين ايستگاه از ديگر عوامل موثر در بروز و تشديد حادثه بوده است.
2- هيات بازرسي درخواست تعقيب كيفري افرادي كه مرتكب قصور و مسامحه (به شرح موجود در گزارش) شده اند و در نتيجه اين حادثه رخ داده را نموده است كه داد گاه مربوطه در دادگستري خراسان خارج از نوبت وبصورت فوق‌العاده به موضوع رسيدگي نمايد، همچنين از حيث مسووليت مدني، دولت را به جبران خسارات وارده به اشخاص زيان ديده تشخيص داده است.
3- هيات بازرسي، مدير عامل و هيات مديره راه آهن و وزير راه و ترابري را نيز به لحاظ جايگاه خطير مديريتي و اداري كه دارند نسبت به وقوع اين حادثه مسوول دانست كه بايد در مراجع ذيصلاح پاسخگو باشند.
سازمان بازرسي در پايان گزارش خود از حادثه انفجار قطار در نيشابور از رياست محترم جمهوري كه همواره برحقوق شهروندان نسبت به حاكمان تاكيد دارند خواسته است تا ضمن بركناري سريع متخلفين، نسبت به پيشگيري از حوادث مشابه و احتمالي دستورات لازم را صادر نمايد.
نظر شما