خبرنگار مهر نظر برخی صاحب نظران امور هسته ای و سیاست خارجی را درباره شرایط جاری بین المللی پیرامون موضوع هسته ای ایران جویا شد :
مواجهه غرب با مسئله هسته ای ایران ابهام آمیز است
یک کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر لزوم آغاز مذاکرات عینی بین ایران و کشورهای غربی با اتکا بر ابعاد مدالیته ارائه شده از سوی تهران به 1+5 گفت : به رغم شفافیت کشورمان در این مسیر مواجهه غرب با موضوع هسته ای بسیار ابهام آمیز است.
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر هیاهوی اخیر رسانه های غربی در خصوص فعالیتهای صلح آمیز هسته ای کشورمان را بیمورد و پوچ دانست و سفر اولی هاینونن به کشورمان را نشانه ای دال بر تداوم همکاریهای عادی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی ارزیابی کرد.
وی با یادآوری جایگاه دیده بان هسته ای سازمان ملل متحد در روند بررسی مسئله هسته ای ایران افزود : نقش آژانس در پرونده هسته ای ایران موضوعی است که تمام ناظران خارجی هم بر آن اتفاق نظر دارند. در حقیقت امروز ایران و آژانس در ورای جوسازیهایی که بر مبنای منافع چند کشور قدرت طلب صورت می گیرد ضمن تداوم همکاریهای عادی و دوجانبه خود به تقویت نقش این نهاد بین المللی می پردازند.
این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر لزوم اعمال تفکیک دردو بخش فنی و سیاسی مربوط به مسئله هسته ای کشورمان ادامه داد : شکی نیست که کشورهای غربی و در رأس آنها آمریکا تمام تلاش خود را به کار می بندند تا هر چه سریعتر پاسخ مورد نظرشان را از ایران دریافت کنند و لذا در این مسیر به هر وسیله ای هم متوسل خواهند شد اما جالب اینجاست که به رغم جوسازیهایی که طی روزهای اخیر از سوی رسانه های وابسته به چند کشور غربی صورت گرفته ایران در اعلام موضعی آشکار و صریح که در قالب نامه به خاویرسولانا مشاهده شد از لزوم رفع ابهامات مربوط به بسته پیشنهادی غرب سخن گفته است.
بهشتی پور همچنین ادعاهای رسانه های غربی علیه رویکرد سیاسی ایران به مذاکرات هسته ای را بی مورد عنوان کرد و گفت : پیشنهاد مشخص ایران در این خصوص آن است که مذاکرات در سه مرحله پیش رود و در این چارچوب موضوعات مورد نظر جهت طرح در چارچوب مذاکرات نیز مشخص شوند اما جالب است که رسانه های غربی و حتی برخی مقامات این کشورها در مواجهه با چنین موضع شفاف و صریحی که در صورت تحقق به تدوین مدالیته ای جدید خواهد انجامید از مفاهیمی چون وقت کشی استفاده می کنند.
وی یادآور شد : نوع مواجهه کشورهای غربی با مسائلی چون موضوع هسته ای ایران بسیار ابهام آمیز است و تنها نمونه هایی از این ابهامات در عدم وجود ضمانتهای اجرایی جدی و بی زمان بودن پیشنهادات آنها به کشورمان قابل ملاحظه است. بنابراین این کشورها باید در مقابل شفافیتی که تهران در مرحله کنونی مذاکرات بروز داده با صراحت به گفتگویی واقعی با ایران وارد شده و موضع اصلی خود را نسبت به مفاهیمی چون "فریز" یا مواردی از این دست تبیین کنند.
این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه اظهار داشت : شکی نیست که اگر قرار باشد پیشرفتی حاصل شود محتاج حضور دو طرف در جریان مذاکرات خواهد بود و بر این اساس طرفهای اروپایی در صورتی که واقعا در پی نتیجه بخش شدن این روند باشند باید به مذاکراتی همه جانبه و عینی با ایران وارد شوند که البته متاسفانه طی روزهای اخیر بازگشت مجدد آنها به زاویه تهدید و طرح مباحثی در ابعاد شورای امنیت از سوی این کشورها رصد می شود.
بهشتی پور در پایان تصریح کرد : به نظر می رسد بررسی دقیق ابعاد مدالیته ای که جمهوری اسلامی ایران در قالب non paper به طرفهای مقابل ارائه کرده در مذاکراتی با چند بعد می تواند آغازی مناسب برای روندی سیاسی - فنی جهت رفع ابهامات موجود و طرح مسائلی جدید در همین چارچوب باشد. در این زمینه طرفهای مقابل نیز باید توجه داشته باشند که چنانچه تهران در پی وقت کشی می بود به جای طرح مدالیته جدید با چارچوبهای دقیق زمانی به ساماندهی طرحهای سردرگم کننده و بی نتیجه می پرداخت.
روش تحریم در دنیای امروز طرفداران جدی ندارد
یک کارشناس امور هسته ای با اشاره به اینکه اقدامات احتمالی غرب می تواند شامل تشدید تحریمها باشد گفت : روش تحریم در دنیای امروز طرفداران جدی ندارد چون روش کارآمد و موثری نیست.
دکتر علی خرم استاد دانشگاه و صاحبنظر پرونده هسته ای ایران در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد آخرین تحولات موضوع هسته ای گفت : در مورد "مهلت و ضرب الاجل به ایران" در میان کشورهای 1+5 اختلاف نظر ایجاد شده و آمریکا می خواست دو هفته بعد از مذاکرات ژنو را به عنوان "مهلت" به ایران در نظر بگیرد اما نهایتا رایس وزیر امور خارجه آمریکا از این ایده عقب نشینی کرد.
وی افزود : در روزهای اخیر همه توجهات به پاسخ ایران معطوف شده است و اعلام نظر غیررسمی ایران به 1+5 که در قالب NonPaper ارائه شده تا کنون هیچ واکنشی از سوی طرف مقابل نداشته است و معلوم نیست که آنها چه موضعی در این خصوص گرفته اند و همین ابهام موجود در این مقطع را افزایش می دهد.
خرم تصریح کرد : ایران پیشنهاد کرده است که در مراحل "نشست تبادل نظر"، "قراری برای دیالوگ" و نهایتا "مذاکره" با 1+5 به تفاهم برسند که همانطور که گفته شد این پیشنهاد تا کنون پاسخی نداشته است.
این کارشناس امور هسته ای با اشاره به اینکه اقدامات احتمالی غرب می تواند شامل تشدید تحریمها و اعمال محدودیتهای بیشتر باشد گفت : روش تحریم در دنیای امروز طرفداران جدی ندارد چون روش کارآمد و موثری نیست.
خرم ادامه داد : بعد از مذاکرات ژنو تنشها کم شد و قیمت نفت کاهش پیدا کرد و اگر 1+5 بخواهد مجددا به راهکارهای رادیکال مثل تحریم و تهدید روی بیاورد آثار منفی بسیاری بر اقتصاد جهانی بر جای می گذارد که این به نفع هیچکس نیست.
مذاکرات واقعی نیازمند روند تائیدی - تصریحی ایران و 1+5 است
یک کارشناس مسائل بین الملل متعقد است آغاز مذاکرات واقعی بین ایران و 1+5 محتاج شکل گیری روندی رفت و برگشتی در چارچوبهای تائیدی - تصریحی با محوریت مشترکات بسته های پیشنهادی دو طرف و non paper ارائه شده از سوی تهران است.
صباح زنگنه کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر روند کنونی مواجهه کشورمان با کشورهای موسوم به گروه 1+5 را منطقی دانست و ضمن تحلیل آخرین تحولات مربوط به مسئله هسته ای ایران اظهار داشت : کاملا طبیعی است که پس از انجام تفاهمات دو طرف برای بررسی مفاد بسته های یکدیگر هر یک از طرفین پس از انجام بررسیهای کارشناسی با طرح ابهامات بسته طرف مقابل سئوالات خود در آن خصوص را در قالب نامه یا مذاکراتی جدید مطرح کند.
وی افزود : در چنین وضعیتی بدیهی است که 1+5 باید ضمن رفع ابهامات ایران در خصوص موارد ذکر شده در بسته پیشنهادی اش زمینه را برای پاسخگویی شفاف و نهایی ایران به آن فراهم آورد. البته در این چارچوب نباید فراموش کرد که تهران نیز به طور متقابل در انتظار پاسخ این کشورها به بسته پیشنهادی خود است.
این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به مواضع عجولانه چند کشور غربی در خصوص پاسخ مقدماتی ایران به بسته 1+5 ادامه داد : طبعا اگر این کشورها انتظار داشته باشند که ایران بسته پیشنهادی آنها را بدون هیچگونه قید و شرطی پذیرفته و به اجرای خواسته های آنها بپردازد مطالبه ای بیهوده و بدون منطق را مطرح کرده اند چرا که در این شرایط حساس گفتگوهای دو جانبه اصول و مبانی ای دارد که باید رعایت شود.
زنگنه پاسخ مناسب 1+5 به نامه اخیر ایران را باعث روشن تر شدن شرایط کنونی و تسهیل روند آغاز مذاکرات جدی هسته ای دانست و گفت : امروز حقیقت آن است که در این مسیر باید رفت و برگشتی تائیدی - تصریحی و نه ردی - نفیی صورت گیرد ، چرا که طرفین پیش از این ناکارآمدی فرمول دوم را تجربه کرده و از دل شرایطی دشوار برای آغاز و تداوم فرمول نخست به تفاهم رسیده اند.
وی جوسازیهای اخیر رسانه های غربی در خصوص فعالیتهای هسته ای ایران و احتمال برگزاری نشستی جدید جهت بررسی تحریمهای تازه علیه کشورمان را نوعی موج سازی کاذب برای اجبار تهران به پذیرش درخواستهای پراکنده و نامشخص چند کشور غربی توصیف کرد و اظهار داشت : در چنین مواردی متاسفانه برخورد متعارف برخی کشورهای غربی بر این منوال است که با بهره گیری از اهرم رسانه های قدرتمند در صدد تحمیل مواضعشان به کشورهای مقابل بر می آیند.
غرب خواستار اجرای سیاست "مهار - تفاهم" در قبال ایران است
یک کارشناس امور بین الملل با بیان اینکه غربیها درصدند ایران را بار دیگر از طریق آژانس تحت فشار بگذارند گفت : غرب قصد دارد سیاست "مهار - تفاهم" را در قبال جمهوری اسلامی اعمال کند.
دکتر احمد بخشایشی اردستانی، استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین الملل در گفتگو با خبرنگار در خصوص آخرین وضعیت موضوع هسته ای ایران گفت : بعد از مذاکرات ژنو و برقراری آرامش نسبی در روابط ایران و 1+5 به نظر می رسد یک دوره بی ثبات جدید را در پیش رو داشته باشیم.
وی با بیان اینکه احتمالا گروه 1+5 در قبال ایران راهکاری را میان " تحریم و تهدید" و " تفاهم تدریجی" انتخاب خواهد کرد گفت : با نزدیک شدن به پایان دوره ریاست جمهوری بوش ماهیت و قدرت نفوذ آمریکا در 1+5 دستخوش تغییراتی شده است که پیامدهای خاصی بر تصمیمات 1+5 خواهد گذاشت.
بخشایشی گفت : از یک سو، هزینه درگیری نظامی با ایران برای غرب غیرقابل پرداخت است و از سوی دیگر، منافع اقتصادی اروپاییها ایجاب می کند که با ایران داد و ستد داشته باشند اما عقب نشینی صریح و کامل از موضعگیریهای سابق برای غرب سخت است. به همین دلیل فکر می کنم غرب به ادبیات دوگانه ای روی بیاورد تا ضمن برقراری نوع جدیدی از روابط با ایران بتواند به شکل آبرومندانه ای از مواضع سابق خود عقب نشینی کند.
این استاد دانشگاه با اشاره به عقب نشینی 1+5 از مفهوم "ضرب الاجل" برای ایران گفت : این عقب نشینی نمونه ای از همین رفتار دوگانه جدید غرب در قبال ایران است.
بخشایشی اردستانی گفت : البته غربیها به دنبال این هستند که ایران را مجددا از طریق آژانس تحت فشار بگذارند و سیاست مهار- تفاهم را در قبال جمهوری اسلامی اعمال کنند.
نظر شما