فرآیند تعامل سینمای ایران و حکومت پهلوی

خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و هنر : کتاب با مقدمه‌ای آغاز می‌شود که پژوهش حاضر را تلاشی در راه تبیین سیر تحولات و فراز و نشیبهای سینما در ایران از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی دانسته است. این پژوهش سعی دارد برای اولین بار چارچوب و الگویی روش شناسانه برای تحلیل پدیده تعامل سینما (به مثابه یک رسانه) و قدرت در ایران ارائه دهد.

در این پژوهش تلاش شده تا از سویی با بررسی چگونگی ایجاد شکاف فرهنگی در ایران عصر پهلوی که ناشی از هجوم مدرنیسم به لایه‌های آسیب‌پذیر جامعه سنتی ایران است، بستر اعمال نفوذ و سیاستگذاری فرهنگی دربار شناسایی شود و از سویی دیگر اهداف، سیاستها، برنامه‌ها، الگوها و روشهای فرهنگی رژیم پهلوی خصوصاً در قبال سینما طبقه‌بندی شود.

این کتاب در پنج بخش طبقه‌بندی شده که هر بخش شامل فصول، زیر مجموعه و گروههای مختلف است که هر یک کمیتی خاص را به خود اختصاص داده‌اند.

بخش اول با عنوان "سینما رسانه و تحولات شهرنشینی در ایران" شامل چهار فصل "مفهوم مدرن ارتباط" با پنج زیر مجموعه، "شهرنشینی و رسانه"، "رسانه‌ای به نام سینما" با دو زیر مجموعه و "تأثیر شهرنشینی بر رسانه و سینما" است. در مقدمه اولین فصل آمده: (ارتباط) ترجمه لغت communication است که ریشه در معنای تفاهم و اشتراک فکر دارد. از (ارتباط) معانی مختلف مستفاد شده و این کلمه در لاتین به معانی گوناگون همچون بیان نمودن، گزارش دادن، پیوند دادن، انتقال دادن، تماس گرفتن، عمومی ساختن، شرکت دادن و منتشر کردن به کار رفته است.

بخش دوم با عنوان "تکوین و توسعه سینما در ایران" شامل دو فصل "بررسی تاریخی دوران قاجار" و "بررسی تحلیلی" است. فصل اول به مبحث مطروحه در دو مقطع زمانی دوره پهلوی اول (1299 تا 1320) و دوره پهلوی دوم (1320 تا 1357)می‌پردازد. فصل دوم نیز در سه زیر مجموعه "سینما در خدمت انقلاب سفید شاه"، "سینما؛ حرکتها و جهشهای اولیه" و "گسترش و وسعت سینما؛ استحکام بدنه" به تحلیل می‌پردازد.

بخش سوم با عنوان "سیاستهای فرهنگی کلان رژیم پهلوی" شامل سه فصل و چند زیر مجموعه است: "غربگرایی و ترویج ابتذال"، "تخریب و ضدیت با افکار چپ و کمونیستی" و "باستانگرایی و ناسیونالیسم".

بخش چهارم با عنوان "جریان‌شناسی تعامل مجموعه حاکمیت پهلوی و سینمای ایران" شامل سه فصل با زیر مجموعه و گروههای متعدد است. "فرآیند تأثیرگذار (مشروعیت)" در چهار زیر مجموعه، "فرآیند پول‌سازی (ثروت)" و "فرآیند ستاره محوری (جذابیت)" در سه زیر مجموعه و دو زیر گروه منعکس شده است. 

بخش پنجم با عنوان "روش‌شناسی تعامل مجموعه حاکمیت پهلوی و سینمای ایران" شامل چهار فصل "وزارت فرهنگ و هنر"،‌ "دستگاه فرح و جشنواره‌ها"، "سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران (تل‌فیلم)" و "ساواک" است که هر کدام با زیر مجموعه‌هایی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند.