نخستین بانک اطلاعات نسخ خطی رونمایی شد

به گزارش خبرنگار مهر، در این مراسم "یریک اوتم بایف" سفیر قزاقستان در ایران که به نمایندگی از سفرای کشورهای عضو اکو به این مراسم آمده بود، از افتتاح نخستین بانک اطلاعات نسخ خطی جهان در یکی از کشورهای عضو اکو (ایران) به عنوان "اتفاقی بسیار مهم" یاد کرد و گفت: امروز روزی به یاد ماندنی و افتتاح این بانک اطلاعاتی اتفاقی بسیار مهم است.

وی سپس با اشاره به سفر سال گذشته "نور سلطان نظر بایف" رئیس جمهور قزاقستان به ایران و بازدید وی از کتابخانه ملی کشورمان، افزود: روابط فرهنگی دو کشور در حال حاضر در سطح مناسب و بالایی قرار دارد. بازدید رئیس جمهور قزاقستان از کتابخانه ملی ایران نشان دهنده این است که ما اهمیت زیادی برای کتابخانه و آرشیو ملی و روابط فرهنگی با ایران قائلیم. در ادامه همین دیدار بود که سند بسیار مهم همکاری های دو طرف در زمینه آرشیو و کتابخانه ملی امضا شد.

اوتم بایف گفت: منطقه اکو در زمینه وجود نسخه های خطی منطقه ای بسیار خاص و غنی است و حتماً باید این مسئله مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد و بانک مذکور هم به نظرم می تواند کمک موثری به این کار بکند.

سفیر قزاقستان در ایران از طرف خود و مردم کشورش به رئیس کتابخانه ملی ایران به خاطر راه اندازی بانک اطلاعاتی نسخ خطی جهان تبریک گفت.

در ادامه این مراسم اکبر ایرانی رئیس مرکز پژوهشی میراث مکتوب گفت: امروز روز جشن کتاب خطی و چهره گشایی از یک آرمان است. امروز روز شادی همه کسانی است که دست نویسی از آنها در کتابخانه ها ناشناخته مانده بود. امروز روز تقدیر از منزوی ها، انوارها و ایرج افشارهاست. من امروز را روز تجلی تمدن ایرانی اسلامی می دانم؛ روزی که بانک اطلاعات نسخ خطی ایران بر بلندای شبکه اینترنت قرار گرفته است.

وی با تقدیر از تلاش های ناصر گلباز - مجری اصلی پروژه - افزود: امروز نهال پربار بانک نسخ خطی ایران به بار نشسته و این جوان سختکوش - گلباز - به رغم همه بی مهری هایی که در حق او شد، کمر همت بست و کارش را به انجام رساند. اکنون ما و بسیاری از پژوهشگران در سراسر جهان می توانند به راحتی یک کلیک و با جستجویی ساده به اطلاعاتی ارزشمند درباره نسخ خطی جهان دسترسی پیدا کنند.

ایرانی اضافه کرد: با پیدایی و ظهور این بانک کار تصحیح متون رونق دو چندان می گیرد و در عین حال ضرورت بازچاپ آثاری که بیشتر از یک یا دو نسخه از آنها در جهان منتشر نشده، روشن می شود.

مهندس نادری مدیرعامل سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد نیز در این مراسم گفت: متاسفانه با وجود پرچمدار بودن ما در فرهنگ جهانی، به علت استفاده دارندگان فرهنگ غربی از تکنولوژی و روش های مبتنی بر تکنولوژی، شاهد غلبه فرهنگ صاحبان تکنولوژی بر فرهنگ جهانی هستیم و ممکن است نسل های آتی ما از فرهنگ غالب جهانی بیش از فرهنگ مادری شان بهره ببرند.

در پایان این مراسم ناصر گلباز مجری طرح بانک اطلاعات نسخ خطی جهان در سخنانی گفت: در 9 سال گذشته که مشغول فعالیت برای این بانک بودم، همیشه مرهون و سپاسگذار مشورت های اساتید بزرگوار و فهرست نگاران بزرگ ایرانی که به حق برجسته ترین فهرست نگاران جهان هستند، بودم.

وی در تشریح فعالیت این بانک افزود: در مجموعه حاضر نزدیک به 280 هزار رکورد که بیش از دو میلیون فیلد را در هر رکورد دربر دارد، به ثبت رسیده است. ایده اولیه راه اندازی این بانک در موسسه نشر "الحدیث اهل البیت" زده شد و در ادامه آن بود که من کار را به صورت مستقل ادامه دادم و امروز را هم که روز رونمایی از این بانک است و همزمان شده با صدمین سال تالیف "الذریعه" به فال نیک می گیرم.

گلباز گفت: بیشترین حجم فهرست های نسخ خطی جهان در ایران وجود دارد و بیشترین کار را هم در زمینه جمع آوری این اسناد ما ایرانیان انجام داده ایم. آرزو دارم پس از جمع آوری فهرست ها در یک جا و مقایسه صحت اطلاعات با نسخه های اصلی، در مرحله ای قرار بگیریم که بتوانیم آنها را در یک فهرست مشترک جهانی قرار دهیم.

این پژوهشگر ایرانی تصریح کرد: با وجود بحث های متعددی که درباره شیوه مدرن کردن فهرست نویسی ها می شود، معتقدم فهرست نویسی و کتاب شناسی امری تجربی و سنتی است و باید با تجربه منتقل شود و ما باید همچنان از پیشینیان تبعیت کنیم.

در این مراسم ضمن رونمایی از نخستین بانک اطلاعات فهرست نسخ خطی جهان توسط علی اکبر اشعری و احمد منزوی، از ناصر گلباز به عنوان مجری اصلی این طرح با اهدای لوح سپاس قدردانی شد. با وجود اعلام پیشین، محسن پرویز معاون فرهنگی وزارت ارشاد و "چون لی هان" رئیس دفتر منطقه ای یونسکو در تهران در این مراسم حضور نیافتند.