این مرحله که نزد دانش آموزان به « خوان هفتم » شهرت یافته لحظاتی پر از هیجان و اضطراب است و اگر در آن اشتباهی صورت بگیرد جبرانش غیرممکن خواهد بود.
به اعتقاد کارشناسان آموزشی، انتخاب رشته یکی از مهمترین تصمیمات فردی دانش آموزان پیش دانشگاهی و داوطلبان کنکور محسوب می شود که شالوده زندگی آینده شان بر آن استوار است.
به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، یکی از مشکلات داوطلبان شرکت در آزمون ورودی دانشگاه ها ، دانش آموزان پیش دانشگاهی و همچنین خانواده آنان نداشتن شناخت دقیق و آگاهی کافی از رشته ها و شاخه های مختلف تحصیلات عالی است.
این مسئله باعث می شود دانش آموزان و گاه خانواده آنان در انتخاب رشته ، ادامه تحصیل و نیز تصمیم گیری صحیح در مورد آینده خود دچار سردرگمی شده و صدمات علمی، روحی، اجتماعی و خانوادگی برای آنان به دنبال داشته باشد.
با توجه به آنچه گفته شد، تنوع رشته های تحصیلی با گرایشهای مختلف در آموزش عالی و همچنین گوناگونی دامنه وسیع مشاغل در جامعه امروز و ارتباط تنگاتنگ تحصیلات با شغل مورد علاقه ایجاب می کند دانش آموزان برای آینده تحصیلی خود برنامه ریزی داشته باشند.
طیبه معرفت، کارشناس مشاوره مدارس تبریز در ارزیابی از اهمیت انتخاب کارآمد رشته دانشگاهی گفت: بدون شک برنامه ریزی ، نیازمند تعیین هدف بوده و آن نیز مستلزم داشتن اطلاعات دقیق از امکانات تحصیلی و تخصصی مورد نیاز جامعه است.
وی با بیان اینکه اغلب مشاوران تحصیلی در سطحی بالاتر از داوطلبان و خانواده های آنان دارای اطلاعات تخصصی هستند، معتقد است: اگر دانش آموزان در انتخاب رشته به درستی و به دقت راهنمایی نشوند چه بسا این امر ضایعات جبران ناپذیر شخصی و اجتماعی بر جای خواهد گذاشت.
این مشاور تحصیلی با اشاره به سیاستهای دولت در گسترش آموزش عالی بوسیله دانشگاه های سراسری و پیام نور ، می گوید : گرچه تابوی پذیرفته شدن در دانشگاه و مرکز آموزش عالی در حال شکسته شدن است، اما در این بین هدایت صحیح دانش آموزان به انتخاب رشته تحصیلی متناسب با امکانات و شرایط اجتماعی و علایق داوطلبان امری ضروری است .
سامان آذر، دیگر کارشناس مشاوره سازمان آموزش و پرورش آذربایجان شرقی نیز با ارائه آمار جالب توجهی گفت: بر اساس آمارهای موجود 20 تا 30 درصد از دانشجویان سال اول و دوم دانشگاه ها متقاضی تغییر رشته هستند که از این میان فقط با تقاضای تعداد انگشت شماری، آن هم به سختی و تحت شرایط ویژه ای موافقت می شود.
وی با اشاره به نتایج انتخاب رشته نادرست از سوی دانشجویان ادامه داد: برخی از دانشجویان از رشته تحصیلی انصراف می دهند و یا با بی علاقگی و دلزدگی در برزخ خواندن و نخواندن می مانند.
سامان آذر تصریح می کند: چه بسا دانشجوان یاد شده در طول تحصیل خود به دفعات مشروط شده و در برخی موارد نیز در نهایت از دانشگاه اخراج می شوند.
وی تاکید می کند: این عومل یکی از مهمترین دلایل بروز آسیب های اجتماعی در بین جوانان دانشجو به شمار می آید به ویژه اینکه این عده از طرف همسالان و حتی خانواده خود نیز به نحوی طرد یا تحقیر می شوند.
حمیدرضا عاطفی فر یکی از مشاوران مدارس استان نیز با ذکر تجربیات خود از ارائه مشاوره های انتخاب رشته در سالهای گذشته گفت: بسیاری از داوطلبان علوم تجربی، اتوماتیک وار فکر می کنند اگر رتبه خوبی آوردند، باید رشته پزشکی یا دندانپزشکی را انتخاب کنند.
وی ادامه داد : این افراد در نتیجه نگرش خود رشته های دیگر را بدون ذره ای بررسی از صفحه ذهن خود پاک می کنند و وقتی هم از آن ها سئوال می شود که چرا فقط به همین یک یا دو رشته تمایل دارند، تعدادی از آن ها در پاسخ می گویند برای اینکه در گروه آزمایشی علوم تجربی رشته خوب دیگری وجود ندارد.
این مشاور، با تاکید بر اینکه چنین تصوراتی در بین داوطلبان گروه های آزمایشی «علوم انسانی» و «ریاضی و فیزیک» نیز وجود دارد تصریح کرد: در حالیکه اگر همین افراد رشته های دیگر را نیز مطالعه و بررسی کنند بدون شک عده ای از آنان متوجه خواهند شد که به بعضی از رشته های ناشناخته، علاقه بیشتری دارند و با توجه به استعدادها و توانایی های خود می توانند در آن رشته ها موفق تر باشند.
مهدی آب بسته که دخترش امسال در رشته « ریاضی فیزیک » مجاز به انتخاب رشته شده است نیز به خبرنگار مهر گفت : تحول جامعه از حالت سنتی به مدرن ، مسایل ومشکلات فراوانی را خصوصا" در زمینه تحصیلات آینده سازان این کشور موجب گردیده است که باید با راهنمایی متخصصان بر این مشکلات غلبه کرد.
وی ضمن برشمردن شرایط یک مشاور خوب معتقد است: مشاور باید بر روی تمام جوانب انتخاب رشته تسلط داشته و از اطلاعات کافی در زمینه رشته و دانشگاه ها برخوردار بوده و با دارا بودن تجربه انتخاب رشته سال های گذشته نسبت به تمامی قوانین و اصطلاحات دفترچه، آگاهی کامل پیدا کرده باشد.
به گفته وی ، مشاور خوب همچنین باید برای رسیدن به یک انتخاب بهینه به علاقه داوطلب ، موقعیت خانوادگی ، وضعیت مالی و جنسیت داوطلب توجه داشته باشد.
آب بسته اضافه کرد : آگاهی به تمام موارد فوق با توجه به محدود بودن زمان و تنوع رشته ها برای داوطلبان و اولیای آنان امکان پذیر نیست و باید در این زمینه از مشاوره یک فرد مطلع استفاده کرد.
در همین حال حسین یاوری ، رئیس آموزش و پرورش ناحیه سه تبریز از طرح ابتکاری سازمان آموزش و پرورش تبریز برای تسهیل انتخاب رشته دانش آموزان خبر داد و گفت : از سال جاری خدمات مشاوره ای در زمینه انتخاب رشته دانشگاه ها را با اخذ هزینه ای ناچیز از سوی کارشناسان این سازمان ارایه می شود.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش تبریز برای نخستین بار اقدام به انتخاب رشته دانشگاه می کند ، افزود : آموزش و پرورش در فرایند انتخاب رشته دو مرحله دارد؛ در مرحله اول پس از اخذ کارنامه داوطلب ، بر اساس رتبه و امتیاز متقاضیان انتخاب رشته صورت می گیرد و بعد از آن متقاضی توسط مشاور با توجه به نوع رشته، بازار کار و روحیه داوطلب تحت مشاوره قرار می گیرد.
یاوری گفت :این طرح به منظور ایجاد محیطی سالم برای ارائه خدمات ویژه مشاوره ای در زمینه انتخاب رشته داوطلبان کنکور اجرا می شود.
این مقام مسئول در آموزش و پرورش تبریز تکمیل فرایند آموزشی به دانش آموزان پیش دانشگاهی و معرفی رشته های دانشگاهی به داوطلبان را از دیگر اهداف اجرای این طرح اعلام کرد و افزود : در اجرای این طرح از نرم افزار ویژه ای استفاده می شود که دارای ویژگی های منحصربفردی نظیر توجه به علاقه یا عدم علاقه داوطلبان و لحاظ کردن رشته های بومی است.
به گفته وی ، داوطلبان کنکور می توانند با مراجعه به پایگاه های تعیین شده ، علاوه بر اخذ کارنامه خود، از خدمات مشاوره ای و انتخاب رشته رایانه ای آموزش و پرورش استفاده کنند.
وی که ریاست ستاد مرکزی پایگاه های راهنمایی انتخاب رشته ناحیه سه آموزش و پرورش تبریز را نیز بر عهده دارد اضافه کرد : هزینه انتخاب رشته دانشگاه توسط آموزش و پرورش شش هزار تومان است.
یاوری با بیان اینکه پارسال ، آموزش و پرورش تبریز تنها برای 700 داوطلب کنکور خدمات مشاوره ای ارائه کرد ، اظهار داشت : با توجه به افزوده شدن خدمات انتخاب رشته رایانه ای ، پیش بینی می شود امسال بیش از یک هزار و 400 نفر از داوطلبان کنکور از خدمات آموزش و پرورش در این زمینه بهره مند شوند.
عدم آشنایی کافی با اصول انتخاب رشته ممکن است پس از ورود به دانشگاه و گاه پس از فراغت از تحصیل نیز آثار خود را نشان داده و به دلیل نارضایتی از رشته تحصیلی موجب بی میلی دانشجویان و فارغ التحصیلان از فعالیت در زمینه تحصیلی خود شود.
با این شرایط لزوم دقت و بهره گیری از مشاوران مناسب برای انتخاب رشته از سوی داوطلبان امری ضروری و انکارناپذیر به شمار می آید.
نظر شما