به گزارش خبرنگار مهر در رشت، این بزرگترین دریاچه جهان پنج میلیون سال قدمت و ۳۷۱هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و ۴۴درصد کل آبهای درون خشکی جهان را در دل دریایی خود جای داده است .
مدیربرنامه محیط زیست خزرموسوم به سپ (1) که یک برنامه زیست محیطی منطقه‌ای با حمایت سازمان ملل و اتحادیه اروپا است، خزر را دریایی از فرصتها و چالشها می‌داند.
دکتر حمیدرضا غفارزاده افزود: خزر از جنبه‌های مختلف زیستی و اجتماعی گرفته تا اقتصادی و سیاسی واجد ارزش و اهمیت فراوان است.
وی گفت: فرصتها یا مزایای موجود در خزر چنان متنوع است که خود به بخشهای مختلف زیستی، اقتصادی و غیره تقسیم می‌شود.
خزر در آینده روزی پنج میلیون بشکه نفت تولید خواهد کرد
غفارزاده بیان داشت: بر اساس برخی برآوردها خزر شاید ظرف دهه آینده تا روزی پنج میلیون بشکه نفت تولید کند و منابع گاز خزر نیز فوق‌العاده چشمگیر است.
وی خاطر نشان کرد: در قزاقستان، سواحل آذربایجان و سایر نقاط خزر منابع گسترده نفت و گاز کشف شده و بسیاری از شرکتهای عظیم نفتی مشغول حفاری و استخراج نفت و گاز این منطقه هستند.
مدیربرنامه محیط زیست خزر( سپ ) گفت: خزر دارای منابع بسیار مهم شیلاتی است که به عنوان نمونه می‌توان از ماهیان خاویاری، ماهیان استخوانی و سایر آبزیان یاد کرد.
غفارزاده اظهارداشت: خزر از نظر تنوع زیستی نیز منحصر به فرد است و چون از سایر آبهای دنیا جدا بوده گونه‌های خاصی را در خود پرورش داده که به جز ماهیان خاویاری می‌توان به فک خزری اشاره کرد.
وی تاکید کرد: این محیط زیست منحصر به فرد یک امکان است که باید از آن استفاده کرد و حداقل آن را از دست نداد.
مدیرکل بنادر ودریانوردی گیلان، خزر را از نظر موقعیت مهم و حساسی که در کریدور حمل و نقل جهانی دارد ، بسیار مهم خواند.
فرهاد منتصر کوهساری اظهار داشت: خزر به مانند پل ارتباطی بین آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه و اروپا است.
وی گفت: آسیای جنوب شرقی و چین به عنوان موتور پرتحرک تولید، نیاز به ارتباط با اروپا دارد و خزر بهترین راه ارتباطی موجود است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، وجود جنگلهای هیرکانی موجود در سواحل جنوبی خزر در ایران، یخبندان در شمال خزر، صحراهای بکر و دست نخورده در شرق منطقه خزری را به لحاظ اکوتوریسم واجد ارزش بسیار عنوان کرد.
محمدحسین مهدی پورخاطرنشان کرد: در همه جای دنیا به امکان استفاده از دریایی با ساحل بکر، به عنوان یک ثروت و گنجینه نگریسته می‌شود.
وی به تنوع فرهنگی و جاذبه‌های آن برای گردشگران به عنوان یکی دیگر از فرصتهای خزر در کنار تنوع اقلیمی اشاره کرد.
توان زیستی دریای خزر تحلیل رفته است
یک استاد دانشگاه نیز اظهار داشت: دریای خزر با تنوع زیستی منحصر به فرد و تالاب‌های بی‌نظیر بین‌المللی، جنگلهای استثنایی، رودخانه‌ها و گونه‌های گیاهی و جانوری کم نظیر، زیر فشار تهدیدات روز افزون قرار دارد و بتدریج از توان زیستی آن کاسته می‌شود.
محمدجواد مشعوف درباره چالشهای موجود در خزر گفت: مهمترین چالش زیست محیطی خزر این است که خزر در حال از دست دادن آبزیان گوناگون خود است.
وی، برداشت بی‌رویه و تخریب زیستگاهها را از مهمترین دلایل کاهش ماهیان خزر عنوان کرد.
این استاد دانشگاه یادآور شد: ماهیان خاویاری خزر از ۳۵هزار تن در سالهای قبل از جنگ دوم جهانی اکنون به حدود یک هزار تن رسیده‌اند که این فاجعه است.
مشعوف، عواملی مانند ساخت سد بر روی رودخانه‌ها همچون رود ولگا روسیه، اورال در قزاقستان، سفیدرود ایران و کورا ارس آذربایجان را از دیگر عوامل کاهش ماهیان بیان کرد.
وی اظهارداشت: برداشت بی رویه شن و ماسه، تخریب فیزیکی و دست بردن در دلتاها موجب کاهش شدید ماهیان خزر شده است.
مشعوف گفت: بعد از فروپاشی شوروی همگان این دریا را مورد تجاوز قرار دادند به نحوی که در بخشهایی از دریا برداشت به صورت جنایت سازمان یافته صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به کاهش "کیلکا" اظهار داشت: میزان برداشت کیلکا به یکباره در خزر شدت یافت و گرچه موجودی به نام "منمیوپسیس" نیز در کاهش کیلکا موثر بود اما برداشت بی‌رویه عامل اصلی است.
بیشتر آلودگی خزر مربوط به فاضلابهاست
این استاد دانشگاه افزود: گرچه نقاط بحرانی از نظر آلودگی صنعتی مانند خلیج باکو در خزر داریم ولی بیشتر آلودگی مربوط به ورود فاضلابها است.
مشعوف عنوان کرد: به دلیل ورود فاضلابها به رودخانه‌ها و راه یافتن آن به دریا و جنگل تراشی شاهد حضور ترکیبات ارگانیک پایدار هستیم.
یک کارشناس ارشد مسائل محیط زیست از آلودگی میکروبی به عنوان یکی دیگر از آلودگیهای خزر یاد کرد و گفت: آلودگیهای میکروبی بیشتر در نزدیک سواحل (مصب رودخانه‌ها) و علت آن ورود مستقیم فاضلابهای شهری به دریا است.
محمد امیری خاطرنشان کرد: گرچه قدرت خودپالایی خزر بالا است اما حجم آلودگی‌ها بسیار زیاد است.
وی از بین رفتن تنوع زیست محیطی و برای مثال کاهش شمار فکهای خزری از ۳۰۰هزار عدد به ۱۰۰هزار عدد را از جمله نشانه‌های آلودگی خزر عنوان کرد.
این کارشناس مسائل زیست محیطی دریای خزر به توسعه ناپایدار به عنوان یکی دیگر از چالشهای موجود در منطقه خزر یاد کرد و افزود: هجوم انسان به سواحل و گسترش شهرها را از جمله این چالشها است.
وی ادامه داد : در نوار ساحلی خزر در ایران شش میلیون نفر جمعیت زندگی می کنند که تابستانها چند برابر افزایش می‌یابند و اگر وضع به این منوال ادامه یابد در آینده چیزی از سواحل باقی نمی‌ماند.
نظر شما