به گزارش خبرنگار مهر، کره زمین را می توان کره آبی لقب داد؛ زیرا حدود دو سوم آن از آب پوشیده شده اگر چه این مقدار آب (1.39 میلیارد کیلومتر مکعب) در مناطق مختلف دنیا به شکل گسترده و در اشکال مختلف وجود دارد، اما تنها 2.5 درصد آب کره زمین شیرین است و مابقی آن در دریاها و اقیانوسها به صورت شور قرا دارند.
حدود دوسوم از آب شیرین دنیا در یخچالها و برفهای دائمی قطب شمال و جنوب و حدود یک سوم مابقی به شکل آبهای زیر زمینی موجود است، نگرش جهانی به وضعیت آب شیرین حاکی از آن است که دسترسی به آب نسبت به جمعیت قاره ای دارای ناهمخوانی است به ویژه فشارموجود در قاره آسیا به نحویکه بیش از نیمی از جمعیت دنیا را در بر دارد و تنها 36 درصد منابع آب شیرین در آن واقع شده است.
در شرایط کنونی انتظار می رود استعمال آب در بخش صنعت از 725 کیلومترمکعب در سال 1995 به 1170 کیلومترمکعب تا سال 2025 برسد، بیشترین افزایش مربوط به کشورهای در حال توسعه است که در حال حاضر به سرعت به سمت صنعتی شدن در حال حرکت هستند.
میزان مصرف آب در بخش صنعت با وضعیت درآمد کشورها در ارتباط است، به نحویکه از 10 درصد برای کشورهای کم درآمد و متوسط تا 59 درصد برای کشورهایی با درآمد بالا در نوسان است.
در این ارتباط سید امیرعباس موذن مشاور وزیر جهاد کشاورزی در گفتگو با مهر با بیان اینکه بیشترین استفاده از منابع آب شیرین دنیا در بخش کشاورزی صورت می گیرد گفت: از آنجایی که در کشورهای درحال توسعه مقدار کاربرد آب در بخش کشاورزی بیشتر از کشورهای توسعه یافته است؛ لذا از سالهای اخیر در مناظرات جهانی پیرامون بحران آب از آب مجازی سخن به میان آمده است.
وی اظهارداشت: آب مجازی آبی است که در فرآیند تولید یک محصول کشاورزی یا صنعتی به مصرف می رسد و درآن نهفته است، به عوان مثال برای تولید یک کیلوگرم گندم به هزار لیتر آب نیاز است، از این رو آب مجازی هر کیلوگرم گندم برابر هزار لیتر است و آب مورد نیاز برای گوشت قرمز 5 تا 10 برابر بیشتر است.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرد: انتقال آب مجازی بین کشورهای مختلف از طریق صادرات و واردات محصولات است، به گونه ای که صادرات آب مجازی برای یک کشور یا یک ناحیه، برابر با کل حجم آب مورد نیاز برای تولید اجناس صادراتی است، ضمن اینکه آب مجازی وارد شده به یک کشور یا ناحیه، برابر حجم آب مورد نیاز برای تولید کالاها یا خدمات وارد شده است؛ لذا با این نگاه محصولات وارداتی می تواند منابع آب تلقی شوند.
وی اعلام کرد: به طور کلی در برآوردهای جهانی سهم تجارت آب مجازی برای تولیدات کشاورزی باغ بر 67 درصد، بای تولیدات دامی 23 درصد و برای تولیدات صنعتی 10 درصد است .
به گفته موذن مکان و مدت تولید یک محصول( سال یا فصل)، ملاحظات به لحاظ اندازه گیری ( محل برداشت آب یا محل مصرف آب)، روش تولید و راندمان مصرف آب( پسابها در نظر گرفته شود یا خیر؟) در برآورد مقدار آب مجازی یک محصول دخیل هستند.
در سالهای اخیر با توجه به بحران آب در کشورهای مختلف، مفهوم آب مجازی به صورت یک شاخص در بحث واردات و صادرات محصولات کشاورزی مورد توجه قرار گرفته و در سیاست گذاری ها اعمال می شود .
در تجارت آب مجازی برخی از کشورها، کشورهای دیگر را در تامین آب حمایت می کنند؛ لذا در کشورهای کم آب می توان امنیت غذایی را با وارد نمودن محصولات متمرکز بر آب حفظ نمود واز سوی دیگر کشورهایی که دارای منابع آب فراوان هستند، می توانند با تولید محصولاتی که نیاز آبی آنها بالا است، فضای صادرات بین المللی را در دست گیرند.
تجارت آب مجازی از راه مواد غذایی یا محصولات صنعتی به عنوان یک راه حل موثر برای جبران کمبود آب برای کشورهای خشک قابل تامل است، به عنوان مثال این کشورها می توانند موادغذایی ارزان قیمت و دارای نیاز آبی بالا را از کشوری که دارای سامانه آبیاری کارآمد و موفق است وارد کنند و منابع آبی خود را برای محصولات اساسی و با ارزش اقتصادی، مورد استفاده قرار دهند.
نظر شما