به گزارش خبرگزاری مهر، این تحلیلگر در تحلیلی تحت عنوان "آیا روسیه، ایران را با آمریکا عوض کرد؟" نوشت : اخیراً اعلام شد که روسیه به تحریمهای سازمان ملل متحد علیه ایران پیوست. ظاهرا موافقت مربوطه به تاریخ پنجم می توسط ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور وقت روسیه امضا شد. این سند ناظر بر توقیف حسابهای برخی شرکتها و بانکهای ایران، منع سفرهای خارجی عده ای از شخصیتهایی که - بر اساس قطعنامه های شورای امنیت- در توسعه برنامه هسته ای ایران شرکت دارند و محدود کردن صدور بعضی انواع تجهیزات به ایران است.
دراین گزارش، نویسنده با اشاره به سابقه برنامه هسته ای ایران از سال 1967 افزود: در آن زمان، علاوه بر پیشنهادهای گسترده، ایالات متحده به محمد رضا پهلوی یک راکتور اتمی داده بود. در مراحل بعدی، کشورهای آلمان و فرانسه به ساخت راکتورها در ایران کمک فنی کردند. ایران در سال 1968 قرارداد عدم گسترش سلاحهای هسته ای را امضا کرده و در سال 1970 آن را از تصویب گذراند.
"در سوم مارس سال 2008 شورای امنیت سازمان ملل متحد طی قطعنامه 1803 اعلام کرد که ایران به فعالیتهای خود در زمینه غنی سازی اورانیوم پایان نداده و همکاری تمام عیار با آژانس بین المللی انرژی اتمی را از سرنگرفته است. شورای امنیت سازمان ملل متحد در همین رابطه از ایران خواست مجموعه اقداماتی را اتخاذ کند که حالت کاملاً صلح‌آمیز برنامه هسته ای خود را برای جامعه جهانی ثابت کند. از جمله از ایران خواستند به غنی سازی اورانیوم پایان داده و اطلاعات کامل از برنامه هسته ای خود را در اختیار بازرسان بین المللی بگذارد."
شورای امنیت از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست ظرف مدت 90 روز گزارشی درباره اجرا یا عدم اجرای خواسته های شورا توسط ایران ارائه دهد.
لازم به ذکر است که این قطعنامه هرگز اقدامات نظامی علیه ایران را در صورت عدم اجرای خواسته های مذکور پیش بینی نمی کند. پنج عضو دائمی شورای امنیت (روسیه، ایالات متحده آمریکا، انگلیس، چین و فرانسه) و آلمان که گروه شش کشور عضو روند مذاکرات با ایران را تشکیل می دهند، تاکید کردند که ادامه مذاکراتی را که ایران باید برای این مدت غنی سازی اورانیوم را به حال تعلیق در آورد، به عنوان راه حل مسئله تلقی می کنند. ولی این مواضع با واکنش شدید ایران روبرو شد. رهبر ایران قاطعانه گفت "ما به حرکت در مسیر خود ادامه می دهیم و به استکبار جهانی اجازه نمی دهیم به حقوق مسلم ملت ایران تجاوز کند".
در عین حال ایران اعلام نمود که همه مسائل مورد اختلاف را فقط در مذاکرات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حل خواهد کرد.
تحریمهای مذکور پس از انقضای 90 روز به موقع اجرا گذارده شد. تصمیم مسکو مبنی بر ملحق شدن به این تحریمها با امضای موافقت نامه مهم بین روسیه و ایالات متحده آمریکا درباره همکاری در بخش اتمی مصادف شد. 6 می قراردادی منعقد شد که برای شرکتهای روسی در بازار اتمی آمریکا چشم انداز تجاری روشنی می گشاید. این نتیجه مذاکرات دشوار طولانی است.
کارشناسان ابراز عقیده می کردند که تاکید طرف آمریکایی بر قطع همکاری هسته ای مسکو-تهران مانع از پیدا کردن راه‌حلهای متقابلاً سودمند می شد. روسیه در ساخت نیروگاه اتمی بوشهر در خاک ایران شرکت می کند. طبق اطلاعات از بعضی منابع، به روسیه پیشنهاد شده است در عوض تضعیف تدابیر ضد دامپینگ که ایالات متحده علیه شرکتهای روسی اعمال کرد، به بعضی عقب نشینی ها تن دهد.
ولی واکنش ایران به این تحریمهای نسبتاً ملایم چگونه خواهد بود؟ آیا این امر می تواند روابط روسی-ایرانی را به تیرگی بکشاند؟ خبرنگار KM.ru در این مورد از رجب صفروف مدیر کل مرکز مطالعه ایرانی معاصر سئوال کرد که وی در پاسخ اظهار داشت: امضای این سند توسط مسکو قطعاً بدان معنی نیست که روسیه از تعهدات خود در زمینه ادامه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر دست بکشد. روسیه اواخر ماه آوریل طرف ایرانی را از ادامه ساخت نیروگاه مطلع کرد.
"با این حال، الحاق روسیه به تحریمها علیه ایران را به عنوان یک حرکت غیرمنطقی و غیردوستانه نسبت به تهران تلقی می کنم. و حالا تهران درباره برخورد با این تصمیم دودل است. از یک سو، این فرمان توسط ولادیمیر پوتین امضا شده و روسیه موظف است آن را اجرا کند. از سوی دیگر، روسیه صاحب رئیس جمهور جدیدی شده است که موضعگیری او در این زمینه می تواند با موضعگیری رئیس جمهور سابق تفاوت داشته باشد."
به گزارش مهر صفروف افزود: گفتنی است که روسیه درباره همکاری با ایران همه موازین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مفاد قرارداد عدم گسترش سلاحهای هسته ای را رعایت کرده بود . گرچه تحریمها تحت فشار ایالات متحده تصویب شده بود و برای این تحریمها دلیلی واقعی وجود نداشت،زیرا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی مبنی بر انحراف ایران به مقاصد نظامی ندارد. به همین دلیل ایران معتقد است که شورای امنیت تحت فشار ایالات متحده این تصمیم مغرضانه سیاسی را اتخاذ کرد. منظورم قطعنامه مورخ سوم مارس است. این امر می تواند برای روابط روسی-ایرانی تبعات منفی داشته باشد.
وی افزود : در حال حاضر در عمل نمی توان جنبه منفی این فرمان را ارزیابی کرد، ولی فکر می کنم که سود از دست رفته روسیه از تصمیم اخیر بالغ بر میلیاردها دلار خواهد شد.البته، این احتمال را هم منتفی نمی کنم که امضای این فرمان، بخشی از چانه زنی با ایالات متحده را در پرتو انعقاد موافقتنامه درباره دسترسی به بخش هسته‌ای اقتصاد آمریکا تشکیل داده باشد.
نظر شما